İşletmelerin dijitalleşme sürecinde siber güvenlik: Sosyal ağ analizine dayalı hazırlık ölçeğinin geliştirilmesi
Cyber security in the digitalization process of businesses: Development of readiness scale based on social network analysis
- Tez No: 812536
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HAYDAR YALÇIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Bilim ve Teknoloji, İşletme, Computer Engineering and Computer Science and Control, Science and Technology, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 149
Özet
Abraham Maslow tarafından geliştirilen bir insan psikolojisi teorisi olan“Maslow'un ihtiyaçlar hiyerarşisi”ne göre“güvenlik gereksinimi”temel“fizyolojik ihtiyaçlar”dan sonra ikinci sırada yer almaktadır. Tıpkı“Maslow'un ihtiyaçlar hiyerarşisi”ndeki gibi, işletmeler de yaşam döngülerini sürdürmek için temel ihtiyaçlarını karşıladıktan sonra“güvenlik gereksinimi”ni sağlamak zorundadır. Güvenlik gereksinimi karşılanmadan işletmeler iç ve dış çevrelerine karşı ait olma, saygı ve kendini gerçekleştirme seviyelerine ulaşamazlar. İşletmenin güvenliği sağlaması gereken alanlardan biri de siber dünyadır.“Siber güvenlik”olarak karşımıza çıkan bu kavram her geçen gün büyüyüp farklılaşma yaşayan teknolojiyle hayatımıza daha fazla entegre olmuş ve gelişmelerin beraberinde getirdiği risklere karşı daha güçlü olmayı zorunlu kılmıştır. Siber dünyada yer alan her ölçekteki işletme ise bu risklere karşı hazır durumda bulunmalıdır. Bu çalışmanın literatür bölümünde siber güvenlik kavramı ile ilgili; etimolojik geçmişe bakılmış, kavramın önemi açıklanmış, yaşanan gizlilik & güvenlik sorunlarına değinilmiş, yaşanan sorunlar işletmeler ve müşteriler açısından incelenmiş, siber güvenlikteki başarının ve siber güvenliğin dijitalleşme süreçlerindeki önemi hakkında bilgi verilmiştir. Metodoloji bölümünün ilk aşamasında sosyal ağ analizi yöntemiyle yazarlar, kurumlar ve kavramlar arası ilişkiler ortaya konulmuş ve bilimsel haritalama ile ortaya çıkarılan ağ ilişkileri görselleştirilmiştir. Metodolojinin ikinci aşamasında ise“Marka ve Siber Güvenlik”,“Operasyonel Siber Güvenlik”,“İç Ağ Güvenliği”,“Web Uygulamaları Güvenliği”ve“Son Kullanıcı Eğitimi”başlıkları kapsamında“Sosyal Ağ Analizine Dayalı Hazırbulunuşluk Ölçeği”hazırlanmıştır. Nicel yöntem esas alınarak veri toplama yöntemlerinden anket seçilmiştir. Anketteki ilk dört soru işletmeye dair genel bilgileri öğrenmeye yönelik iken beşinci soru 5'li Likert ölçeği kullanılarak oluşturulan 150 maddelik bir havuzdan meydana gelmiştir. Uzmanlar tarafından yapılan incelemeler sonucu madde sayısı 55 olarak güncellenmiştir. Ölçek uyarlama veya geliştirme süreçlerinde Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) tekniklerden faydalanılmıştır. Açımlayıcı faktör analizinde ölçeğin yapı geçerliğini test etmek için temel eksen faktör ve promaks döndürme kullanılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonrası 26 madde çıkarılmıştır. Madde havuzunda işlem sonrası 29 madde kalmıştır. Alt boyutların geçerliliğini göstermek üzere doğrulayıcı faktör analizi uygulanmış olup uyum indekslerine bakıldığında faktörlerin geçerli bir yapıya sahip olduğu tespit edilmiştir. Geliştirilen ölçek ile işletmelerin siber güvenlik önlemleri gözden geçirilerek işletmelerin bu alandaki faaliyetleri artırılabilir ve olası siber saldırılara karşı hazır bulunuşlukları belli bir oranda sağlanabilir.
