Geri Dön

Sosyal yapılandırmacılık bağlamında okulun kimlik inşası: Bir Temellendirilmiş kuram çalışması

School's identity construction in the context of social constructivism: A Grounded theory study

PDF İndir

  1. Tez No: 816127
  2. Yazar: SU ERTÜRK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SERKAN KOŞAR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 372

Özet

Bu araştırmanın temel amacı, 21.yy. da okul kavramının dönüşümünü toplanan verilerle temellendirerek okul kimlik özelliklerinin inşa edildiği bir model ortaya koymaktır. Belirlenen temel amaç çerçevesinde akademisyen, okul yöneticisi, öğretmen ve öğrencilerin görüşleriyle okula yönelik bir kök kuram örneklemenin ve okulun kimliğine dair hassas fikirlerin açığa çıkartılması amaçlanmaktadır. Bu genel amaç kapsamında akademisyenler, okul yöneticileri, öğretmenler ve öğrencilerin algılarına ilişkin COVID-19 pandemi sürecinde genel yaşantı ve deneyimlerinden sonra okuldan beklentileri;“Okul Kimliği”kavramını nasıl tanımlamakta ve kavramsallaştırdıkları;“Okul”,“Pandemide Okul”ve“İdeal Okul”kavramlarına ilişkin metaforların özelliklerine göre oluşan kategoriler ve temalar; okul süreçlerinin ve eğitim-öğretimin iyileştirilmesi adına atılacak adımlar; sosyal yapılandırmacılık bağlamında okulun kimlik inşasını nasıl bir kuram açıklayabileceği alt sorularına yanıt aranmaktadır. Verilerin toplanması ve analizinde yer alan kendine özgü ilkeleriyle az ya da hiç çalışılmamış alanları öne çıkarmayı hedefleyen temellendirilmiş kuram deseni araştırmada yöntem olarak benimsenmiştir. Veri toplama aracı olarak kullanılan bireysel görüşmelerin ve metaforların memo notlarıyla sentezlenmesinin araştırmada kök kuram örneklemesini temellendirmede oldukça sağlıklı bir seçim olduğu düşünülmektedir. Buradan hareketle sosyal yapılandırmacılık ile temellendirilmiş kuram bağlamında“kimlik”kavramının ve“ekosistem olarak okul”kök kuram örneklemesinin eğitim alanyazınına kazandırıldığı ve literatür boşluğunu doldurduğu söylenebilir. Araştırma kapsamında toplanan verilerin, araştırmanın son aşamasına kadar karşılaştırmalı analizlerle incelenmesi devam etmiştir. Veri analizlerinde bireysel görüşmelerin temellendirilmiş kuram yaklaşımına göre deşifre ve kodlama basamakları, yarı yapılandırılmış açık uçlu metafor form verilerinin düzenlenerek kod, kategori ve tema tablolarının oluşturulması, memo notlarının analizi sonrasında verileri sentezleme sürecinde pek çok manuel ve elektronik yöntem eş zamanlı kullanılmıştır. Bireysel görüşme bulgularında okulun kimliğinde olması beklenen özelliklerden derlenen ortak temalar aile ortamı, arkadaşlık, doğa, dijital yeterlikler, ilgi, farklı/rahat ortam, fiziki kaynak, öğretmen yeterliği, özgürlük hissiyatı, sevgi ve takdir görmedir. Metafor analizleri bulgularında“Okul”kavramına ilişkin öğretmenlerde“Okul aile ortamı gibi samimi, güvenli, koruyucudur; okul emekle şekillendirir; Okul bilgi yayarak hayata hazırlar”ifadeleri yer alırken, öğrenciler için benzer nitelikte“Okul bilge gibi tüm bilgilere erişip, geliştirir; Okul hayatın kendisi gibi mutluluk üzüntü, eğlence, arkadaş her şeyi içinde barındırır; Okul yuva gibi güven, aile sevgisi içerir”kavramsal temaların ortaya çıktığı söylenebilir.“Pandemide Okul”kavramına ilişkin öğretmenlerin“Pandemide okul yaşam işaretlerinden eksik kalmıştı; Pandemide okul boş bir yapıyı simgeliyordu; Pandemide okulun amacı belirsizdi”ifadeleri yer alırken öğrencilerin“Pandemide okul boştu; Pandemide okulun varlığı belirsizdi; Pandemide okul bilgisayar gibi sadece teknolojik aletlerle akılda canlanan yerdi.”kavramsal temalar bulgulanmıştır. Okula dönük beklentilere samimi şekilde işaret ettiği düşünülen“ideal okul”kavramına ilişkin öğretmenlere ait ideal temalarda“Yenilikleri deneyen okul gelişir; Hayatın içindeki sevinç, doğallık, huzur olan okulda aidiyet oluşur; Herkesin aradığı mutluluğu sağlayan okul güven verir; Sınırlar dahilinde özgürlüğün yaşanabildiği okul rahat