Samsun İli Aile Sağlık Merkezlerinde çalışan hekimlerin birinci basamak sağlık hizmetleri sağlarken karşılaştıkları zor durumlar ve bu durumun mesleki tükenmişlik düzeyi üzerine etkisi
Difficult situations faced by physicians working in family health centers in Samsun Province while providing primary health care services and the effect of this situation on the level of professional burnout
- Tez No: 819034
- Danışmanlar: PROF. DR. BEKTAŞ MURAT YALÇIN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Zor hasta, tükenmişlik, aile hekimliği, Difficult patient, burnout, family physicians
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 66
Özet
Amaç: Çalışmanın amacı birinci basamakta çalışan hekimlerin sağlık hizmetleri sağlarken karşılaştıkları zor durumları tanımlamak ve bu durumların hekimlerin mesleki tükenmişlik düzeyleri üzerine etkisini değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: Kesitsel ve tanımlayıcı tipte yapılan bu çalışma Şubat 2023-Nisan 2023 tarihleri arasında, Samsun ili aile sağlığı merkezlerinde çalışan, araştırmaya katılmayı kabul eden 122 aile hekimi ile yürütüldü. Araştırmada çalışmacılar tarafından oluşturulan zor durumlar anketi ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği (MTÖ) kullanıldı. Bulgular: Çalışmaya 122 kişi katıldı. Çalışmaya katılan 122 kişinin yaş ortalaması 45,12±10,98 iken %52,5'i erkek (n=64), %86,9'u evli (n=106) idi. Bu çalışmada katılımcıların zor hasta olarak tanımladıkları kişilerin çoğunluğu cinsiyet olarak erkek, yaş grubu olarak yetişkin, medeni durum olarak evli kişilerden oluşmaktaydı. Zor durumlar anketinden alınan toplam puan ortalaması 56,04±13,54 bulundu. Zor durumlar anketinde en yüksek puanları alan hasta grupları gereksiz tetkik veya girişim isteğinde bulunan hasta/hasta yakını ve usulsüz/yasadışı isteklerde bulunan hasta/hasta yakını (rapor, ilaç yazımı vb.), en düşük puanları alan hasta grubu fiziksel şiddet uygulayan hasta/hasta yakını bulundu. Çalışmada hekimlerin tükenmişlik düzeyini belirlemek için MTÖ kullanıldı. Buna göre Kişisel Başarı alt boyutundan alınan puan ortalaması 19,69±5,03, Duyarsızlaşma alt boyutundan alınan puan ortalaması 5,87±3,67, Duygusal Tükenme alt boyutundan alınan puan ortalaması 17,43±7,71 bulundu. Çalışmada yaş, meslekte çalışma süresi, çalışma koşullarından memnuniyet, zor durumlara karşı mezuniyet öncesi alınan eğitimin yeterliliği arttıkça zor durumlar anketi bireysel puanının azaldığı bulundu. Çoklu değişkenli regresyon analizinde zor durumların kişisel başarıyı olumlu ve anlamsız olarak, duyarsızlaşmayı olumlu ve anlamlı olarak, duygusal tükenmişliği olumlu ve anlamlı olarak yordadığı bulundu. Sonuç: Mesleki tükenmişliğe neden olan birçok faktör bulunmaktadır. Hekimlerin birinci basamakta yaşadıkları zor durumlar tükenmişliğe etki eden nedenlerden sadece biridir. Bu konuda daha kapsamlı çalışmalar gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
Aim: The aim of this study is to identify the difficult situations that primary care physicians encounter while providing healthcare services and to evaluate the impact of these situations on their professional burnout levels. Materials and Methods: This cross-sectional and descriptive study was conducted between February 2023 and April 2023 with 122 family physicians working in family health centers in Samsun province who agreed to participate in the study. The study used a questionnaire on difficult situations created by the researchers and the Maslach Burnout Inventory (MBI). Results: 122 people participated in the study. The average age of the 122 participants was 45.12±10.98, of which 52.5% were male (n=64) and 86.9% were married (n=106). In this study, the majority of difficult patients identified by the participants were male in gender, adult in age group, and married in marital status. The total score average obtained from the difficult situations questionnaire was found to be 56.04±13.54. The patient groups with the highest scores on the difficult situations questionnaire were those who requested unnecessary tests or procedures / their relatives and those who made improper / illegal requests such as report writing or prescription / their relatives. The patient group that applied physical violence to themselves or their relatives had the lowest scores. MBI was used in the study to determine the level of burnout among physicians. Accordingly, the mean score obtained from the Personal Accomplishment sub-dimension was found to be 19.69±5.03, the mean score obtained from the Depersonalization sub-dimension was 5.87±3.67, and the mean score obtained from the Emotional Exhaustion sub-dimension was 17.43±7.71. In the study, it was found that as age, years of working in the profession, satisfaction with working conditions, and adequacy of pre-graduation education in dealing with difficult situations increased, the individual score on the difficult situations questionnaire decreased. In multiple regression analysis, it was found that difficult situations positively and insignificantly predicted personal accomplishment, positively and significantly predicted depersonalization, and positively and significantly predicted emotional exhaustion. Conclusion: There are many factors that cause professional burnout. The difficult situations that physicians experience in primary care are just one of the reasons that affect burnout. More comprehensive studies are needed on this subject.
Benzer Tezler
- Özel bakım merkezlerinin kadın çalışanlar üzerine etkisi: Samsun ili örneği
The effect of special care centers on women employees: A sample from the province of Samsun
DAMLA NUR MACİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriOrdu ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEBİHA KABLAY
- Çocukluk çağı aşı tereddüdü ile karşılaşma sıklığı, nedenleri ve çözüm önerileri: Samsun ili aile sağlığı merkezlerindeki sağlık çalışanlarıyla kesitsel bir çalışma
The frequency, causes and solution suggestions of childhood vaccination hesitance: A cross-sectional study with healthcare workers in Samsun family health centers
MEHTAP ALTUNTAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KÜRŞAT ŞAHİN
- Samsun ili atakum ilçesi ömürevleri ve cağaloğlu aile sağlığı merkezlerine kayıtlı 18‐36 aylık çocuğu olan ebeveynlerin otizm spektrum bozukluğu hakkındaki bilgi düzeyleri ve farkındalıkları
Knowledge levels and awareness of autism spectrum disorder among the parents with 18-to-36-month-old children registered in a primary care clinic
TUĞBA BABACAN GADİŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSamsun ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. MAHCUBE ÇUBUKÇU
- İki farklı kültürde annelerin anne sütü arttırmaya yönelik başvurdukları alternatif yöntemlerinin incelenmesi
Researching alternative methods that mothers apply for increasing breast milk in two different culture
LEJLA BRKOVIC-YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sağlık EğitimiOndokuz Mayıs ÜniversitesiEvde Bakım Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLKNUR AYDIN AVCİ
- Samsun ili bölgesinde çalışan aile hekimlerinin periyodik sağlık muayenesiyle ilgili bilgi, görüş, önerileri, tutum ve davranışları
Başlık çevirisi yok
FATİH CANIMOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA FEVZİ DİKİCİ