Sosyal bilgiler ders kitaplarındaki coğrafi kavramların incelenmesi
Examination of geographical concepts in social studies textbooks
- Tez No: 821446
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM GÜNER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: sosyal bilgiler, coğrafya, coğrafi kavramlar, kavram öğretimi, kavram öğretim teknikleri, ders kitapları, social studies, geography, geographic concepts, conceptual teaching, conceptual teaching techniques, textbooks
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
Bu araştırma sosyal bilgiler ders kitaplarında coğrafi kavramların öğretimini ele almaktadır. Buna bağlı olarak“İnsanlar, Yerler ve Çevreler”,“Üretim, Dağıtım ve Tüketim”ve“ Küresel Bağlantılar”öğrenme alanlarında yer alan coğrafi kavramlar, görsel destekli metinler ve kavram öğretim teknikleri bakımından incelemeye alınmıştır. 5, 6 ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarında ilgili öğrenme alanlarında yer verilen coğrafi kavramlar, kavram öğretim teknikleri ve görsel destekli metinler, betimsel analiz yöntemi ile incelenmiştir. Kavram öğretim tekniklerinin kullanımı ise içerik analizi yöntemi ile belirlenmiştir. Elde edilen bulgulara göre coğrafi kavramlara en fazla 7. Sınıf ders kitabında yer verilmiştir. En az coğrafi kavrama ise 5.sınıf ders kitabında yer verilmiştir. Öğrenme alanlarına göre ise en fazla coğrafi kavrama“İnsanlar, Yerler ve Çevreler”öğrenme alanında yer verilirken en az coğrafi kavrama“Küresel Bağlantılar”öğrenme alanında yer verilmiştir. Kitaplarda yer alan kavramların çoğunluğu görsel destekli metinlerle aktarılmıştır. Bunun dışında en fazla coğrafi kavram bilgi haritalarında yer almıştır. Ayrıca kavram öğretim tekniklerinden sayıca en fazla“bilgi haritası”tekniğine yer verilmiştir. En fazla coğrafi kavramın yer aldığı tekniklerden biri olan zihin haritası tekniği sayıca en az yer verilen tekniklerden biridir. Coğrafi kavramların öğretiminde anlam çözümleme tablosu, kavramsal değişim metni, kavram ağı, kavram bulmacası, kavram haritası ve yapılandırılmış grid tekniklerinden yararlanılmıştır. Coğrafi kavramların aktarımında faydalanılan kavram öğretim tekniklerinin çeşitlilik bağlamında zengin olduğu ancak kavram öğretim tekniklerinin kullanımında; kavramların önem ve önceliklerinin, kavramsal özelliklerin ve kavramsal ilişkilerin vurgulanmadığı belirlenmiştir. Yapısal bağlamda ise kavram öğretim tekniklerinde olması gereken bağlantı çizgilerinin, blokların, şemaların ve imgelerin eksik olduğu tespit edilmiştir. Ek olarak öğrenciyi aktif kılması beklenen kavram öğretim tekniklerinin çoğunlukla öğrencinin pasif konumda olmasına neden olabilecek biçimde tasarlandığı saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
This research deals with the teaching of geographical concepts in social studies textbooks. Accordingly, geographical concepts in“People, Places and Environments”,“Production, Distribution and Consumption”and“Global Connections”learning areas were examined in terms of visually supported texts and concept teaching techniques. Geographical concepts, concept teaching techniques and visually supported texts included in the relevant learning areas in the 5th, 6th and 7th grade social studies textbooks were analyzed by descriptive analysis method. The use of concept teaching techniques was determined by the content analysis method. According to the findings, geographical concepts were included in the 7th grade textbook at most. The least geographical concept is included in the 5th grade textbook. According to the learning areas, the most geographical concept was included in the“ People, Places and Environments ”learning area, while the least geographical concept was included in the“ Global Connections ”learning area. The majority of the concepts in the books are conveyed with visually supported texts. Most of the geographical concepts took place in knowledge maps. In addition, the“knowledge map”technique was used the most in number among the concept teaching techniques. Mind map technique, which is one of the techniques that includes the most geographical concepts, is one of the least used techniques. In the teaching of geographical concepts, meaning analysis table, conceptual change text, semantic network, concept puzzle, concept map and structural grid techniques were used. It has been determined that the concept teaching techniques used in the transfer of geographical concepts are rich in terms of diversity, but the importance and priorities of the concepts, conceptual features and conceptual relations are not emphasized in the use of concept teaching techniques. In the structural context, it has been determined that the connection lines, blocks, diagrams and images that should be in concept teaching techniques are missing. In addition, it has been determined that the concept teaching techniques that are expected to make the student active are mostly designed in a way that can cause the student to be in a passive position.
Benzer Tezler
- İlkokul hayat bilgisi ve sosyal bilgiler ders kitaplarında yer alan coğrafi kavramların incelenmesi
The examination of geographical concepts in elementary school life studies and social sciences coursebooks
EBRU GEZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YURDAL DİKMENLİ
- Sosyal bilgiler ders kitaplarındaki görsellerin coğrafi beceriler açısından incelenmesi
Examination of social studies textbooks in terms of geographical skills
SEVİLAY YOLCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGiresun ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERKAN DOĞANAY
- Sosyal bilgiler ders kitaplarında görsel-metin ilişkisi
The relationship between visual-text in social studies coursebooks
AYŞE ACUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimUşak ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF İNEL
- İlköğretim öğrencilerinin çevre ve yeryüzü şekilleri ile ilgili kavramları algılamaları
Primary school students' comprehension of the terms about environment and land forms
MURAT ÖĞÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
CoğrafyaMarmara ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ÜNLÜ
- XIX. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nda basılmış coğrafya kitapları üzerine bir inceleme (1850-1900
A study about geography books published in the 19th century Ottoman Empire (1850-1900)
NESLİHAN SÖNMEZ