İzotretinoin fobisi çok boyutlu değerlendirme aracının geliştirilmesi
Development of the multidimensional assessment tool for isotretinoin phobia
- Tez No: 820528
- Danışmanlar: PROF. DR. ERCAN ÇALIŞKAN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Dermatoloji, Dermatology
- Anahtar Kelimeler: Acne vulgaris, İsotretinoin, Phobia, Scale
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Gülhane Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Deri ve Zührevi Hast. Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Giriş ve Amaç: Akne vulgaris kozmetik problemlerin yanında psikososyal sorunlara da neden olarak yaşam kalitesini azaltmaktadır. Akne tedavisinde oral izotretinoin ilk başlarda sadece şiddetli vakalarda kullanılsa da son zamanlarda hafif formlarda da giderek artan sıklıkta tercih edilmektedir ve en etkili tedavi seçeneğidir. Geniş yan etki profili, tartışmalı psikiyatrik yan etkileri ve uzun bir tedavi süresi olması gibi nedenler hasta ve hasta yakınlarında tedaviye karşı endişeye yol açmaktadır. Bu araştırmanın amacı“İzotretinoin Fobisi Çok Boyutlu Değerlendirme Ölçeği”nin ve ebeveyn versiyonunun geliştirilmesi ve ölçek geçerlik-güvenilirlik analizlerinin yapılmasıdır. Gereç Ve Yöntem: Yapılan kapsamlı literatür incelenmesinde izotretinoin fobisini değerlendiren bir çalışma veya ölçek bulunamamıştır. Çalışma Gülhane Eğitim Araştırma Hastanesi Deri ve Zührevi Hastalıkları polikliniğinde 01 Nisan 2022-31 Aralık 2022 tarihleri arasında yapıldı. Hastalarda izotretinoine karşı duyulan fobi ile ilgili bilimsel açıdan yeterli bilgi bulunamamasından dolayı hasta merkezli veri elde etmek için niteliksel yöntem kullanıldı. İzotretinoin tedavisi planlan 22 hasta ve 9 ebeveyn ile niteliksel görüşmeler gerçekleştirildi. Bu görüşmelerden elde edilen veriler içerik analiz ile analiz edilerek taslak ölçek oluşturuldu. Taslak ölçek kapsam geçerliliği, yüzey geçerliliği ve ön uygulama aşamalarından geçirilerek ölçeğin pilot versiyonu hazırlandı. Pilot uygulama 245 akne hastası ve 105 ebeveyn ile gerçekleştirildi. Elde edilen veriler SPSS programı kullanılarak analiz edildi. Ölçeğin güvenirliği Cronbach alfa katsayısı ile yapı geçerliği Açımlayıcı Faktör Analizi ve Doğrulayıcı Faktör Analizi yöntemleri ile değerlendirildi. Bulgular:“İzotretinoin Fobisi Çok Boyutlu Değerlendirme Ölçeği”beşli likert tipinde düzenlenmiş 13 maddeden oluşan, Cronbach alfa değeri 0,794, toplam varyansı %63,8 olarak hesaplanmış bir ölçektir.“Akneden kaynaklanan rahatsızlık düzeyi”(4 madde),“tedavi hakkında bilgi”(3 madde),“tedavide uyulması gerekenler”(3 madde) ve“tedaviye ilişkin problemler”(3 madde) olmak üzere dört faktörlü bir yapıya sahiptir. 18 yaşın altındaki hastalarda ilacın kullanılmasına ebeveynlerinin de onay vermesi gerekliliği nedeniyle çalışmamızda ölçeğin ebeveyn versiyonunun geliştirilmesi de planlanmıştır. Sonuç:“İzotretinoin Fobisi Çok Boyutlu Değerlendirme Ölçeği”ve ebeveyn versiyonu, literatürde eksik olduğu düşülen izotretinoin tedavisine karşı duyulan kaygı, ön yargı ve fobinin değerlendirilmesinde geçerli, güvenilir bir ölçek olarak kullanılabilir. Anahtar Kelimler: Akne vulgaris, İzotretinoin, Fobi, Ölçek
Özet (Çeviri)
Introduction and Objective: Acne vulgaris lowers quality of life and leads to psychosocial and aesthetic issues. Although oral isotretinoin was once primarily used to treat severe forms of acne, it has recently gained popularity for treating mild forms and is the most effective choice available. Patients and their families are concerned about its extensive list of side effects, contentious psychological side effects, and lengthy course of therapy. The development of the“Isotretinoin Phobia Multidimensional Rating Scale”and its parent version, as well as validity and reliability analyses, were the main objectives of this work. Materials and Methods: A thorough review of the literature turned up no studies or scales assessing isotretinoin fear. The investigation was conducted between April 1, 2022, and December 31, 2022, in the Gülhane Training and Research Hospital's outpatient department for skin and venereal disorders. Since there isn't enough scientific evidence on patients' experiences with isotretinoin phobia, patient-centered data were collected using a qualitative manner. 