Geri Dön

Türkiye'nin dış ticaret yapısının dikey uzmanlaşma ve katma değer açısından değerlendirilmesi

Evaluation of Turkey's foreign trade structure in terms of vertical specialization and added value

  1. Tez No: 817537
  2. Yazar: BURAK ARSLAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. EROL KUTLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Anadolu Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 146

Özet

Her ülke daha iyi bir refah seviyesi elde etmek için uzun vadede finansal istikrar, ekonomik büyüme ve daha iyi yaşam standartları elde etmek istemektedir. Küreselleşmeyle dış ticaretin pazarının artması ve büyümesi rekabeti arttırdığı gibi ülkeler arasındaki iş bölümünü de arttırmıştır. Bu gelişmeler ışığında üretim, uluslararası olarak ülkeler arasında kapsamlı olarak parçalanmış ve her ülkenin dikey üretim zincirinin farklı aşamalarında uzmanlaştığı bir model haline gelmiştir. Bu çalışma Türkiye'nin dış ticaret yapısını sektörel bazda incelemeyi amaçlamaktadır. 1995-2018 yılları arasında 44 sektörün incelendiği bu çalışmada, 1995 yılından 2018'e kadarlık süreçte tüm sektörler dahil olmak üzere ihracatın ithalat içeriği %8.8'den %21'e yükselmiştir. İthal girdi seviyesi en yüksek 5 sektör 2018 yılında kok ve rafine petrol ürünleri, elektrikli ekipman, motorlu taşıtlar, römorklar ve yarı römorklar, makine ve ekipman ve kauçuk ve plastik sektörleri olmuştur. Türkiye'nin ihracatının ithalat içeriği MIST ülkeleri ile kıyaslanmış ve bu ülkelere göre ithal bağımlılığının yüksek olmadığı tespit edilmiştir. Sektörel bazda dikey uzmanlaşmayı belirleyen faktörlerin incelendiği panel veri analizinde ise sektörel ihracatta meydana gelen bir artışın dikey uzmanlaşma seviyesini arttırdığı gözlemlenmektedir. Sektörel ithalat ise dikey uzmanlaşma üzerinde negatif yönlü bir etkiye sahiptir. Doğrudan yabancı yatırım ve endüstriyel tasarım başvurularının artması dikey uzmanlaşma seviyesiyle pozitif yönlü bir ilişkiye sahiptir.

Özet (Çeviri)

Every country wants to achieve long-term financial stability, economic growth and better living standards in order to achieve a better level of welfare. The increase and growth of the foreign trade market with globalization has increased competition as well as increased the division of labor between countries. In the light of these developments, production has been extensively fragmented between countries internationally and has become a model in which each country specializes in different stages of the vertical production chain. This study aims to examine Turkey's foreign trade structure on a sectoral basis. In this study, in which 44 sectors were examined between 1995 and 2018, the import content of exports, including all sectors, increased from 8.8% to 21% in the period from 1995 to 2018. The 5 sectors with the highest level of imported inputs in 2018 were coke and refined petroleum products, electrical equipment, motor vehicles, trailers and semi-trailers, machinery and equipment, and rubber and plastics. The import content of Turkey's exports was compared with MIST countries and it was determined that import dependency was not high compared to these countries. In the panel data analysis, which examines the factors determining vertical specialization on a sectoral basis, an increase in sectoral exports increases the level of vertical specialization. Sectoral imports, on the other hand, have a negative effect on vertical specialization. The increase in foreign direct investment and industrial design applications has a positive relationship with the vertical specialization level.

Benzer Tezler

  1. La proposition D'Un modéle de direction et de l'organisation pour le secteur de sous industrie de l'automobile Turque

    Türk otomotiv yan sanayi için yönetim ve organizasyon modeli önerisi

    SERKAN ANDI

    Yüksek Lisans

    Fransızca

    Fransızca

    2004

    Endüstri ve Endüstri MühendisliğiGalatasaray Üniversitesi

    Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ETHEM TOLGA

  2. Türkiye'de imalat sanayinin yapısal dönüşümü ve rekabet gücündeki değişim: Çin ekonomisi ile karşılaştırma

    Changing in competitiveness and structural transformation of manufacturing industry in Turkey: Comparison with China economy

    DİLEK ŞAHİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    EkonomiErciyes Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OĞUZHAN TÜRKER

  3. İkili ticaret akımlarının belirleyicileri: Türkiye için yapısal çekim modeli yaklaşımı

    Determinants of bilateral trade flows: A structural gravity model approach for Turkey

    EMRAH ERAY AKÇA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    EkonomiÇukurova Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HARUN BAL

  4. Doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının Türkiye ve Avrupa Birliği arasındaki endüstri içi ticarete etkisi

    The effect of foreign direct investments on intra-industry trade between Turkey and the European Union

    ABDULLAH BAHADIR ŞAŞMAZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    EkonomiMarmara Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ŞİŞMAN

  5. Türkiye'de ihracat yapan KOBİ'lerin ortaklık ve sermaye yapılarının ihracat performansına etkisi

    The effect of ownership and capital structure on export performance of Turkish exporting SME's

    İLYAS ÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    İşletmeGalatasaray Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. VOLKAN DEMİR