Azerbaycan ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın toplam döviz rezerv yeterliliğini etkileyen faktörler ve faktörlerin logit ve probit yöntemleriyle analizi
The factors affecting the total foreign exchange reserve adequacy of the Central Bank of Azerbaijan and the Republic of Turkey and analysis of the factors using logit and probit methods
- Tez No: 818793
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ARİF SALDANLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
Döviz rezervleri, bir ülkenin diğer ülkelerde döviz ve diğer yabancı varlıkları tuttuğu rezervlerdir. Bu rezervler, ülkelerin dış ticaret işlemlerinin ödenmesinde, dış borçların ödenmesinde ve finansal krizler sırasında kur dalgalanmalarından korunmak için kullanılmaktadır. Döviz rezervleri, bir ülkenin ekonomik istikrarının ve güvenilirliğinin önemli bir göstergesidir. Bir ülkenin ödeme yükümlülüklerini yerine getirebilmesi ve para biriminin değerini koruyabilmesi için yeterli döviz rezervlerinin bulunması şarttır. Bu çalışma, Azerbaycan ve Türkiye'nin toplam döviz rezervlerinin yeterliliğini etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışmada karşılaştırmalı olarak Azerbaycan Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) brüt döviz rezervlerinin, IMF'nin sunmuş olduğu optimal rezerv oranlarına göre yeterliliği araştırılmıştır. Araştırmada bu amaca ulaşmak için, mevcut ve öncelikli olan teorik ve uygulamalı kavramların literatür analizi detaylı olarak incelenmiştir. Araştırmanın ilk bölümünde teorik ve kavramsal olarak literatür taranması yapıldıktan sonra ikinci bölümünde değişkenler arasındaki teorik bağlantıyı göz önünde bulundurarak, Azerbaycan ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın Brüt Döviz Rezervlerinin yeterliliği araştırılmış ve önerilen optimum rezerv oranlarına göre ülkelerin rezerv yeterliliği tablolar ve grafikler yardımıyla açıklanmıştır. Bu amaçla 2012-2022 dönemine ait verilerle logit regresyon analizi yapılmıştır. Elde edilen bulgular ışığında, faiz oranlarının genel döviz rezerv yeterliliği üzerinde olumlu ve önemli bir etkiye sahip olduğunu göstermiştir. Faiz oranlarının ekonomik istikrar ve finansal performans üzerindeki etkisi dikkate alındığında bu sonucun çıkması beklenmektedir. Ayrıca döviz kuru değişkeninin bir önceki dönem üzerinde negatif ve anlamlı bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuç, önceki dönemde döviz rezervlerinde yaşanan sıkılaşmanın gelecekteki kur hareketlerini etkileyeceğini ve dolayısıyla genel döviz rezerv yeterliliğini etkileyebileceğini göstermektedir. Öte yandan, enflasyon oranları, gayri safi yurtiçi hasıla ve işsizlik oranlarının genel döviz rezerv yeterliliği üzerinde önemli bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Bu sonuçlar, bu değişkenlerin döviz rezerv seviyeleri üzerindeki potansiyel etkisinin küçük olduğunu göstermektedir. Yapılan ampirik çalışma, Azerbaycan ve Türkiye'nin birleşik döviz rezervlerinin yeterliliğini etkileyen faktörlerin belirlenmesine yönelik bir analiz sunmaktadır. Bu çalışmanın sonuçları, karar vericilerine döviz rezervlerini yönetirken dikkate alınması gereken faktörler hakkında önemli bilgiler sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Foreign exchange reserves are the reserves of foreign currency and other foreign assets held by a country in other countries. These reserves are used for the settlement of foreign trade transactions, payment of foreign debts and protection against exchange rate fluctuations during financial crises. Foreign exchange reserves are an important indicator of a country's economic stability and reliability. Adequate foreign exchange reserves are essential for a country to fulfill its payment obligations and maintain the value of its currency. This study was conducted to determine the factors affecting the adequacy of total foreign exchange reserves of Azerbaijan and Turkey. The study comparatively investigates the adequacy of the gross foreign exchange reserves of the Central Bank of the Republic of Azerbaijan and the Central Bank of the Republic of Turkey (CBRT) according to the optimal reserve ratios provided by the IMF. In order to achieve this objective, the literature analysis of existing and prioritized theoretical and applied concepts is analyzed in detail. After the theoretical and conceptual literature review in the first part of the research, in the second part, considering the theoretical link between the variables, the adequacy of the Gross Foreign Exchange Reserves of the Central Banks of Azerbaijan and the Republic of Turkey has been investigated and the reserve adequacy of the countries according to the proposed optimal reserve ratios has been explained with the help of tables and graphs. For this purpose, logit regression analysis was performed with the data for the period 2012-2022. The findings show that interest rates have a positive and significant effect on overall foreign exchange reserve adequacy. This result is expected given the impact of interest rates on economic stability and financial performance. Moreover, the exchange rate variable was found to have a negative and significant effect on the previous period. This result suggests that the tightening in foreign exchange reserves in the previous period may affect future exchange rate movements and thus affect the overall foreign exchange reserve adequacy. On the other hand, inflation rates, gross domestic product and unemployment rates are found to have no significant effect on the overall foreign exchange reserve adequacy. These results suggest that the potential impact of these variables on foreign exchange reserve levels is small. The empirical study provides an analysis of the factors affecting the adequacy of the combined foreign exchange reserves of Azerbaijan and Turkey. The results of this study provide important information to decision makers about the factors that should be taken into account when managing foreign exchange reserves.
Benzer Tezler
- The State Oil company of The Azerbaijan Republic (SOCAR) and its European regional partnerships: 1992-2015
Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi (SOCAR) ve SOCAR'ın Avrupa bölgesel yatırımları: 1992-2015
CEMİLE ASKER
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
EnerjiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OKTAY FIRAT TANRISEVER
- Azerbaycan ve Türkiye merkez bankalarının gözetim ve denetim politikalarının karşılaştırılması
Comparison of Azerbaijan and Turkey central banks audit and inspection policies
CENGİZ MUSA-ZADE
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
BankacılıkMarmara ÜniversitesiBankacılık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. M. HAYATİ ERİŞ
- Azerbaycan ekonomisinde dış ticaret dengesi ve para politikasının ekonomik büyüme üzerine etkisi
Foreign trade balance and monetary policy effect on economic growth in Azerbaijan economy
PANAH ALİYEV
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BankacılıkTrakya ÜniversitesiBankacılık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ENVER ERDİNÇ DİNÇSOY
- Azerbaycan eğitim sisteminde okul yöneticiliği
School management in Azerbaijan education system
SABİNA BABAYEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimUşak ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKHAN DEMİRHAN
- Türkiye ve Azerbaycan Cumhuriyetlerinde okul öncesi eğitim sisteminin karşılaştırmalı olarak incelenmesi
Comparative examination of preschool education system of Azerbaijan and Turkey
HATIRA KIRCAALİLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Eğitim ve ÖğretimSelçuk ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NURCAN KOÇAK