Antiepileptik ilaçlardan karbamazepin'in omurgasız tatlı su türü Astacus leptodactylus üzerine toksik etkilerinin belirlenmesi
Determination of the toxic effects of antiepileptic drug carbamazepine on invertebrate freshwater species Astacus leptodactlylus
- Tez No: 817432
- Danışmanlar: PROF. DR. AYSEL ÇAĞLAN GÜNAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Su Ürünleri, Aquatic Products
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çevre Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Çeşitli nöropsikiyatrik bozuklukları tedavisi için trisiklik antikonvülsan karbamazepin kullanımının artışı, toprak ve su sağlığını doğrudan etkilemekte, kalıcılığı ve adsorpsiyon özelliklerinin tatlı su kaynakları ve sucul türler için risk oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı, subletal karbamazepinin sucul omurgasız tatlı su kereviti [Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823] üzerindeki toksik etkilerini incelemektir. Akut toksisite testi sonucunda 96 saatlik LC50 değeri 125,5 mg/L (73,78-193,95 mg/L) olarak belirlenmiştir. Kerevitler, laboratuvar koşullarında tedavi uygulanmayan kontrol, solvent kontrol (DMSO, dimetil sülfoksit) ve 48 saat, 7 ve 14 gün süresince 1/10 (12.5 mg/L) ve 1/100 (1.25 mg/L) 96 h LC50 karbamazepin uygulanan gruplar olmak üzere toplam dört gruba ayrılmıştır. Karbamazepin gruplarında toplam hemosit sayıları (THS), özellikle 48 saat ve 7 günlük maruziyetten sonra, kontrol gruplarına kıyasla önemli ölçüde azalmıştır. Hemolenf total antioksidan durumu (TAS) ve total oksidatif stresi (TOS), karbamazepine maruz kaldıktan sonra özellikle 7 ve 21 gün kontrollere kıyasla önemli ölçüde artmıştır (p0.05). Katalaz (CAT) aktiviteleri 12,5 mg/ml konsantrasyonunda solungaç, kas, hepatopankreas dokularında her iki konsantrasyonda da artış göstermiştir (p0.05). Sonuç olarak, karbamazepinin subletal konsantrasyonları, oksidatif stresi artırarak ve antioksidan mekanizmaları uyararak kerevitler üzerinde sistemik ve doku düzeyinde toksik etkiler göstermiştir. Bulgularımız ayrıca tatlı su ekosistemlerinin sucul türlerinde karbamazepinin erken toksikolojik etkilerinin daha iyi anlaşılmasını desteklemektedir.
Özet (Çeviri)
Increasing prescription of the tricyclic anticonvulsant carbamazepine to treat a variety of neuropsychiatric disorders directly affects the soil and water health, its persistence and adsorption properties are likely to pose risks to the freshwater resources and aquatic species. The aim of this study was to examine the toxic effects of sublethal carbamazepine on the aquatic invertebrate organism, narrow-clawed crayfish [Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823]. Acute toxicity test showed 96 h LC50 value as 125,5 mg/L (73,78-193,95 mg/L). The crayfishes were divided into four groups as non-treated control, solvent control (DMSO, dimethyl sulphoxide), and 1/10 (12.5 mg/L) and 1/100 (1.25 mg/L) of 96 h LC50 carbamazepine groups and exposed for 48 hour, 7 and 14 days under laboratory conditions. Total haemocyte counts (THCs) significantly decreased in carbamazepine groups, especially after 48 hour and 7-day exposure compared to control groups. The total antioxidant status (TAS) and total oxidative stress (TOS) of haemolymph significantly increased after exposure to both carbamazepine concentrations especially for 7 and 21 days compared to controls (p0.05). Catalase (CAT) activities increased in gills and muscle tissue at 12.5 mg/ml concentration, in hepatopancreas tissue at both concentrations (p0.05). As a result, the sublethal concentrations of carbamazepine have toxic effects on crayfish at systemic and tissue levels via increasing the oxidative stress and inducing the anti-oxidant mechanisms. Our findings also support better understanding of early toxicological effects of carbamazepine in the aquatic species of freshwater ecosystems.
Benzer Tezler
- Bazı ilaç gruplarının su ortamına olan etkilerinin akut toksisite testleri ile değerlendirilmesi
Assessment of the acute toxicity of some pharmaceuticals effects on aquatic environment by toxicity test methods
SEVİL YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Çevre MühendisliğiSelçuk ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜHEYLA TONGUR
- Yeni nesil antiepileptik ilaçlardan perampanelin in vitrohepatotoksisitesinin karbamazepine kıyasla değerlendirilmesi
Evaluation of in vitro hepatotoxicity of new generation antiepileptic drugs perampanel compared to carbamazepine
GULNAR FARMANLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eczacılık ve FarmakolojiAnadolu ÜniversitesiFarmasötik Toksikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM ATLI EKLİOĞLU
- Travmatik beyin yaralanması sonrası kullanılan antiepileptik ilaçlardan, fenitoin, levetirasetam, karbamazepin ve valproik asit'in aksonların re-myelinizasyonuna etkisi
Effects of antipileptic drugs; phenytoin levetiracetam carbamazepine and valproic acid,on remyelination after traumatic brain injury.
HARUN DEMİRCİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
NöroşirürjiGazi ÜniversitesiBeyin ve Sinir Cerrahisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER HAKAN EMMEZ
- Antiepileptik ilaçların VEP ve P300 üzerine etkileri
Effects of antiepileptic drugs on VEP and P300
YENER TÜMAY
- Bir antiepileptik ajan olan topiramatın nöroprotektif etkilerinin deneysel spinal kord travma modelinde incelenmesi
Experimental neuroprotective effects of antiepileptic agent with a topiramat model of spinal cord trauma investigation
AHMET EROĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2012
NöroşirürjiGATABeyin ve Sinir Cerrahisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ KIVANÇ TOPUZ