Geri Dön

İyonosferik toplam elektron içeriği ve radon konsantrasyonunun depremlerle olan ilişkilerinin ARIMA ve Monte Carlo simülasyonu ile incelenmesi

Investigation of the relationships of ionospheric total electron content and radon concentration with earthquakes by ARIMA and Monte Carlo simulation

  1. Tez No: 812039
  2. Yazar: SEZGİN BİREL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. FATİH KÜLAHCI
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Fırat Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Nükleer Fizik Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 136

Özet

Bu çalışmanın amacı, depremler ile Radon (Rn) ve atmosferdeki Toplam Elektron İçeriği (TEİ) arasındaki olası ilişkiyi bulmak ve olası depremlerin önceden tespiti ile can ve mal kayıplarını azaltmaya dönük veri ve bilgi sunmaktır. Depremlerle toprak Rn gazı arasında genellikle doğrusal bir ilişki olduğu bilinmektedir. Ayrıca depremler ile İyonosferik TEİ arasında da korelasyonlar olduğu bilinmektedir. Böylece, depremler ile Rn ve TEİ arasında bir ilişki olduğu varsayılabilir. Bu çalışmada deprem oluş zamanından önce TEİ ve Rn değerlerinde anomalileri belirlemek için Çapraz Korelasyonlar incelendi. ARIMA modeli ile öngörüler yapılabileceği görüldü. Elde edilen modellerle sonuçlarındaki belirsizliği hesaplamak için Monte Carlo Simülasyonu uygulandı. ARIMA ve Monte Carlo Simülasyonları ile öngörü çalışmaları yapılmış, bu çalışmalarda bilinmeyen zaman dilimleri için (Rn ve TEİ verisi mevcut olmayan) Rn ve TEİ verileri elde edilerek yeni modeller, zaman serileri ve algoritmalar elde edilmiştir. Ayrıca, depremlerin meteorolojik parametrelerle ilişkileri incelenmiş ve aralarındaki anlamlı ilişkilere ulaşılmıştır. Son olarak Rn, TEİ ve deprem büyüklüğü verilerinin olasılık yoğunlukları hesaplanarak, büyüklüğe göre araştırma alanı içerisindeki deprem olma yüzdeleri öngörülmüştür.

Özet (Çeviri)

The aim of this study is to explore the potential relationship between earthquakes, Radon (Rn), and Total Electron Content (TEC) in the atmosphere, and to provide data and information for the early detection of potential earthquakes in order to reduce human and material losses. It is known that there is generally a linear relationship between soil Rn gas and earthquakes. Additionally, correlations between earthquakes and Ionospheric TEC are also known. Thus, it can be assumed that there is a relationship between earthquakes, Rn, and TEC. In this study, Cross Correlations were examined to identify anomalies in TEC and Rn values prior to earthquake occurrences. It was observed that forecasts could be made using the ARIMA model. Monte Carlo Simulation was applied to assess the uncertainty in the obtained models' results. Forecasting studies were conducted using ARIMA and Monte Carlo Simulations, and new models, time series, and algorithms were developed by obtaining radon and TEC data for unknown time periods (where radon and TEC data were not available). Furthermore, the relationships between earthquakes and meteorological parameters were examined, and significant correlations were found. Lastly, by calculating the probability densities of Rn, TEC, and earthquake magnitudes, the probabilities of earthquakes within the research area were predicted based on magnitude.

Benzer Tezler

  1. The possibility of earthquake forecasting with ionospheric total electron content and radon-222 concentrations using Monte Carlo simulations

    Monte Carlo simülasyonları kullanılarak iyonosferik toplam elektron içeriği ve radon-222 konsantrasyonları ile deprem tahmin ihtimaliyeti

    PISHTIWAN AKRAM HAMA RASHID

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Fizik ve Fizik MühendisliğiFırat Üniversitesi

    Fizik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATİH KÜLAHCI

  2. Evaluation of the effects of earthquakes on radon and total electron content values and meteorological changes: A Monte Carlo simulation prediction

    Depremlerin radon ve toplam elektron içeriği değerleri ve meteorolojik değişimler üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi: Bir Monte Carlo simülasyonu kestirimi

    AHMET SAİT ALALI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Fizik ve Fizik MühendisliğiFırat Üniversitesi

    Fizik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATİH KÜLAHCI

  3. Radon,deprem ve toplam elektron içeriğinin ilişkileri üzerine: otoregresif tümleşik hareketli ortalama modeli

    On the relationships of radon, earthquake and total electron content: autoregressive integrated moving average model

    SİNAN KESKİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Fizik ve Fizik MühendisliğiFırat Üniversitesi

    Fizik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATİH KÜLAHCI

  4. Determination of possible responses of radon-222 and atmospheric total electron content to earthquakes: An ARIMA and Monte Carlo simulation

    Radon-222 ve atmosferik toplam elektron içeriğinin depremlere verdikleri olası tepkilerin belirlenmesi: Bir ARIMA ve Monte Carlo simülasyonu

    DAWAR HAMA KHALID MOHAMMED

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Fizik ve Fizik MühendisliğiFırat Üniversitesi

    Fizik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATİH KÜLAHCI

  5. İyonosferik toplam elektron içeriği (TEC) değişiminin belirlenmesi

    Determination of variations of the ionospheric total electron content (TEC)

    ONUR ÜNVER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Fizik ve Fizik MühendisliğiYıldız Teknik Üniversitesi

    Fizik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ZEHRA CAN