Rize ili yerel fasulye genotiplerinin morfolojik karakterizasyonu
Morphological characterization of local bean genotypes from Rize province
- Tez No: 817163
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZGÜN KALKIŞIM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: P. vulgaris L, Gen kaynağı, Genetik varyasyon, Phaseolus vulgaris L, Gene resource, Genetic variation
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 88
Özet
Bu çalışma, fasulye üretimi yapıldığı belirlenen Rize ilinin İkizdere, Kalkandere ve İyidere ilçelerinden toplanan 42 fasulye genotipinin morfolojik karakterizasyonu ile genetik ilişkilerinin incelenmesi amacıyla yürütülmüştür. Genotiplerde 33 kalitatif ve 17 kantitatif özellikten oluşan toplam 50 morfolojik özellik incelenmiştir. Genotiplerin % 95,23'ü sırık büyüme şekli, % 7,77'si (53-IKD-KAM-2 ve 53-KALD-EST-23) de bodur büyüme şekli göstermiştir. Çalışma sonucunda elde edilen bulgulara göre; fenolojik özelliklerden ilk çiçeklenme gün sayısı ortalama 55,64, en erkenci genotipler 42. günde çiçeklenme gösteren 53-IKD-KAM-2 ve 53-KALD-EST-23 olarak belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; bakla boyu 7,86-22,68 cm, bakla eni kalınlığı 10,10-18,15 mm, bakla eti kalınlığı 4,42-16,50 mm, bakla ucu uzunluğu 4,32-11,30 mm, bakla ağırlığı 4,86-18,00 g, bakladaki tane sayısı 4,00-8,30 adet, tohum ağırlığı 0,22-1,20 g, tohum uzunluğu 10,45-20,45 mm, tohum genişliği 5,80-13,98 mm, tohum kalınlığı 4,10-7,60 mm, orta yaprakçığın boyu 108,20-233,50 mm, orta yaprakçığın eni 106,00-200,80 mm, yan yaprak boyu 92,00-230,60 mm ve yan yaprak eni 84,00-168,60 mm arasında değişim göstermiştir. Fasulye genotiplerinin kalitatif ve kantitatif özellikler bakımından belirgin farklılıklar gösterdiği belirlenmiştir. Uygulanan Temel Bileşen Analizi (PCA) sonucunda 50 morfolojik özellik ile ilgili olarak birbirinden bağımsız 14 adet temel bileşen ekseni elde edilmiştir. Bu eksenlerin toplam varyasyonun % 94,316'sını temsil ettiği belirlenmiştir. Fasulye gen kaynaklarında karakterizasyonun yapılmasıyla istenilen özelliklere sahip üstün yerel çeşitlerin ileride yapılacak ön ıslah çalışmalarında kullanılabileceği öngörülmektedir.
Özet (Çeviri)
This study was carried out to investigate the morphological characterization and genetic relationships of 42 bean genotypes collected from İkizdere, Kalkandere and İyidere districts of Rize province. A total of 50 morphological traits consisting of 33 qualitative and 17 quantitative traits were analyzed in the genotypes. 95.23% of the genotypes showed lanky growth form and 7.77% (53-IKD-KAM-2 and 53-KALD-EST-23) showed stunted growth form. According to the results of the study, the average number of days to first flowering among phenological traits was 55.64 and the earliest genotypes were 53-IKD-KAM-2 and 53-KALD-EST-23, which showed flowering on the 42nd day. According to the results of the research; pod length 7.86-22.68 cm, pod width thickness 10.10-18.15 mm, pod flesh thickness 4.42-16.50 mm, pod tip length 4.32-11.30 mm, pod weight 4.86-18.00 g, number of grains in pod 4.00-8.30 pieces, seed weight 0.22-1.20 g, seed length 10.45-20.45 mm, seed width 5.80-13.98 mm, seed thickness 4.10-7.60 mm, middle leaflet length 108.20-233.50 mm, middle leaflet width 106.00-200.80 mm, lateral leaf length 92.00-230.60 mm and lateral leaf width 84.00-168.60 mm. It was determined that bean genotypes showed significant differences in terms of qualitative and quantitative characteristics. As a result of Principal Component Analysis (PCA), 14 independent principal component axes were obtained for 50 morphological traits. It was determined that these axes represented 94.316% of the total variation. It is predicted that superior local varieties with the desired characteristics can be used in future preliminary breeding studies with the characterization of bean gene resources.
Benzer Tezler
- Rize ili Fındıklı ilçesindeki yöresel ürünlerin belirlenmesi ve glutensiz, laktozsuz ürün geliştirilmesi: Süt böreği örneği
Determination of local products in Fındıklı district of Rize province and development of gluten-free, lactose-free products: The case of milk pastry
NEVİN SUZAN HAZNEDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıBaşkent ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURTEN BEYTER
- Rize ili etnobotanik özellikleri
Ethnobotanic features of Rize province
DİREN UYCAN SARAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Ormancılık ve Orman MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZAFER CEMAL ÖZKAN
- Sosyal bilgiler öğretiminde yerel tarih kullanımına ilişkin öğretmen tutum ve görüşleri: Rize ili örneği
Teacher attitudes and opinions towards the use of local history in social studies teaching: Rize province example
NİLAY YENİAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE SEYHAN
- Yerel halkın eko turizm algıları üzerine bir inceleme: Rize ili örneği
Local people's economic, socio-cultural and environmental perception on ecotourism: The case of Rize
NURAY DEMİRCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TurizmRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLSÜN YILDIRIM