22 patients who were slated to get isotretinoin treatment as well as 9 parents participated in qualitative interviews. A draft scale was developed after content analysis of the information gleaned from these interviews. A pilot version of the draft scale was created after it underwent content validity, face validity, and pre-application stages. With the help of 105 parents and 245 acne sufferers, the pilot application was tested. The SPSS application was used to analyze the data that was obtained. Cronbach's alpha was used to assess the scale's dependability, and exploratory and confirmatory factor analyses were used to assess the concept validity. Results: A five-point Likert-type scale with 13 items, the“Isotretinoin Phobia Multidimensional Rating Scale”has a Cronbach's alpha value of 0.794 and a total variation of 63.8%. It has a four-factor structure including“level of discomfort caused by acne”(4 items),“information about treatment”(3 items),“things to be followed in treatment”(3 items) and“problems related to treatment”(3 items). Due to the requirement for parental approval for drug use in patients under the age of 18, the development of a parental version of the scale was also planned for our study. Conclusion: As there are not many studies on the subject, the“Isotretinoin Phobia Multidimensional Rating Scale ”and its parent version can be utilized as a valid and reliable measure for the evaluation of anxiety, prejudice, and phobia against isotretinoin treatment.
Benzer Tezler
- İzotretinoin tedavisi alan adölesan akne vulgaris hastalarında tedavi öncesi ve tedavi sonrası yaşam kalitesi, benlik saygısının karşılaştırılması
Comparison of PRE- and POST-treatment quality of life and self-esteem in adolescent acne vulgaris patients receiving isotretinoin treatment
SAMET ŞAHİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜMİT AYDOĞAN
- İzotretinoin ile inflamatuar barsak hastalıkları arasındaki ilişkinin fekal kalprotektin düzeyleri üzerinden incelenmesi
İzotretinoin ile inflamatuar barsak hastalıkları arasındaki ilişkinin fekal kalprotektin düzeyleri üzerinden incelenmesi
TUNÇAY AĞKURT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
DermatolojiAtatürk ÜniversitesiDeri ve Zührevi Hast. Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HANDAN BİLEN
- İzotretinoin tedavisi alan hastalarda karaciğer fonksiyon testleri ve kan lipit profilinin değerlendirilmesi
Evaluation of liver function tests and blood lipids profile in patients with isotretinoin treatment
HAYRİYE SARIMSAKCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DermatolojiBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiFarmakoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZGE UZUN
- İzotretinoin (13-CİS retinoik asit) kullanan akneli ergenlerde olumsuz otomatik düşünceler, sosyal kaygı, depresyon ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi
Evaluation of negative automatic thoughts, social anxiety, depression, and quality of life in adolescents with acne using isotretinoin (13-CİS retinoic acid)
ELİF HACIVELİOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Psikiyatriİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BURAK DOĞANGÜN
- Sistemik izotretinoin tedavisi alan hastalarda tırnak değişiklikleri
Nail changes in patients receiving systemic isotretinoin therapy
DİLEK YİĞİT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
DermatolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiDeri ve Zührevi Hast. Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NERMİN KARAOSMANOĞLU