Algoritmik sömürü, kontrol ve ayrıştırma algıları: Instagram ve Spotify örnekleri
Perceptions of algorithmic exploitation, control, and separation: Instagram and Spotify examples
- Tez No: 821870
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EMRE GÖKALP
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, İletişim Bilimleri, Sociology, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Algoritma, Sosyal medya, Gözetim kapitalizmi, Yankı odası, Dijital emek, Algorithms, Social media, Surveillence capitalism, Echo chamber, Digital labor
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 433
Özet
Teknik anlamıyla takip edilmesi gereken kurallar bütününü ifade eden“algoritma”kelimesinin anlamı, sosyal medya ve dijital platformların daha önemli hale geldiği günümüzde, bizim yerimize hangi içerikleri tüketeceğimize karar veren iktidar içeren yazılımlar olarak dönüşmeye başlamıştır. Dijital platformlarda sistematik olarak izlenmemiz, oluşturduğumuz tüm verilerin kaydedilmesi, bu çerçevede belli toplumsal gruplar dahilinde sınıflandırılmamız ve bu kategoriler bağlamında içeriklere maruz kalmamız mekanizması beraberinde işleyen algoritmalar doğrudan gözetim kuramlarını akıllara getirecektir. Bu tezde; verilerimizin satılması veya bizlere sınıflandırıldığımız kategoriler çerçevesinde tüketim veya kültür ürünü pazarlanması bağlamı“algoritmik sömürü”, her birimize yalnızca farklı toplumsal çerçevelere gönderme yapan tüketim ve kültür ürünlerinin izletilerek belirlenmeye çalışılmamız bağlamı“algoritmik kontrol”, ve tam da bu nedenle kendi toplumsal çerçevemizden çıkmamızın ve dolayısıyla ötekini anlamamızın zorlaşması bağlamı ise“algoritmik ayrışma”kavramlarıyla tartışılmıştır. Bahsi geçen bağlamların toplumsal gerçekte ne derece var ve önemli olduklarını keşfedebilmek ve betimleyebilmek adına, günlük çalışması ve yarı yapılandırılmış görüşme teknikleri kullanılarak 36 katılımcı beraberinde niteliksel bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Kişiye özel tüketim ürünleri ve reklamlarının gözlemi için Instagram ve kişiye özel kültür ürünü önerilerinin gözlemi içinse Spotify sahaları tercih edilmiştir. Araştırma sonucunda öncelikle tüm katılımcıların algoritmik gözetim, sömürü, kontrol ve ayrıştırma süreçleri hakkında bilinçli oldukları anlaşılmış, ancak özellikle yüksek gelir grubunda yer alan veya kendilerini kültürel veya politik bağlamlarda net biçimde tanımlayabilen katılımcıların bu süreçlere dair endişeleri bulunmadığı saptanmıştır. Büyük bir kolaylık olarak sunulan algoritmaların, mevcut sınıfsal, politik veya kültürel mesafeleri işleme alarak veya bu mesafeleri doğrudan üreterek kâr ürettikleri ve dolayısıyla bir yandan da kamusallığı, toplumsallığı tahrip ettikleri anlaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
The meaning of the“algorithm”, which technically expresses the set of rules to be followed, has transformed as softwares with power, that decides what content we should consume instead of us nowadays, when social media and digital platforms are getting more important. Algorithms operating with systematic monitoring, recording all the data we create, classifying us within certain social groups, and exposing us to the contents according to these categories; remind the theories of surveillance. In this thesis;“algorithmic capitalism”is discussed, in the context of exploitation of our data, or marketing us consumer or cultural goods within the framework of the categories we are classified;“algorithmic control”is discussed, in the context of the systems that determine each of us by making us watch consumer or cultural goods that refer only to different social frameworks; and“algorithmic separation”is discussed in the context of making us stuck in our own social framework and therefore, making it difficult to understand the“other.”To describe which of these contexts exist and how important they are in social reality, qualitative research was conducted with 36 participants. In conclusion, it is understood that participants are concious about the algorithmic processes. However, it is determined that the participants those in the high-income group who can clearly define themselves in cultural or political contexts, did not have concerns. It is also understood that the algorithms, generate profit by processing or directly producing existing class, political or cultural distances, and therefore, they also destroy publicity and sociality.
Benzer Tezler
- Büyük ölçekli optimizasyon problemlerinin çözümünde yeni yaklaşımlar
New approaches to solving large-scale optimization problems
HAVVA GÜL KOÇER
Doktora
Türkçe
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolKonya Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SAİT ALİ UYMAZ
- Automated curriculum design for reinforcement learning with graph theory and evaluation heuristics
Çizge kuramı ve değerlendirme bazlı sezgisel yöntemler ile pekiştirmeli öğrenme için otomatik müfredat tasarımı
ANIL ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAZIM KEMAL ÜRE
- Müzik yayın akış hizmeti algoritmalarının sınıflandırma ve manipülasyon stratejileri
Classification and manipulation strategies of music streaming algorithms
ALPER CAN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MüzikANKARA MÜZİK VE GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİMüzikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OKAN MURAT ÖZTÜRK
- Karga ve yarasa tabanlı algoritmaların yeni versiyonlarının geliştirilmesi ve performanslarının değerlendirilmesi
Development of new versions of crow and bat based algorithms and evaluation of their performance
ZAHER AKHDIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolErciyes ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA DANACI
- İkili optimizasyon problemlerinin çözümü için yapay alg algoritması tabanlı yeni yaklaşımlar
Novel approaches based on artificial algae algorithm to solve binary optimization problems
SEDAT KORKMAZ
Doktora
Türkçe
2019
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolKonya Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA SERVET KIRAN