Soğuk Savaş sonrası ABD askeri müdahalelerinin insani boyutunun tartışılması
Discussing the human dimension of US military interventions after the Cold War
- Tez No: 812701
- Danışmanlar: DOÇ. DR. KAAN DİYARBAKIRLIOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: ABD, ulusal çıkar, insani müdahale, 1995 Bosna, 1999 Kosova, The USA, national interest, humanitarian intervention, 1995 Bosnia, 1999 Kosovo, 2001 Libya
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yalova Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 214
Özet
Soğuk Savaş sonrası dönemde, dünyada ilgi, devletlerarası çatışmalardan ziyade devlet içi sivil çatışmalara kaymıştır. Bu çatışmaların çoğunluğu devletler ile vatandaşları arasında gerçekleşmektedir. Ancak bazı devletler bu çatışmalara çözüm olarak insani müdahale ile dâhil olmaktadırlar. Doğrudan veya dolaylı diğer ülkelerdeki insani krizlere en çok dâhil olan ülkelerden biri de Amerika Birleşik Devletleri (ABD)'dir. ABD'nin öncülüğünde yapılan insani müdahaleler, uluslararası toplumun bazı kesimleri tarafından uluslararası hukuka uygun olmasa bile meşru olarak kabul edilmeye başlamıştır. Meşrüiyetin kaynağı ise müdahalenin insani gerekçelerle yapılmasıdır. ABD insani müdahalelerini insani gerekçelerle yaptığını ileri sürmektedir. İnsani müdahalelerde müdahale eden ülkenin müdahale edilen ülke üzerinde çıkarlarının olmaması gerekir. Bu nedenle çalışmada temel amaç ABD'nin insani krizlere ulusal çıkarları için mi yoksa insani kaygılarla mı dâhil olduğunu saptamaktır. Genel olarak ulusal çıkarları ve insani hedefleri dış politika amaçları içinde tanımlanmaktadır. ABD'nin dış politika belgeleri olan ulusal güvenlik belgelerinde, ulusal güvenlik, güç kazanma, ekonomik çıkarlar veya hayati çıkarlar; önemli çıkarlar yada birincil, ikincil ve üçüncül çıkarlar şeklinde sınıflandırılmaktadır. Bu çıkar öğelerinin karşısına ABD liderlerinin insani kaygıları koyarak, her aşamada“niyete”odaklanarak çalışma analiz edilmiştir. Ayrıca ABD dış politika amaçlarına etki eden içsel faktörler olarak ABD kongre ve kamuoyu, ABD başkanının tercihleri; dışsal faktörler olarak insani krizin varlığı, uluslararası, bölgesel ve yerel aktörlerin davranışları incelenmiştir. Çalışmanın önemi, insani bir kriz ortaya çıkması durumunda ABD'nin dış politika amaçlarınının belirlenmesi ve dış politika amaçlarına etki eden içsel ve dışsal unsurları tespit etmeye çalışmasıdır. Çünkü ABD'nin insani müdahalesini örnek alan bazı ülkeler de insani müdahale gerçekleştirebilir Bir insani krizi çözebilirler veya insani krizi gerekçe göstererek yeni çatışmalara yol açabilirler. Literatürde konu çok geniş olduğu için ABD'nin yer aldığı, insani krizle ilgili olan, 1995 Bosna ve 1999 Kosova ve 2001 Libya müdahaleleri karşılaştırmalı vaka analizi olarak seçilmiştir. Çünkü her üç olayda da ABD tarafından insani müdahale yapılmıştır. Birbirine yakın bölgelerde insani krizler ortaya çıkmıştır ve neo liberal ABD başkanları insani müdahaleyi gerçekleştirmiştir. Her üç olayda da ABD'nin, insani krizlerde ulusal çıkalarlarını insani durumla birleşmesi koşuluyla hareket ettiği, ancak müdahale amaçlarına etki eden iç ve dış etkenlerin mevcut olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
In the post-Cold War age, in world attention shifted to intrastate conflicts rather than interstate conflicts. The majority of these conflicts take place between states and their citizens. However, some states are able to imlement humanitarian intervention as a solution to these conflicts. the United States of America (USA) is one of the countries most directly or indirectly involved in humanitarian crises betwen other countries. Humanitarian interventions led by the USA have begun to be accepted as legitimate by some segments of the international community, even if they do not comply with international law. The source of legitimacy is that the intervention is carried out on humanitarian grounds. The United States claims that it made humanitarian interventions for