Memlûkler'de eğlence kültürü (Makrizi'nin el-Hıtat ve'l-Asar'ına göre)
Entertainment culture in the Mamluks (According to Makrizî's el-Hitat and Al Asar)
- Tez No: 822867
- Danışmanlar: PROF. DR. SÜLEYMAN ÖZBEK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Ortaçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 254
Özet
Mısır, Hicaz ve Suriye'de Eyyûbî ordusundaki Türk asıllı âzatlı emîrler tarafından kurulan, dönemin tarihçilerinin Türk Devleti olarak adlandırdığı Memlûkler (Kölemenler), Bahrî Memlûkler (Bahriyye, Birinci Memlûkler; 1250-1382) ve Burcî Memlûkler (Burciyye, İkinci Memlûkler; 1382-1517) olmak üzere iki dönemde ele alınabilir. Memlûkler, Türk soyundan gelme bir hânedan olduğundan Mısır ve Suriye'de oluşturdukları kültür Türk kültürü olarak anılmıştır. Onların yaşamlarında ağırlıklı olarak Türk etkisi görülmüştür. Ancak hâkim oldukları bölge Mısır, Suriye, Hicaz ve yönettikleri toplum Araplar'dan meydana geldiği için Memlûk kültürü tam bir Türk kültürü olarak ele alınamaz. Mahallî iklim şartları, toplumun öngörüleri ve daha önceki dönemlerden gelen kültürel birikimler, Memlûk eğlence kültürünün ve ona bağlı gelişen unsurların oluşumunda etkin rol oynamıştır. Genel olarak,“eğlence”başlığı altında toplanabilen şenlikler, Mısır Memlûk Sultanları döneminde de devlet erkânının resmi ve özel hayatının bir parçası olmuştur. Bu etkinliklerden bazıları saraylarda, kalelerde yapılırken; atlı oyunlar ve gösteriler ise meydanlarda yerini almıştır. Venedik'ten yola çıkan Avrupalı seyyahlardan Bertrandon de la Broquiere, bir Memlûk askeri ile yol arkadaşlığı yaptığı gezisinde Memlûkleri yakından tanıma fırsatı bulmuş ve onlar için ''Neşeli, şen şakrak insanlardır. Canları isteyince şarkı türkü söylerler, türküler onların hayatlarının bir parçasıdır. Düşünce ve hüzün nedir bilmezler, her şeyi iyilikle karşılarlar. Sade bir yaşamın ve büyük zorlukların insanıdırlar.'' ifadelerini kullanmıştır. Genel anlamda bakıldığında Memlûk Devletinde sultanlar ve devletin ileri gelen ricali, Fatımi devleti ile Eyyubilerin kültürel mirasından da etkilenerek tevarüs ettikleri eğlence kültürünü yaşatmaya çalışmıştır. Buna rağmen Türkler eski anayurtlarındaki Türk eğlence kültürünün izlerini de geldikleri Mısır ve Suriye coğrafyasına taşımayı ihmal etmemiştir. Bu sebeple Türklerin İslâmiyet'i kabul etmeden önceki kültürlerinde var olan usul çerçevesinde hareket edip kadınların ve erkeklerin aynı mekânda eğlencelere katılmalarında bir sakınca görmemiştir. Kendi örf, adet ve geleneklerini yerine göre devam ettirmiş ve Osmanlı devletinin Mısır'ı fethinden sonra da bu kültür anlayışı yok olmadan mevcudiyetini sürdürmüştür.
Özet (Çeviri)
Mamluks (Kölemens), Bahrî Mamluks (Bahriyya, First Mamluks; 1250-1382), and Burjiy Mamluks (Burciyye, Second Mamluks; 1382-) founded by freed emirs of Turkish origin in the Ayyubid army in Egypt, Hejaz and Syria. 1517) can be discussed in two periods. Since the Mamluks are a dynasty of Turkish descent, the culture they created in Egypt and Syria was called Turkish culture. Turkish influence has been seen predominantly in their lives. However, since the region they dominate consists of Egypt, Syria, Hejaz and the society they rule consists of Arabs, Mamluk culture cannot be considered as a full Turkish culture. Local climatic conditions, the predictions of the society and cultural accumulations from previous periods played an active role in the formation of the Mamluk entertainment culture and its related elements. In general, the festivities, which can be gathered under the title of“entertainment”, became a part of the official and private life of the state officials during the period of the Egyptian Mamluk Sultans. While some of these activities are held in palaces and castles; horse games and shows took place in the squares. Bertrandon de la Broquiere, one of the European travelers who set out from Venice, had the opportunity to get to know the Mamluks closely during his trip with a Mamluk soldier, and for them,“They are cheerful and lively people.They sing songs when they want, folk songs are a part of their lives. They do not know what thought and sadness are, they welcome everything. They are people of a simple life and great difficulties.”In general terms, in the Mamluk State, the sultans and the prominent dignitaries of the state tried to keep the entertainment culture that they inherited by being influenced by the cultural heritage of the Fatimid state and the Ayyubids. Despite this, the Turks did not neglect to carry the traces of the Turkish entertainment culture in their former homeland to the geography of Egypt and Syria, where they came from. For this reason, they did not see any inconvenience for women and men to participate in entertainment in the same place by acting within the framework of the methods that existed in the cultures of the Turks before they accepted Islam. It continued its own customs, traditions and traditions according to its place, and after the conquest of Egypt by the Ottoman state, this understanding of culture continued to exist without disappearing.
Benzer Tezler
- Enderunlu Vâsıf Divanı'nda İstanbul ve İstanbul yaşantısı
Istanbul and İstanbul life in the divan of Enderunlu Vâsif
TAHİR ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıÇağ ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BELDE AKA
- Bağdatlı Rûhî Divanı'nda sosyal hayat
Social life in Divan of the Baghdadi Ruhi
İBRAHİM ETHEM BUYRUK
Doktora
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. EROL ÇÖM
- Rönesans'ta müzik aletleri konulu resimler ve 20. yüzyıl resim sanatında müziğin etkisi
Başlık çevirisi yok
ESİN GÖÇER
- XI-XIII. yüzyıllarda Doğu Akdeniz'de Haçlılar ve Müslümanlar arasındaki sosyo-ekonomik ve kültürel ilişkiler
Socio-economic and cultural relations between the Crusaders and Muslims in the Eastern Mediterranean in 11-13 centuries
BEDİA GÖKTEPE
- Memlûk Sultanları döneminde avcılık ve av seferleri
Hunting and hunting trips during the Mamluk Sultans
NURHAYAT ÇOKTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURAK GANİ EROL