Özet (Çeviri)
According to“Maslow's hierarchy of needs”, which is a theory of human psychology developed by Abraham Maslow,“security needs”take the second place after basic“physiological needs”. Just like in“Maslow's hierarchy of needs”, businesses have to provide“security needs”after meeting basic needs in order to maintain their life cycle. Businesses cannot reach the level of belonging, respect and self-actualization towards their internal and external environments without meeting the security requirement. One of the areas where the business must ensure security is the cyber world. This concept, which appears as“cyber security”, has become more integrated into our lives with technology that grows and differentiates day by day, and it has made it necessary to be stronger against the risks brought by the developments. Businesses of all sizes in the cyber world should be prepared for these risks. In the literature section of this study, about the concept of cyber security; The etymological background was examined, the importance of the concept was explained, the privacy & security problems were mentioned, the problems experienced were examined in terms of businesses and customers, information was given about the success in cyber security and the importance of cyber security in marketing processes. In the first stage of the methodology section, the relationships between authors, institutions and concepts were revealed by the social network analysis method and the network relationships that emerged with scientific mapping were visualized. In the second stage of the methodology,“Readiness Scale Based on Social Network Analysis”was prepared under the headings of“Information Security”,“Application Security”,“Network Security”,“Operational Security”and“Digital Brand Protection”. Based on the quantitative method, a questionnaire was chosen from the data collection methods. While the first four questions in the questionnaire were aimed at learning general information about the business, the fifth question in the first stage consisted of a pool of 150 items created using a 5-point Likert scale. As a result of the examinations made by the experts, the number of items was updated as 55. Exploratory Factor Analysis (EFA) and Confirmatory Factor Analysis (CFA) techniques were used in the scale adaptation or development processes. In exploratory factor analysis, principal axis factor and promax rotation were used to test the construct validity of the scale. After the exploratory factor analysis, 26 items were removed. There were 29 items left in the item pool after the transaction. Confirmatory factor analysis was applied to show the validity of the sub-dimensions, and when the fit indices were examined, it was determined that the factors had a valid structure. With the developed scale, the cyber security measures of the enterprises can be reviewed, and the activities of the enterprises in this area can be increased and their readiness against possible cyber attacks can be ensured to a certain extent.
Benzer Tezler
- Determining maritime cyber security dynamics on the perspective of marine insurance and development of maritime cyber security risk management tool
Denizcilik sigortaları açısından deniz siber güvenlik dinamiklerinin belirlenmesi ve deniz siber güvenlik risk yönetim aracının geliştirilmesi
GİZEM KAYİŞOĞLU
Doktora
İngilizce
2023
Denizcilikİstanbul Teknik ÜniversitesiDeniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PELİN BOLAT
- Endüstri 4.0'ın denizcilik sektörü üzerindeki etkilerinin bulanık tabanlı yöntemlerle değerlendirilmesi
Evaluation of the effects of Industry 4.0 on the maritime sector with fuzzy based methods
MAHMUT MOLLAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DenizcilikZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiDeniz İşletmeleri Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN DEMİREL
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABİT BALIN
- Dijitalleşme sürecinin muhasebe mesleğine ve muhasebe uygulamalarına etkisi üzerine bir araştırma
A research on the effect on the accounting profession and accounting practices of the digitalization process
HASAN CABAR
- Yükseköğretimde dijital dönüşüm zorluklarının bulanık çok kriterli karar verme teknikleri ile değerlendirilmesi
Evaluation of the challenges for digital transformation in higher education using fuzzy MCDM methods
MEHMET ÇAKIR
Doktora
Türkçe
2024
Bilim ve TeknolojiFırat ÜniversitesiTeknoloji ve Bilgi Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KENAN PEKER
- Süt sektöründe endüstri 4.0 uygulamalarının gıda güvenliği yönetim sistemleri üzerine etkisi
The effect of industry 4.0 applications on food safety management systems in the dairy sector
FUAT VATAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Gıda MühendisliğiBursa Teknik ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ADNAN FATİH DAĞDELEN