Demokrat parti dönemi Türkiye ABD ilişkilerinin dünya sistemi kuramı üzerinden okunması
Reading Turkey USA relations during yhe democratic party era through the world-system theory
- Tez No: 818016
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSA ÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Sosyoloji, Political Science, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Osmanlı Devleti ile ABD arasında doğrudan diplomatik ilişkiler, ABD'nin bağımsızlık kazandığı 1776 yılından itibaren başlamış, Osmanlı Devleti, ABD'nin bağımsızlık bildirgesini ve anayasasını tanıyan ilk ülkelerden biri olmuştur. Ancak, Osmanlı Devleti'nin iç sorunları, Avrupa'daki büyük güçlerle olan mücadelesi ve genel olarak dış politikadaki öncelikleri nedeniyle Amerika ile doğrudan diplomatik ilişkiler kurulamamıştır. Milli Mücadele yıllarında ABD ile doğrudan diplomatik ilişki kurulamamış olsa da ABD, Türkiye'de faaliyet gösteren Amerikan Misyonu aracılığıyla, eğitim, sağlık ve ekonomik vb. alanlarda Türkiye'ye ilgisini sürdürmüştür. Tek Parti döneminde Türkiye-ABD ilişkileri genel olarak dostane ve işbirlikçi bir temelde Türkiye'nin Batı ile entegrasyonunu ve demokratikleşme çabalarını destekleyen bir çizgide ilerlemiştir. DP'nin iktidarı döneminde ise Türkiye-ABD ilişkilerinde önemli değişimlere sahne olmuştur. Bu durum iki ülke arasındaki ilişkilerin dünya sistemi kuramı üzerinden analiz edilmesi adına ilgi çekici bir perspektif sunmaktadır. Türkiye'nin DP döneminde ABD tekelinde Batı kapitalizmine olan entegrasyonu ekonomik, politik ve sosyokültürel sonuçlar doğurmuştur. Türkiye'nin kapitalist sisteme entegrasyonu, tarımın modernleştirilmesi, makine ve teknoloji kullanımının artması, özel sektörün önünün açılması ve ulaşım alt yapısının modernleştirilmesi gibi faktörlerle şekillenmiştir. Bu adımlar, Türkiye'nin ekonomik yapıda dönüşümünü ve küresel sisteme entegrasyonunu desteklemiştir. Merkeze politik bağımlılık kapsamında Türkiye'nin NATO'ya üyeliği, Kore Savaşı, Sovyetler Birliği ile ilişkiler, Türk dünyası ile ilişkilerde duraklama ve İslam dünyasına yabancılaşma gibi olaylar, Türkiye'nin politik bağımlılığını şekillendiren önemli faktörler olmuştur. Bununla birlikte Türkiye'nin kapitalist dünyaya entegrasyon çabaları Türkiye'de sosyal ve kültürel dönüşümlere de işaret etmiş ve Amerikan etkisinin günlük hayata yansımasını göstermiştir.
Özet (Çeviri)
Diplomatic relations between the Ottoman Empire and the United States began directly from the year 1776 when the U.S. gained its independence. The Ottoman Empire was one of the first countries to recognize the U.S. Declaration of Independence and Constitution. However, due to internal issues within the Ottoman Empire, its struggles with major European powers, and its general priorities in foreign policy, direct diplomatic relations with America could not be established. Although direct diplomatic relations were not established with the U.S. during the years of the National Struggle, the U.S. continued to show its interest in Turkey through the American Mission operating in Turkey, particularly in areas such as education, health, and economics. During the single-party period, Turkey-U.S. relations generally progressed on a friendly and cooperative basis, supporting Turkey's integration with the West and its efforts towards democratization. The DP (Democratic Party) period witnessed significant changes in TurkeyU.S. relations. This situation presents an interesting perspective for analyzing the relations between the two countries through the lens of the world system theory. During the DP period, Turkey's integration into Western capitalism under the dominance of the U.S. had economic, political, and sociocultural consequences. Turkey's integration into the capitalist system was shaped by factors such as the modernization of agriculture, the increase in the use of machinery and technology, the opening up of opportunities for the private sector, and the modernization of transportation infrastructure. These steps supported Turkey's economic transformation and integration into the global system. In terms of political dependency on the center, Turkey's NATO membership, the Korean War, relations with the Soviet Union, stagnation in relations with the Turkic world, and alienation from the Islamic world were significant factors shaping Turkey's political dependency. Furthermore, Turkey's efforts to integrate into the capitalist world also signaled social and cultural transformations within the country and demonstrated the impact of American influence on daily life.
Benzer Tezler
- American influence in turkish modernization: Blessing ignorance
Türk modernleşmesinde Amerikan etkisi: Cahilliğin kutsanması
ASLI DAVAZ
Doktora
İngilizce
2017
SosyolojiDokuz Eylül ÜniversitesiAmerikan Kültürü ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLSEN GÖKÇEN
- 1974-1979 arası Bülent Ecevit'in başbakanlık dönemlerinde Türkiye-ABD ilişkilerinde krizler
Crisis in Türkiye-USA relations during Bülent Ecevit's prime ministery period between 1974-1979
NUR HAZAL AKÇAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerAydın Adnan Menderes ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TANER BULUT
- Mehmet Şemsettin Günaltay Hükümeti (1949-1950)
Mehmet Şemsettin Günaltay Government (1949-1950)
EMRAH NURÇİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiTürk Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜLENT BAKAR
- Adalet Partisi Türk dış politikası (1965-1971)
Turkish foreign policy of Justice Party (1965-1971)
BETÜL ALĞUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Siyasal BilimlerHacettepe ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEMUÇİN FAİK ERTAN
DOÇ. DR. MEHMET ÖZDEN
DOÇ. DR. MEHMET SEYİTDANLIOĞLU
- 1950-1960 Demokrat Parti dönemi Türk-Sovyet ilişkilerinde Amerikan faktörü
Başlık çevirisi yok
RİFAT MELİH AKTAŞ
Doktora
Türkçe
1998
Uluslararası İlişkilerGazi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. REFET YİNANÇ