İslâm hukuku'na göre şirketlerin faaliyet alanları bakımından borsa işlemlerinin hükmü
Provision of exchange transactions according to the fields of activity of companies according to Islamic law
- Tez No: 819256
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET BOYNUKALIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Ekonomi, Hukuk, Religion, Economics, Law
- Anahtar Kelimeler: İslâm Hukuku, İslâm iktisadı, borsa, faiz, hisse senedi, helâl hisse senetleri, karışık hisse senetleri, Islamic Law, Islamic economics, stock market, interest, stock, halal stocks, mixed stocks
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: İslam Ekonomisi ve Finansı Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Ekonomisi ve Finansı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Günümüz finansında borsa işlemleri büyük bir önem arz etmektedir. Borsa işlemleri içinde de hisse senedi alım-satımı konusu İslâmî finans ilkelerine uygunluk bakımından araştırma konularının başında gelmektedir. Hisse senedi işlemlerini İslâmî finans ilkelerine uygunluk bakımından incelediğimizde öz ve nitelik olmak üzere iki açıdan değerlendirildiğini görürüz. Öz açısından değerlendirmede bir menkul kıymet olarak alım satıma konu olup olamayacağı incelenir. Nitelik açısından değerlendirmede ise sahiplerine sağladıkları haklar ve yükledikleri sorumluluklar ile hisse senedini çıkaran şirketin faaliyet alanı bakımından fıkhî incelemeye tabi tutulur. Bu faaliyet alanlarının İslam'a göre meşru olup olmaması değerlendirmedeki ana unsurdur. Çünkü hisse senetleri bir ortaklık belgesini temsil eder. Hisse senedi sahibi, şirketin ortağı olarak bütün ortaklık haklarından faydalandığı gibi o şirketin yapmış olduğu faaliyetlere de ortak olur. Bu sebeple şirketin faaliyet alanının yanında gelir ve giderlerindeki haram kazançların miktarları da incelemeye tabi tutulur. Günümüzde katılım endeksleri için de bu miktarlar önemlidir. Katılım endekslerine girecek şirketler için fıkıh kurullarının belirlediği farklı oranlar mevcuttur. Bu konuda çok sayıda ilmî toplantı ve sempozyumlar yapılmasına rağmen ittifak edilen bir görüş ortaya çıkmadığı görülmüştür. Biz tezimizde hisse senetlerini çıkaran şirketlerin faaliyet alanları bakımından hükmünü ve katılım endekslerine girecek şirketler için fıkıh kurullarının belirlediği farklı oranların dayandığı delilleri incelemeye çalıştık. Şirketlerin faaliyet alanlarının karışık olması sadece faizle ilgili olmamasına rağmen faiz konusuna yoğunlaşıldığını tespit ettik. Bu konuyla ilgili daha kapsamlı çalışmalar yapılmasına ihtiyaç duyulduğu görülmektedir.
Özet (Çeviri)
Stock market transactions are of great importance in today's finance. The subject of stock trading is one of the research topics in terms of compliance with Islamic finance principles. When we examine stock transactions in terms of compliance with Islamic finance principles, we see that they are evaluated in two aspects, namely essence and quality. In the self-evaluation, it is examined whether it can be traded as a security. In terms of quality, the rights and responsibilities they provide to the owners and the field of activity of the company issuing the shares are subject to fiqh review. Whether these fields of activity are legitimate according to Islam is the main factor in the evaluation. Because stocks represent a partnership document. As a shareholder of the company, the shareholder benefits from all partnership rights as well as becomes a partner in the activities of that company. For this reason, in addition to the company's field of activity, the amounts of haram earnings in income and expenses are also subject to examination. Today, these amounts are also important for participation indices. There are different rates determined by fiqh boards for companies that will enter participation indices. Although many scientific meetings and symposiums have been held on this subject, it has been seen that no consensus has emerged. In our thesis, we tried to examine the provisions of the companies issuing the stocks in terms of their fields of activity and the evidence on which the different rates determined by the fiqh boards for the companies that will enter the participation indices are based. Although the complexity of the companies' fields of activity is not only about interest, we have determined that the focus is on interest. It is seen that there is a need for more comprehensive studies on this subject.
Benzer Tezler
- Anglo-Amerikan ve Türk hukukunda malvarlıkları ve hukuki alanların karışması
Commingling of assets and spheres in Anglo-American and Turkish law
İREM EROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HukukGalatasaray ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SITKI ANLAM ALTAY
- AT ve Türk Rekabet Hukuku çerçevesinde birleşme kontrolü
Merger control in EU and Turkish Competition Law
ŞİRİN GÜVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
EkonomiAnkara ÜniversitesiAvrupa Toplulukları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİLGİN TİRYAKİOĞLU
- Türk hukuku ve İslam hukuku açısından tasarruf finansman sözleşmeleri
Savings financing agreements in terms of Turkish law and Islamic law
AHMET UYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Dinİstanbul Medeniyet ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AKİF DURSUN