Geri Dön

Saf kötülüğe yönelik inanç ile bazı sosyal psikolojik değişkenler arasındaki ilişkiler

The relationship between belief in pure evil and some social psychological variables

  1. Tez No: 818496
  2. Yazar: ERCAN ŞEN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. DERYA HASDAĞ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Sosyal Psikoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 179

Özet

Baumeister (1999) tarafından öne sürülen saf kötülük miti yaklaşımı, saf kötülüğün ne olduğuna ve saf kötülerin nasıl insanlar olduğuna dair tüm kültürlerde çok benzer bir inanç yapısını olduğunu iddia etmektedir. Baumeister'e (1999) göre, bireylerin adil dünya inançlarını ve benlik değerlerini korumalarına imkân veren bu inanç erken çocukluk döneminde ortaya çıkar ve yaş aldıkça kalıcı hale dönüşür. Saf kötülük inancı olarak adlandırılan bu inanç bireylerin kişiliklerini, bilişsel özelliklerini, ideolojik-politik tutumlarını ve dini yönelimlerini etkilemektedir. Bu yaklaşım üzerinden hareket eden mevcut araştırmada da üç farklı çalışma yapılmıştır. Birinci çalışmada saf kötülük mitinin Türkiye toplumunda ne düzeyde bulunduğunu belirlemek amacıyla 14 katılımcı ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmış ve veriler tematik analiz yöntemiyle incelenmiştir. İkinci çalışmada 414 katılımcıdan elde edilen veriler üzerinden Webster (2012) tarafından geliştirilen“Saf Kötülüğe Yönelik İnanç Ölçeği”Türkçe'ye uyarlanmıştır. Üçüncü çalışmada ise, saf kötülüğe yönelik inancın kökten dincilik, sorgulayıcı dindarlık, adil dünya inancı, sağ-kanat yetkeciliği, belirsizliğe karşı hoşgörüsüzlük, savaşa ve barışa yönelik tutumlar ile ilişkileri incelenmiştir. Analizler sonucunda, kökten dincilik ve saf kötülüğe yönelik inanç arasındaki ilişkiye belirsizliğe karşı hoşgörüsüzlüğün; sorgulayıcı dindarlık ve saf kötülüğe yönelik inanç arasındaki ilişkiye ise hem belirsizliğe karşı hoşgörüsüzlüğün hem de sağ-kanat yetkeciliğinin aracılık ettiği bulunmuştur. Her üç çalışmanın sonuçları ilgili yazın doğrultusunda tartışılmıştır.

Özet (Çeviri)

According to Baumeister (1999) many different cultures and peoples all over the world come up with roughly same image of evil which he called“the myth of pure evil”. This beliefs effect individuals' personalities, cognitive characteristics, ideological-political attitudes and religious orientations. Three studies were conducted to demonstrate that believing in pure evil is an important and valid psychological construct. In the first study, semi-structured interviews were conducted with 14 participants in order to determine how the myth of pure evil is understood in Turkish society. The data of this study was analyzed by thematic analysis method. In the second study, the“Believing Pure Evil Scale”developed by Webster (2012) was adapted into Turkish. In the third study, the relationship of belief in pure evil with fundamentalism, questioning religiosity, belief in a just world, right-wing authoritarianism, intolerance of uncertainty, and attitudes towards war and peace were examined. As a result of the analyzes, the relationship between fundamentalism and belief in pure evil is mediated by intolerance of ambiguity. Lastly, the relationship between questioning religiosity and belief in pure evil is mediated by both intolerance of ambiguity and right-wing authoritarianism. The results of all three studies are discussed in line with the literature.

Benzer Tezler

  1. Ağız ve diş sağlığı hizmetleri yönetiminde sosyal ve ekonomik faktörlerin etkisinin belirlenmesi konusunda bir araştırma

    Determination of oral and dental health services management research on impact of social and economic factors

    ETHEM HAS

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Sağlık Kurumları Yönetimiİstanbul Arel Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. METİN ATEŞ

  2. Kant'ın felsefî teodiseleri eleştirisi ve teodise anlayışı

    Kant's criticism of philosophical theodicies and perception of theodicy

    ZEHRA ARSLANBOĞA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    FelsefeMarmara Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RAHİM ACAR

  3. Karanlık üçlü ve kötü protagonist kavramlarına izleyici perspektifinden bakış: Akis filmi

    A view of the dark triad and evil protagonist concepts from the audience perspective: Akis film

    ŞEYDA GÜL KARAOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Güzel SanatlarMaltepe Üniversitesi

    Disiplinlerarası Güzel Sanatlar Ana Sanat Dalı

    DOÇ. DR. MÜJGAN YILDIRIM

  4. Kötülüğün ontolojisi: Schelling'in über das Wesen der Menschlichen Freiheit: Und die damit zusammenhängenden Gegenstände'si üzerine bir çözümleme

    The ontology of evil: An analysis of Schelling?s über das Wesen der Menschlichen Freiheit: Und die damit zusammenhängenden Gegenstände

    OYA ESRA BEKTAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    FelsefeAnkara Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EYÜP ALİ KILIÇASLAN

  5. The concept of radical evil in Kantian ethics and Arendt's political philosophy

    Kant etiği ve Arendt'in politika felsefesinde radikal kötülük kavramı

    ZÖHRE ÖZLEM KARAGÖZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    FelsefeYeditepe Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MELİKE DURMAZ KUYUCU