Vergi idaresinin düzenleyici işlemleri ve yargısal denetimi
Regulatory acts of the tax administration and judicial review
- Tez No: 820979
- Danışmanlar: PROF. DR. NACİ MÜNCİ ÇAKMAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Maliye, Law, Finance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mali Hukuk Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 158
Özet
İdari fonksiyonun yerine getirilebilmesi için idari makamlara tanınan takdir yetkisi, vergi hukukunda kanunilik ile sınırlandırılarak bağlı yetki halini almıştır. Ancak vergiye ilişkin her türlü düzenlemenin yasama organı tarafından yapılmasının imkansızlığı karşısında vergi idaresine vergi kanunlarının uygulanması, ülke çapında uygulama birliği sağlanması veya kanunlarla verilmiş belli değişiklikleri yapabilme yetkisinin kullanılması amacıyla hareket alanı tanınması gerekliliği tartışmasızdır. Vergi idaresi bu yetkisini idari işlemlerin bir türü olan düzenleyici işlemler tesis ederek kullanmaktadır. Bu sebeple öncelikle düzenleyici işlemler idari işlem teorisi çerçevesinde incelenmiş ve idarenin düzenleyici işlem tesis etme yetkisine değinilmiştir. Vergi idaresi kavramı, geniş anlamda yürütme organını ifade edecek şekilde Cumhurbaşkanı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı ile birlikte ele alınmıştır. Vergilendirmeyi düzenleyen işlemler, Anayasada yer alıp almadıklarına göre sınıflandırılarak hukuki rejimleri, kapsamları, sınırları ve bağlayıcılıkları ile ele alınmıştır. Bu bağlamda Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri, yönetmelikler, Cumhurbaşkanı kararları, genel tebliğler, sirkülerler ve sınırlı bir düzenleme alanı olsa da vergi alanında sıklıkla başvurulan özelgeler ve iç düzen işlemleri incelenmiştir. İdarenin her türlü eylem ve işlemi gibi vergi idaresinin kural koyucu işlemleri de Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri dışında idari yargının en önemli enstrümanı olan iptal davasının konusunu oluşturmaktadır. İptal davası, vergi idaresini hukuka uygun davranmaya zorlayan en etkin araçlardan birisidir. Vergi kanunlarının ülke çapında uygulanması, kanunların uygulanmasını sağlayan kural işlemlerin etkisinin de ülke çapında olması sonucunu doğurmaktadır. Bu nedenle yargısal denetim başlığı, ilk derece mahkemesi sıfatıyla Danıştay denetimi ile sınırlandırılmış olup, iptal davasının unsurları yönünden yüksek mahkeme kararları çerçevesinde inceleme yapılmıştır. Düzenleyici işlemler yönünden önleyici bir denetim mekanizması oluşturan Anayasa Mahkemesi denetimi ise ayrıca ele alınmıştır.
Özet (Çeviri)
The discretionary power granted to administrative authorities in order to fulfil the administrative function is limited by legality in tax law and has become a subordinate authority. However, in the face of the impossibility of making all kinds of tax-related regulations by the legislature, it is indisputable that the tax administration should be granted a field of action in order to implement the tax laws, to ensure a nationwide implementation union or to use the authority given by law to make certain changes. The tax administration uses this authority by establishing regulatory acts, which are a type of administrative acts. For this reason, firstly, regulatory acts are examined within the framework of the administrative act theory and the authority of the administration to establish regulatory acts is mentioned. The concept of tax administration is discussed with the President and the Ministry of Treasury and Finance in such a way that it refers to the executive body in a broad sense. The acts regulating taxation are classified according to whether they are included in the Constitution or not, and discussed with their legal regimes, scope, limits and binding nature. In this context, Presidential Decrees, regulations, Presidential decisions, general communiqués, circulars, specialisations frequently used in the field of taxation despite having a limited scope of regulation, and internal order procedures are examined. Like all kinds of actions and acts of the administration, the rule-making acts of the tax administration consitute the subject of the annulment case, which is the most important instrument of the administrative judiciary, except for the Presidential Decrees. Annulment case is one of the most effective tools to force the tax administration to act in accordance with the law. The nationwide application of the tax laws results in the nationwide effect of the rule acts that ensure the application of the laws. For this reason, the title of judicial review is limited to the review of the Council of State as the court of first instance, and the elements of the annulment case are examined within the framework of the decisions of the high courts. The review of the Constitutional Court, which constitutes a preventive review mechanism in terms of regulatory acts, is discussed separately.
Benzer Tezler
- Gümrük Kanunu uyarınca tesis edilen idari yaptırımların yargısal denetimi
Judicial review of administrative enforcements in accordance with the Customs Law
EMRE AYGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HukukAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiVergi Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAHTİYAR AKYILMAZ
- İdari işlemlerin yargısal denetimi bakımından yasa ile düzenleyici işlem ilişkisi
The relationship between the law and administrative regulatory act in terms of judicial review of administrative acts
LEVENT AKDOĞAN
- Vergi Hukukunda adsız düzenleyici işlemlerin hukuki niteliği
Legal nature of unnamed regulatory acts in Tax Law
EGE ŞENTÜRK
- Dış ticaretten alınan mali yükümlülüklerde idarenin düzenleyici işlem yapma yetkisi
Authororization of the administrative rulemaking at financial obligations from foreign trade
MUSTAFA UYANIK