hissettirir; Tüm üyeleriyle ilgilenen okul değerli hissettirir; Farklı faaliyetleri olan okul ilgi çeker.”beklentilerinin varlığı netleşmiştir. Öğrencilere ait ideal okul temalarında ise“Okul geliştirirse anlamını bulur; Okulda huzur olursa bağlılık yaratır; Okulda konfor varsa rahat öğrenme ortamı oluşturur; Okulda hayatı içeren eğlence, mutluluk, sevgi, disiplin, arkadaşlık, aile ortamı yaşanırsa kalıcı anılar bırakır.”ifadelerinden öğretmenlerle zıt düşmeyen ortak beklentilerin olduğu görülmektedir. Bireysel görüşme ve metafor formlarındaki verilerden bulgulanan kimlik özelliklerinin memo notlarıyla sentezinde alanyazında yer alan okul modelleri, yaklaşımları, öğrenme kuramlarını destekleyen benzerliklerin bulunduğu anlaşılmaktadır. Memo notlarının analiziyle netleştirilen kuramsal tema örüntüsündeki 20 ideal tema, bireysel görüşmelerde ortaya çıkan 20 seçici kod, 11 ortak kategori, birbirinden farklı anlamda kullanılan 317 ideal okul mecazi imgesinin sıralanması, karşılıklı ve sürekli incelemesi sonucunda oluşmuştur. Araştırmada“ekosistem”metaforunu temellendirme süreci katılımcı yanıtlarının veri doygunluğuna ulaşılması sonucunda netleştirilmiştir. Bu çerçevede mutlu, huzurlu okul ortamında güvenli ve sağlıklı öğrenme, çalışma, eğlenme temelinde rahatlığı ve disiplini barındıran okul kimlik özelliklerinin kültürel değerlerden yadsınamayacağı sonucuna ulaşılmıştır. Dolayısıyla araştırma sonucunda verilerden temellendirilen kök kuram örneklemesi Ekosistem olarak Okul Modeli, sosyal yapılandırmacı yaklaşımın okul örgütünün iç ve dış çevresinde yer alan üyelerin seçimlerini etkilediğine işaret etmektedir. Alanyazında yer alan öğrenme kuramlarının ve anlatılarının da kullandıkları metaforlar gibi sınırları olduğunu ifade eden modelde, okulun ve eğitimin tek bir teori/kuram/yaklaşımla geleceği şekillendirmesinin doğru olmadığı ifade edilmektedir. Bilgiye erişimin hızlı ve kolay ilerlediği günümüzde eğitimin toplumsal felaket, göç, salgın, deprem vb. olaylardan kolayca ve derinden etkilendiği araştırmada toplanan verilerin analizi ve alanyazındaki karşılaştırmalarla net olarak görülmektedir. Öte yandan çevresini olumlu olarak etkilemesi beklenen okulların kendi içinde ve çevresinde bir enerji kümesi olduğu inkar edilemez. Bu bağlamda Ekosistem Olarak Okul Modeli, tek bir teorinin ya da felsefenin, özellikle aşırı veya özel versiyonların kısacası tek bir okul yaklaşımının eğitim alanyazınında ve uygulamada işlevsel ilerlemeyeceği ve her zaman yardımcı olmadığını öne sürmektedir. Kapsamlı ve çok çeşitli verinin araştırmacıya yol gösterdiği çalışmada okulun kimlik özelliklerinin okulu sadece monoton bilgi veren yapıdan çıkararak eğlendiren, yaşama bağlayan ve aidiyet duygusunun pekiştiği, ilgiden, sevgiden beslenen sosyal bir yaşam alanına dönüştüğü bir modele yönlendirdiği söylenebilir. Araştırma sürecindeki verilerle temellendirilen“Ekosistem olarak Okul Modeli”diğer kuram ve modelleri kapsayarak merak, ilgi, iş birliği, cesaret ve saygı temelinde okulun çevre habitatı dikkate alınarak başarılı öğrenme-öğretme, yetiştirme, eğitme ortamlarının her koşulda sağlanabileceğini savunmaktadır. Modelin alt boyutları özgün öğrenme alanları, yapılandırılmış işlevsel fiziki mekan, sosyal öğrenme çevresi olarak üç başlıkta detaylandırılmıştır. Bu çerçevede Türk Eğitim Sistemi'nin amaçlarına uygun sosyal çevre ve kültürün önemi temel alınarak insan emeğiyle ve ilgisiyle oluşturulacak okulların özerkliği detaylandırılmıştır. Araştırma bulguları literatüre dayalı olarak tartışılmış, araştırma, model ve uygulama açısından önerilerde bulunulmuştur. Kavramlar, metaforlar, toplumsal travmalar, dünya görüşleri, pedagojik yaklaşımlar ve öğrenme kuramlarının sentezi olan bu araştırma, 21.yy. da okuldan beklentilere ilişkin sunulan model ve önerilerle değişimi zorlama yerine verilerle temellendirilen ekosistem olarak okul modelinin cesaret ve güvenle hayata geçirileceğine güçlü bir şekilde inanmaktadır.

