Saf kötülüğe yönelik inanç ile bazı sosyal psikolojik değişkenler arasındaki ilişkiler
The relationship between belief in pure evil and some social psychological variables
- Tez No: 818496
- Danışmanlar: PROF. DR. DERYA HASDAĞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 179
Özet
Baumeister (1999) tarafından öne sürülen saf kötülük miti yaklaşımı, saf kötülüğün ne olduğuna ve saf kötülerin nasıl insanlar olduğuna dair tüm kültürlerde çok benzer bir inanç yapısını olduğunu iddia etmektedir. Baumeister'e (1999) göre, bireylerin adil dünya inançlarını ve benlik değerlerini korumalarına imkân veren bu inanç erken çocukluk döneminde ortaya çıkar ve yaş aldıkça kalıcı hale dönüşür. Saf kötülük inancı olarak adlandırılan bu inanç bireylerin kişiliklerini, bilişsel özelliklerini, ideolojik-politik tutumlarını ve dini yönelimlerini etkilemektedir. Bu yaklaşım üzerinden hareket eden mevcut araştırmada da üç farklı çalışma yapılmıştır. Birinci çalışmada saf kötülük mitinin Türkiye toplumunda ne düzeyde bulunduğunu belirlemek amacıyla 14 katılımcı ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmış ve veriler tematik analiz yöntemiyle incelenmiştir. İkinci çalışmada 414 katılımcıdan elde edilen veriler üzerinden Webster (2012) tarafından geliştirilen“Saf Kötülüğe Yönelik İnanç Ölçeği”Türkçe'ye uyarlanmıştır. Üçüncü çalışmada ise, saf kötülüğe yönelik inancın kökten dincilik, sorgulayıcı dindarlık, adil dünya inancı, sağ-kanat yetkeciliği, belirsizliğe karşı hoşgörüsüzlük, savaşa ve barışa yönelik tutumlar ile ilişkileri incelenmiştir. Analizler sonucunda, kökten dincilik ve saf kötülüğe yönelik inanç arasındaki ilişkiye belirsizliğe karşı hoşgörüsüzlüğün; sorgulayıcı dindarlık ve saf kötülüğe yönelik inanç arasındaki ilişkiye ise hem belirsizliğe karşı hoşgörüsüzlüğün hem de sağ-kanat yetkeciliğinin aracılık ettiği bulunmuştur. Her üç çalışmanın sonuçları ilgili yazın doğrultusunda tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
According to Baumeister (1999) many different cultures and peoples all over the world come up with roughly same image of evil which he called“the myth of pure evil”. This beliefs effect individuals' personalities, cognitive characteristics, ideological-political attitudes and religious orientations. Three studies were conducted to demonstrate that believing in pure evil is an important and valid psychological construct. In the first study, semi-structured interviews were conducted with 14 participants in order to determine how the myth of pure evil is understood in Turkish society. The data of this study was analyzed by thematic analysis method. In the second study, the“Believing Pure Evil Scale”developed by Webster (2012) was adapted into Turkish. In the third study, the relationship of belief in pure evil with fundamentalism, questioning religiosity, belief in a just world, right-wing authoritarianism, intolerance of uncertainty, and attitudes towards war and peace were examined. As a result of the analyzes, the relationship between fundamentalism and belief in pure evil is mediated by intolerance of ambiguity. Lastly, the relationship between questioning religiosity and belief in pure evil is mediated by both intolerance of ambiguity and right-wing authoritarianism. The results of all three studies are discussed in line with the literature.
Benzer Tezler
- Ağız ve diş sağlığı hizmetleri yönetiminde sosyal ve ekonomik faktörlerin etkisinin belirlenmesi konusunda bir araştırma
Determination of oral and dental health services management research on impact of social and economic factors
ETHEM HAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Sağlık Kurumları Yönetimiİstanbul Arel Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN ATEŞ
- Kant'ın felsefî teodiseleri eleştirisi ve teodise anlayışı
Kant's criticism of philosophical theodicies and perception of theodicy
ZEHRA ARSLANBOĞA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
FelsefeMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAHİM ACAR
- Karanlık üçlü ve kötü protagonist kavramlarına izleyici perspektifinden bakış: Akis filmi
A view of the dark triad and evil protagonist concepts from the audience perspective: Akis film
ŞEYDA GÜL KARAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel SanatlarMaltepe ÜniversitesiDisiplinlerarası Güzel Sanatlar Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. MÜJGAN YILDIRIM
- Kötülüğün ontolojisi: Schelling'in über das Wesen der Menschlichen Freiheit: Und die damit zusammenhängenden Gegenstände'si üzerine bir çözümleme
The ontology of evil: An analysis of Schelling?s über das Wesen der Menschlichen Freiheit: Und die damit zusammenhängenden Gegenstände
OYA ESRA BEKTAŞ
- The concept of radical evil in Kantian ethics and Arendt's political philosophy
Kant etiği ve Arendt'in politika felsefesinde radikal kötülük kavramı
ZÖHRE ÖZLEM KARAGÖZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
FelsefeYeditepe ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELİKE DURMAZ KUYUCU