humanitarian reasons. In humanitarian interventions, the intervening country should not have interests in the intervened country. Therefore, the main question is whether the US intervenes with humanitarian concerns rather than national interests. For this reason, the main purpose of the study is to determine whether the USA is involved in humanitarian crises for its national interests or for humanitarian concerns. In general, national interests and humanitarian concerns are defined as foreign policy objectives. USA foreign policy purposes or national interests in the US national security documents are listed as national security, power gain, economic interests, or vital interests, important interests, or primary, secondary, and tertiary interests. The study is analyzed by putting the humanitarian concerns of the US administration against these interest elements and focusing on“intention”at every stage. In addition, the US congress and public opinion, the preferences of the US president as internal factors; the existence of the humanitarian crisis and the behavior of international, regional and local actors as external factors affecting the US foreign policy goals are examined. The importance of the study is to determine the foreign policy goals of the USA in case of a humanitarian crisis and to try to identify the internal and external factors that affect the foreign policy goals. Because some countries that take the humanitarian intervention of the USA as an example can also perform humanitarian intervention, they can solve a humanitarian crisis or they can cause new conflicts by citing the humanitarian crisis. Since the subject is very broad in the literature, I chose the 1995 Bosnia and 1999 Kosovo and 2001 Libya interventions, which were related to the humanitarian crisis, as a comparative case study. Because in all three cases, the USA participated in the humanitarian intervention. Humanitarian crises have arisen in near regions, and neo-liberal the US presidents have carried out humanitarian intervention. In all three cases, it was concluded that the USA acted on the condition of combining its national interests with the humanitarian situation in humanitarian crises, but there were internal and external factors affecting the objectives of the intervention.
Benzer Tezler
- Karar alma yaklaşımı çerçevesinde ABD'nin soğuk savaş sonrası dönemde askeri müdahaleleri
United States military interventions in the post-Cold War era in the framework of decision making approach
EMİRHAN KAYA
Doktora
Türkçe
2020
Uluslararası İlişkilerTrakya ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİBEL TURAN
- 1999 Helsinki zirvesi sonrası Türkiye'de sivil asker ilişkilerine yönelik reformlar
Reforms on civil military relations in Turkey after the 1999 Helsinki summit
AHMET KAĞAN ALTUĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Siyasal Bilimlerİstanbul Medipol ÜniversitesiSiyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEKİR BERAT ÖZİPEK
- Soğuk Savaş sonrası dönemde Rusya'nın Suriye politikasında akıllı güç kullanımı
The use of smart power in Russia's Syrian policy in the post-Cold War period
NAFİYE BAŞAK ZAVAGAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Uluslararası İlişkilerİstanbul Arel ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA ASLI KELKİTLİ
- Hegemonya inşasında ordunun yeri: Soğuk savaş sonrası ABD ordusu örneği
The role of the army in construction hegemony, the case of the US army in the post-cold war era
HÜSEYİN KORKMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Uluslararası İlişkilerSakarya ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİN GÜRSES
- Soğuk Savaş sonrası Türkiye Cumhuriyeti ve ABD arasındaki askeri ilişkiler
Military relations between the Republic of Turkey and the USA after the Cold War
EMRE ÖZGÜN ÇEMBERTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Uluslararası İlişkilerİSTANBUL TOPKAPI ÜNİVERSİTESİGüvenlik Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET GÖRGEN