Özet (Çeviri)

The main purpose of this study is to present a model in which school identity characteristics are built by basing the transformation of the concept of school in the 21st century with the collected data. Within the framework of the determined main purpose, it is aimed to exemplify a root theory for the school with the views of academicians, school administrators, teachers and students and to reveal sensitive ideas about the identity of the school. As sub-objectives of this general purpose, the expectations of academics, school administrators, teachers and students from the school after their general life and experiences during the COVID-19 pandemic process; How they define and conceptualize the concept of“School Identity”; Categories and themes formed according to the characteristics of metaphors related to the concepts of“School”,“School in Pandemic”and“Ideal School”; steps to be taken to improve school processes and education; In the context of social constructivism, answers are sought to the sub-questions of what kind of theory can explain the school's identity construction. The grounded theory pattern adopted as a method aims to highlight areas that have been little or never studied with its unique principles in data collection and analysis. It is thought that synthesizing the individual interviews and metaphors used as data collection tools in the research with memo notes is a very healthy choice in grounding the root theory sampling in the research. From this point of view, it can be said that in the context of social constructivism and grounded theory, the concept of“identity”and“school as an ecosystem”root theory sampling have been brought to the educational literature and filled the literature gap. In the research model, the data obtained with individual interview forms, semi-structured open-ended metaphor form, memo (reminder) notes, which form the basis of the data collection tools, continued to be analyzed with comparative analyzes until the last stage of the research. In data analysis, it can be said that various of manual and electronic methods are used simultaneously in the process of deciphering individual interviews, coding according to grounded theory approach, organizing semi-structured open-ended metaphor form data, creating tables with codes, categories and themes by synthesizing with memo notes. The common themes compiled by synthesizing the characteristics expected to be in the identity of the school in the individual interview findings are family environment, friendship, nature, digital competencies, interest, different/comfortable environment, physical resources, teacher competence, feeling of freedom, love and appreciation. In the metaphor analyzes, the findings of the teachers regarding the concept of“School”have emerged such conceptual themes as“School is friendly, safe and protective like the family environment; school shapes with labor; school prepares for life by spreading knowledge”. Regarding the concept of“School”, students' conceptual themes as“The school accesses and develops all the knowledge like the wise; school, like life itself, includes happiness, sadness, fun, friends; school includes trust, family love like a home”have emerged. Regarding the concept of“School in a Pandemic”, teachers' conceptual themes are“In the pandemic, school was missing from the life signs; in the pandemic, the school symbolized an empty structure; the purpose of the school was unclear during the pandemic”, while the the themes of students are“the school was empty during the pandemic; the school's existence was uncertain during the pandemic; in the pandemic, the school was the place that only came to mind with technological devices like computers”. In the ideal themes of the teachers regarding the concept of“ideal school”, which is thought to point out the expectations towards the school sincerely,“The school that tries innovations develops; a sense of belonging occurs at school if there is joy, naturalness and peace in life at school; the school that provides the happiness everyone seeks gives confidence; school where freedom can be experienced within limits makes you feel comfortable; a school that takes care of all its members makes them feel valued; school with different activities attracts attention.”with these themes, school's identity characteristics and expectations of teachers about the school according to teachers' perceptions became clear. Ideal school themes of students are“If the school develops, it finds its meaning; if there is peace at school, it creates commitment; if there is comfort at school, it creates a comfortable learning environment; if you experience the fun, happiness, love, discipline, friendship and family atmosphere that includes life in school, it leaves lasting memories”. It can be seen both participants that there are similar expectations of students that do not conflict with the teachers. Thefore, it can be concluded that similar expectations about the ideal school and future of school with the perceptions of different types of participants support school models, approaches, and learning theories in the literature in the synthesis of identity features detected from the data in individual interviews and metaphor forms with memo notes. 20 ideal themes in the theoretical theme pattern were clarified by synthesis of 20 selective codes, 11 common categories, and 317 ideal school metaphorical images used in different meanings that emerged in individual interviews, as a result of mutual and continuous analysis with the analysis of the memo notes. The process of grounding the“ecosystem”metaphor in the research was clarified as a result of the data saturation of the participant responses. In this context, it has been concluded that school identity characteristics, which include comfort and discipline on the basis of safe and healthy learning, work and fun in a happy, peaceful school environment, cannot be separated from cultural values. Therefore, the root theory sampling based on the data as a result of the research,“the school model as an ecosystem”indicates that the social constructivist approach affects the choices of the members in the internal and external environment of the school organization. In the model, which states that learning theories and narratives in the literature have limitations like the metaphors they use, it is stated that it is not correct for school and education to shape the future with a single theory/approach. In today's world where access to information progresses quickly and easily, social disasters, migration, epidemics, earthquakes, etc. It is clearly seen by the analysis of the data collected in the research and the comparisons in the literature that the education systems are easily and deeply affected by the events. On the other hand, it cannot be denied that schools, which are expected to positively affect their environment, have an energy cluster in and around them. In this context, the School as an Ecosystem Model argues that a single theory or philosophy, especially extreme or special versions, in short, a single school approach will not function in educational literature and practice functionally, and it can not be always helpful. In the study, in which comprehensive and diverse data guide the researcher, it can be said that the identity characteristics of the school take the school out of the monotonous informational structure and lead it to a model that entertains, connects to life, strengthens the sense of belonging, turns into a social life space nourished by interest, humanity and love. The“School Model as an Ecosystem”, which is based on the data in the research process, includes other theories and models and argues that successful learning-teaching, training and education environments can be provided in all conditions, taking into account the environmental habitat of the school on the basis of curiosity, interest, cooperation, courage and respect. The sub-dimensions of the model are detailed under three headings as original learning areas, structured functional physical places, and social learning environment. In this context, the autonomy of the schools, which will be created with human effort and interest, in accordance with the aims of Turkish Education System, based on social environment, culture and 21st century skills, has been detailed. Research findings were discussed based on the literature, and suggestions were made in terms of research, model and application. This research, which is a synthesis of concepts, metaphors, social traumas, worldviews, pedagogical approaches and learning theories, strongly believes that the school model as an ecosystem based on the data of the research participants will be implemented with courage and confidence, rather than forcing change.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    161329

