Vıkor ve gri ilişkisel analiz yöntemleri ile finansal performans değerlendirmesi: BIST perakende ticaret sektöründe işlem gören firmalar üzerine bir uygulama
Financial performance evaluation with vikor and gray relational analysis methods: An application on firms in BIST retail trade sector
- Tez No: 822638
- Danışmanlar: DOÇ. DR. CEREN ORAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, İşletme, Economics, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İşletmecilik ve Ticaret Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Dünya genelindeki ekonomik yapısal durumlar incelendiğinde sürekli değişen ve gelişen bir eğilim olduğu görülmektedir. Ülkelerin ekonomik entegrasyonlarına bağlı olarak farklı yapısal değişimler çerçevesinde, ticari faaliyetlerin merkezlerinde büyük dönüşümler yaşanmaktadır. Bu yapısal dönüşümler içerisinde perakende sektörü önemli yer tutmaktadır. Perakendecilik, nihai olan durumların oluşmasına bağlı olarak üretici ve tüketici arasındaki malların naklini konu alan aracılık hizmeti olarak tanımlanmaktadır. Sürdürülebilir sektörlerden biri olan perakende ticaret sektörü gerek dünya ekonomisindeki yeri gerekse Türkiye ekonomisindeki gelişimi ile firmalara ve ülke ekonomisine büyük yarar sağlamaktadır. Bu faydaların artırılması ve perakende sektörünün gelişimi için performans artırıcı uygulamalar önem arz etmektedir Bu tez çalışması, BIST perakende ticaret sektöründe işlem gören 2018-2022 yıllarına ait firmaların (BİM, BİZİM, CARREFOURSA, GİMAT, MAVİ, MİGROS, ŞOK, TEKNOSA, VAKKO) finansal performansını değerlendirmek için VIKOR ve Gri İlişkisel Analiz yöntemlerinin birleşik bir uygulamasını sunmaktadır. Finansal performans değerlendirmesi, şirketlerin başarısını ve rekabetçiliğini ölçmek için önemli bir araçtır ve yatırımcılar, analistler ve işletmeler için stratejik kararlar almak için değerli bilgiler sağlar. Çalışmada, BIST perakende ticaret sektöründe faaliyet gösteren firmaların 2018-2022 yıllarını kapsayan veriler kullanılmıştır. Gri İlişkisel Analiz yöntemi kullanılarak firma performansının ayrıntılı bir değerlendirmesi yapılmıştır. Gri İlişkisel Analiz yöntemi, belirsiz ve bulanık verilerle çalışmayı mümkün kılar ve çok kriterli bir karar verme süreci için bilgi sağlar. Bu yöntem, finansal performansı daha ayrıntılı bir şekilde değerlendirmek için belirli performans kriterlerine atamaktadır. Daha sonra Firmaların finansal performansını değerlendirmek için VIKOR yöntemi kullanılmıştır. VIKOR yöntemi, çoklu amaçlı karar verme sürecinde etkili bir araç olarak kabul edilir ve karmaşık belirsizlik içeren problemlerin çözümünde kullanılır. Çalışmada, finansal performansı etkileyen temel göstergeler (örneğin, karlılık, likidite, finansal yapı) kullanılarak VIKOR yöntemiyle sıralama yapılmıştır. Sonuçlar, çalışmanın örneklemine dahil edilen BİST'de kayıtlı 2018-2022 yılları arasında yer alan perakende ticaret şirketlerinin finansal performanslarını değerlendirmek için VIKOR ve Gri İlişkisel Analiz yöntemlerinin etkili bir şekilde kullanılabileceğini göstermiştir. Çalışma, perakende ticaret sektöründeki şirketlerin finansal performansını değerlendirmek için analistlere ve yatırımcılara önemli bir araç sağlamaktadır. Ayrıca, VIKOR ve Gri İlişkisel Analiz yöntemlerinin diğer sektörlerde de uygulanabileceği ve farklı endüstrilerdeki şirketlerin performansını değerlendirmek için kullanılabileceği belirtilmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre ortalama performans analizleri dikkate alınarak sıralama oluşturulmuştur. Son olarak, elde edilen veriler analiz edilmiş ve karşılaştırmalar yapılarak sonuçlar değerlendirilmiştir. Bu çalışma, VIKOR ve Gri İlişkisel Analiz yöntemlerinin finansal performans değerlendirmesinde kullanılmasına yönelik literatüre önemli bir katkı sağlamaktadır ve gelecekteki araştırmacılara bu yöntemlerin uygulanması ve geliştirilmesi konusunda ilham kaynağı olabilir.
