Bitlis kentindeki Ribat Han ve kervansaraylar
Ribat Khan and caravanserais in Bitlis
- Tez No: 816468
- Danışmanlar: PROF. DR. NUR URFALIOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Bitlis, mimari, ribat, han, kervansaray, Bitlis, architecture, ribat, khan, caravanserai
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimarlık Tarihi ve Kuramı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 356
Özet
Tez kapsamında Bitlis kentinin üzerinde yer aldığı tarihi kervan yolları üzerinde inşa edilmiş; yıkılarak ortadan kalkan, günümüze ulaşan ve literatür çalışmasında varlıkları tespit edilen ribat, han ve kervansaray yapıları incelenmiştir. Yedi bölümden oluşan çalışmanın giriş olan birinci bölümünde; çalışmanın amacı, literatür özeti ve hipotez aktarılmıştır. İkinci bölümde Bitlis kent tarihi ile kentin mimari dokusunu oluşturan yapılar incelenmiştir. Kent sınırları dahilinde yer alan mimari eserler, konum özelliklerine göre incelenmiş, yapılar türlerine göre ayrılmışlardır. Üçüncü bölümde ribat, han ve kervansaray terimleri hakkında gerçekleştirilen yorumlara yer verildikten sonra Anadolu'nun tarihi ticaret yolları üzerinde yer alan ribat, han ve kervansaray mimarisi ile Bitlis'in üzerinde yer alan tarihi yolları incelenmiştir. Dördüncü ve çalışmanın ana konusunu oluşturan Katalog bölümünde; günümüze ulaşan ve ulaşamayan ribat, han ve kervansaraylar konum özellikleri, plan özellikleri, malzeme kullanımı ile cephe ve bezeme özellikleri açılarından değerlendirilmişlerdir. Bu bölümde ayrıca, literatür çalışmasında ulaşılan, kesin olmamakla birlikte han yapısı olarak değerlendirilebileceği düşünülen yapıların tespiti gerçekleştirilmiştir. Edinilen veriler, bölüm sonunda oluşturulan bir tablo içerisinde açıklanmıştır. Beşinci bölüm, katalog bölümünde detaylıca aktarılan yapılara ilişkin verilerden edinilen sonuçların yapıların konumu, plan özellikleri ile cephe ve bezeme düzenleri başlıkları altında değerlendirilmesini kapsamaktadır. Bu şekilde Bitlis ribat, han ve kervansaray yapılarında tespit edilen benzerlik ve farklılıklar ortaya konulmuştur. Anadolu'daki diğer ribat, han ve kervansaray yapıları ile Bitlis yapılarının karşılaştırıldığı altıncı bölümden sonra değerlendirme ve sonuç bölümü ile çalışma tamamlanmıştır. Çalışmada, Bitlis'in ribat, han ve kervansaray yapılarının bölgede şekillenen kervan yolları üzerinde yer aldığı ve yapı sayısının günümüzde bilinenden farklı olduğu anlaşılmış, yapılarda kullanılan taş malzemenin özellikleri, yapıların plan özellikleri ve yapılarda tercih edilen bezeme anlayışı uygulamasının ortaya çıkarılması sağlanmıştır. Bu sayede, Bitlis kent mimarisi literatüründe önceki çalışmalarda kapsamlı bir çalışmaya konu olmayan ribat, han ve kervansaray yapılarının kent mimarisi hafızasında yer almasına katkı sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The study examined ribat, khan and caravanserai structures that were constructed on the historical caravan routes, including Bitlis city, within the scope of the research. These structures were either destroyed or have survived until the present day, and their existence has been identified in the literature. The study consisted of seven sections. The first section, which serves as an introduction, presents the aim of the study, a summary of the literature, and the hypothesis. The second section explores the history of Bitlis city and the architectural structures that constitute its urban fabric. Architectural works within the city boundaries were examined based on their location characteristics, and they were categorized according to their types. The third section provides interpretations of the terms ribat, caravanserai and khan and subsequently examines the ribat, caravanserai and khan architecture situated along the historical trade routes of Anatolia and Bitlis. The fourth section, which forms the main structure of the study, evaluates the surviving and non-surviving ribat, caravanserai and khan structures in terms of their location characteristics, floor plans, material usage, facades and ornamentation features. In this section, a determination is made regarding structures that, although not conclusively identified, can be considered as inn structures based on the literature review. The acquired data is presented in a table at the end of this section. The fifth section encompasses the evaluation of the results derived from the detailed information provided in the catalog section, considering the location, floor plans and facade and ornamentation arrangements of the structures. In this way, similarities and differences identified in the ribat, caravanserai and khan structures of Bitlis are presented. Following the sixth section, which compares Bitlis structures with other ribat, caravanserai and khan structures in Anatolia, the study concludes with the evaluation and conclusion section. The study reveals that Bitlis ribat, caravanserai and khan structures are situated along the caravan routes that formed in the region and that the number of structures differs from what is currently known. The study also investigates the characteristics of the stone material used in the constructions, the floor plan features and the preferred ornamentation practices employed in the structures. As a result, this study contributes to the inclusion of ribat, caravanserai and khan structures, which have not been extensively studied in the literature on Bitlis city architecture, in the architectural memory of the city.
Benzer Tezler
- Geç Dönemde Babil Şehri ve bayındırlık faaliyetleri
The city of Babylon in the late period and public works
CEBRAİL YEŞİLÇAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eski Çağ Dilleri ve KültürleriBitlis Eren ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EBRU MANDACI
- Antalya'da depolanmış ürün ve materyalde zararlı böcek ve akar türleri.Yayılışları ve habitatları üzerine araştırmalar.
Başlık çevirisi yok
YILDIRIM YANAROĞLU
- Geleneksel bitlis evlerinin sürdürülebilirliği için yapısalanalizler ve öneriler
Structural analysis and recommendations for the sustainability of traditional bitlis houses
CAHİT ÜSTÜNDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MimarlıkBursa Uludağ ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RENGİN BEÇEREN ÖZTÜRK
- Tasavvuf psikolojisi açısından ben ve benötesi
Self and beyond-self by the side of sufî psychology
HATİCE REFHAN TEMİZKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET NECMETTİN BARDAKÇI
- Yaşlı bireylerin afetler karşısındaki konumunun sosyal hizmet açısından değerlendirilmesi: COVID-19 ve Suluova Hacı Muammer Koca Huzurevi yaşlı bakım ve rehabilitasyon merkezi örneği
Evaluation of the location of elderly individuals against disasters in terms of social work: the case of COVID-19 and Hacı Muammer Koca Huzurevi yaşlı bakım ve rehabilitasyon merkezi
AYŞEGÜL DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Kamu YönetimiBitlis Eren ÜniversitesiAcil Durum ve Afet Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CELAL İNCE