    A constructivist analysis of Turkey's foreign and security policy in the post- cold war era

    Türkiye'nin soğuk savaş sonrası dönemdeki dış ve güvenlik politikasının yapılandırmacı analizi

    HASAN ULUSOY

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2005

    Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN BAĞCI

  2. Tez No

    190137

    2004 ilköğretim 7. sınıf sosyal bilgiler öğretim programındaki kazanımların ön-son test sonuçlarına ve öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi

    The evaluation of 2004 social studies curriculum attainments for primary education of 7th grade according to the opinions of the teacher with pre-post test results

    CİHAN KARA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Eğitim ve ÖğretimFırat Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ZAFER ÇAKMAK

  3. Tez No

    381737

    Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğrenme ortamlarında portfolyo kullanımı: Bir eylem araştırması

    Using portfolio assessment in life studies and social studies learning environment: An action research

    GÖZDE ÖZBEK ÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YÜCEL KABAPINAR

  4. Tez No

    656440

    Sosyal yapılandırmacılık bağlamında farklı sosyo-kültürel ve ekonomik çevrelerden gelen öğrencilerin vatandaşlık algılarının incelenmesi

    Examination of citizenship perceptions students from different sociocultural and economic environments in the context of social constructivism

    BANU BOĞAZLIYAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CEMİL ÖZTÜRK

    DOÇ. DR. AHMET KATILMIŞ

  5. Tez No

    395555

    7. Sınıf öğrencilerinin ışığın kırılması konusundaki kavramsal gelişimlerinin sosyal yapılandırmacı bakış açısından incelenmesi

    Investigation of 7th grade students' conceptual improvement on refraction of light through social constructivist perspective

    SEVDA SEÇER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimBalıkesir Üniversitesi

    Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HÜSEYİN KÜÇÜKÖZER

Geri Dön