Enerji kaynağı seçimi problemine ileri çok kriterli karar verme yöntemlerinin uygulanması
Application of advanced multi-criteria decision-making methods to the problem of energy source selection
- Tez No: 817422
- Danışmanlar: PROF. DR. FATİH EMRE BORAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Enerji, Energy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Enerji Sistemleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Enerji Sistemleri Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 78
Özet
Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin büyüme için enerjiye olan ihtiyaçları yüksek olduğundan bu ülkeler enerji sektörüne büyük ölçüde bağımlıdır. Ayrıca enerji talebi küresel çapta her geçen gün artmaktadır. Bu talebin artmasında nüfus ve sanayileşme gibi çeşitli faktörler etkilidir. Özellikle 2020 yılında ortaya çıkan Korona virüs (COVID-19) pandemisi sürecinde bu talep daha da artmıştır. Beklenmeyen durumların da olabileceği düşünüldüğünde enerjide daha uzun vadeli yatırımların yapılması elzemdir. Bütün bunlar göz önüne alındığında ülkelerin hem artan talebi karşılayabilmek hem arz güvenliğini sağlayabilmek adına sürdürülebilirliği yüksek enerji kaynaklarına yönelmeleri ya da hibrit enerji kaynağı portföyü oluşturmaları gerekir. Enerji kaynaklarının sistematik bir şekilde değerlendirilmesi ve sıralanması için çeşitli çok kriterli karar verme (ÇKKV) yöntemleri kullanılmaktadır. Bu çalışmanın amacı optimum enerji kaynaklarının belirlenmesi olup bu kapsamda ÇKKV bazında belirsizliği daha iyi ele alabilen bulanık kümelerin yüksek derecesi olan q seviyeli bulanık sayılar (q-ROFs) benimsenmiştir. Çalışmada enerji planlamasına yönelik oluşturulan bir ÇKKV probleminde altı alternatif enerji kaynağı on kriter bazında, q-ROF MABAC (Çok Nitelikli Sınır Yakınlık Alanı Karşılaştırması) ve q-ROF TOPSIS (İdeal Çözüme Yakınlığa Göre Tercih Sıralama Tekniği) metotlarıyla değerlendirilmiştir. Bu kapsamda yapılan vaka çalışmasından elde edilen sonuçlar her iki yöntem bazında hangi kaynağın en uygun olacağı yönünde bir sıralamaya tabi tutulmuştur. Sıralamada her iki metot için benzer sonuçlara ulaşılmış olup enerji planlamasında güneş ile rüzgâr enerjisi ilk seçenekler olurken fosil kaynaklardan elde edilen enerji son tercih olmuştur.
Özet (Çeviri)
Since developed and developing countries have a high need for energy for growth, these countries are highly dependent on the energy sector. In addition, energy demand is increasing every day globally. Various factors such as population and industrialization are effective in increasing this demand. Especially in the process of the Corona virus (COVID-19) pandemic that occurred in 2020, this demand has increased even more. Considering that unexpected situations may also occur, it is essential to make longer-term investments in energy. Considering all these, countries should turn to highly sustainable energy sources or create a hybrid energy source portfolio in order to meet the increasing demand and ensure security of supply. Various multi-criteria decision-making (MCDM) methods are used for the systematic evaluation and sorting of energy resources. The aim of this study is to determine the most appropriate energy sources and, in this context, q rung fuzzy numbers (q-ROFs), which are the high degree of fuzzy clusters that can better handle uncertainty on the basis of MCDM, was adopted. In a MCDM problem created for energy planning in the study, six alternative energy sources were evaluated on the basis of ten criteria, using q-ROF MABAC (Multi Attributive Border Approximation Area Comparison) and q-ROF TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity) methods. The results obtained from the case study conducted in this context were subjected to a ranking on the basis of which energy source would be the most appropriate based on both methods. Similar results were reached for both methods in the ranking, and solar energy and wind energy sources were the first options in energy planning, while energy obtained from fossil sources was the last choice.
Benzer Tezler
- Fabrication of thin film nanocomposite pressure retarded osmosis (PRO) membranes using cellulose nanocrystal (CNC) and evaluation of performances in the processes
Selüloz nanokristal kullanılarak ince film nanokompozit basınç geciktirmeli osmoz (BGO) membranlarının üretimi ve proseslerde performans testlerinin gerçekleştirilmesi
MEHMET EMİN PAŞAOĞLU
Doktora
İngilizce
2021
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL KOYUNCU
- Generalization of intuitionistic, pythagorean, and neutrosophic fuzzy sets: Spherical fuzzy sets and decision making
Sezgisel, pisagor ve nötrosofik bulanık kümelerin genelleştirilmesi: Küresel bulanık kümeler ve karar verme
FATMA KUTLU GÜNDOĞDU
Doktora
İngilizce
2019
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ KAHRAMAN
- Yenilenebilir enerji kaynak alternatifleri ile kısıtlı parti büyüklüğü problemine sezgisel bir yaklaşım
A heuristic approach for the capacitated lot sizing problem with alternatives of renewable energy sources
PINAR ERBİLEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiPamukkale ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HACER GÜNER GÖREN
- Kisa dönem enerji üretiminde maliyet ve emisyon optimizasyonu
Cost and emission optimization in short term power generation scheduling
BÜŞRA EROĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiBoğaziçi ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. İLHAN OR