Özet (Çeviri)
“When examining the economic structural conditions globally, it is known that there is a constant changing and evolving trend. Due to the structural changes associated with the economic integrations of countries, significant transformations are observed in the centers of commercial activities. These structural transformations have brought the retail sector to the forefront. Retailing is defined as the intermediary service that involves the transfer of goods between producers and consumers based on the formation of final states. The retail trade sector, which is one of the sustainable industries, provides significant benefits with its position in the world economy and its development in the Turkish economy. It is important to track and improve the sector's development and its economic implications by evaluating the proportional performances of firms through a benefit analysis. This study presents a combined application of the VIKOR and Grey Relational Analysis methods to evaluate the financial performance of companies (BİM, BİZİM, CARREFOURSA, GİMAT, MAVİ, MİGROS, ŞOK, TEKNOSA, VAKKO) listed in BIST retail trade sector for the years 2018-2022. Financial performance evaluation is an important tool to measure the success and competitiveness of companies, providing valuable information for investors, analysts, and businesses to make strategic decisions. The study utilizes data covering the years 2018-2022 from the BIST retail trade sector. A detailed evaluation of firm performance is conducted using the Grey Relational Analysis method. The Grey Relational Analysis method enables working with uncertain and fuzzy data and provides information for multi-criteria decision-making processes. This method assigns weights to specific performance criteria to evaluate financial performance in more detail. Subsequently, the VIKOR method is used to evaluate the financial performance of the companies. The VIKOR method is considered an effective tool in multi-objective decision-making processes and is used to solve complex and uncertain problems. In this study, rankings were made using the VIKOR method by considering key indicators affecting financial performance (e.g., profitability, liquidity, financial structure). The results demonstrate that the VIKOR and Grey Relational Analysis methods can be effectively used to evaluate the financial performance of retail trade companies listed in BIST between 2018 and 2022. The study provides an important tool for analysts and investors to evaluate the financial performance of companies in the retail trade sector. Furthermore, it is noted that the VIKOR and Grey Relational Analysis methods can be applied in other sectors and used to evaluate the performance of companies in different industries. Based on the study's results, rankings were created by considering average performance analyses. Finally, the obtained data was analyzed, comparisons were made, and the results were evaluated. This study contributes significantly to the literature regarding the application of the VIKOR and Grey Relational Analysis methods for financial performance evaluation and can serve as an inspiration for future researchers in terms of implementing and developing these methods.”
Benzer Tezler
- Performans değerlendirmesinde bulanık çok kriterli karar verme yaklaşımı: Türk imalat işletmeleri örneği
Fuzzy multi criteria decision making approach in performance evaluation: The case of Turkish manufacturing enterprises
AYŞE CANSU GÖK
- Bıst kurumsal yönetim endeksi işletmelerinin finansal performanslarının çok kriterli karar verme teknikleri ile ölçülmesi
Measuring the financial performance of bist corporate governance index businesses with multi-criteria decision making techniques
TUNA HAN SAMANCI
- Katılım bankaları ile mevduat bankaları finansal performanslarının çok değişkenli karar verme yöntemleri ile karşılaştırılması: Borsa İstanbul'da işlem gören bankalar üzerine bir uygulama (2004-2014)
The comparison of financial performances of participation and deposit banks by mutivariate decision making methods: An application on the banks traded in İstanbul Exchange (2004-2014)
HİLAL KARATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
BankacılıkAfyon Kocatepe Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUĞRUL KANDEMİR
- Portföy optimizasyonu yöntemlerinin finansal performansa göre karşılaştırılması: BİST'te bir örnek
Comparison of portfolio optimization methods by financial performance: An example at BİST
DUHAN ALPTÜRK İNCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MaliyeDokuz Eylül Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVİNÇ GÜLER ÖZÇALIK
- Betonarme kalıp sistemi seçiminde farklı çok kriterli karar verme yöntemlerinin performanslarının karşılaştırılması
Comparison of performance of different criteria decision making methods in the selection of reinforced concrete mold system
ENGİN YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
İnşaat MühendisliğiDüzce Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ LATİF ONUR UĞUR