Yeni medya okuryazarlığı düzeyinin sosyal medyaya güven algısına etkisi
The effect of the new media literacy level on the perception of trust in social media
- Tez No: 823021
- Danışmanlar: PROF. DR. HALUK KAZIM GERAY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Gazetecilik, Journalism
- Anahtar Kelimeler: yeni medya, yeni medya okuryazarlığı, sosyal medya okuryazarlığı, güvenilirlik algısı, medya güvenilirliği, medyaya güven, new media, new media literacy, social media literacy, perception of credibility, media credibility, media trust
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 223
Özet
Bu araştırma, sosyal medya okuryazarlığının giderek artan önemine ve günlük hayatımızdaki etkisine odaklanarak, bireylerin medya okuryazarlığı becerilerinin sosyal medyadaki güven algıları üzerindeki etkisini anlamak üzere bir inceleme sunmaktadır. Araştırma, öncelikle yeni medya okuryazarlığı kavramını tanımlayarak, işlevsel tüketim, eleştirel tüketim, işlevsel üretim ve eleştirel üretim başlıklarında bilgiye erişim, içerik değerlendirme, eleştirel düşünme, etkili iletişim, etik içerik üretme gibi becerileri, medya okuryazarlığının tarihçesini, kapsamını ve boyutlarını irdeleyerek değerlendirmektedir. Ardından, sosyal medya hakkında yapılan güvenilirlik çalışmalarını inceleyen bu araştırma, sosyal medyada güven algısının oluşmasını sağlayan, kaynak güvenilirliği, bilgi güvenilirliği, bilgi sunumu, araç güvenilirliği gibi faktörleri değerlendirmektedir. Tarama yöntemiyle tamamı Z kuşağından oluşan 562 öğrencinin katılımıyla gerçekleşen araştırmada katılımcıların demografik bilgileri, yeni medya okuryazarlık düzeyleri ve medyaya duydukları güven algıları ölçülmüştür. Araştırmanın sonuçları, yeni medya okuryazarlığı düzeyi yüksek olan bireylerin sosyal medyaya daha fazla güven duyduğunu göstermektedir. Araştırmanın bulguları, katılımcıların sınıf, fakülte, anne-baba eğitim durumu, coğrafi özellikler gibi demografik bilgileri ile sosyal medya okuryazarlık düzeyleri ve medyaya duydukları güven arasında bağıntı bulamamıştır. Bu araştırma, günümüzdeki yeni medya okuryazarlığı eğitiminin ve kuramsallaştırılmasının güven algısını pekiştirerek daha çok yeni medya kullanımına yol açtığını saptamıştır. Tarihçesine bakıldığında, medya eğitiminin temellerini liberal yaklaşımlardan aldığı, eleştirel düşünceyi sistemine dâhil etmeye çalışsa bile eleştirel bakış açısını basitleştirdiği ve indirgediği görülmektedir. Yeni medya okuryazarlığı eğitimi, medya tüketimini ve üretimini teşvik eden bir yapıdadır. Yüksek okuryazarlık düzeyi, medyaya duyulan güvenden hareketle daha yüksek sosyal medya kullanımına yol açarak sosyal medya üzerinden kapitalist güç odaklarının kendilerini yeniden üretmelerine yol açmaktadır. Yeni medya okuryazarlığı eğitiminin eleştirel düşünceyi ve teknolojik gelişmeleri merkezine alarak yeniden oluşturulması gerekmektedir. Toplumlara güç verecek yeni medya okuryazarlığı eğitim programı oluşturulurken, egemen kurumsal yapıların yanı sıra üniversiteler, çeşitli muhalif kuruluşlar ve toplumsal hareketlerle desteklenmelidir.
Özet (Çeviri)
This research presents an investigation focusing on the increasing importance and impact of social media literacy in our daily lives, aiming to understand the influence of individuals' media literacy skills on their perceptions of trust in social media. The study initially defines the concept of new media literacy, evaluating information access, content evaluation, critical thinking, effective communication, and ethical content creation skills under the headings of functional consumption, critical consumption, functional production, and critical production. It also examines the history, scope, and dimensions of media literacy. Next, the research reviews studies on credibility in social media, evaluating factors such as source reliability, information credibility, information presentation, and tool reliability that contribute to the formation of trust perception in social media. The study was conducted using a survey method with the participation of 562 students from Generation Z, measuring the participants' demographic information, level of new media literacy, and trust perceptions towards media. The findings of the research indicate that individuals with higher levels of new media literacy tend to have more trust in social media. However, the study did not find any correlation between the participants' demographic information (class, faculty, parents' education, geographical characteristics) and their levels of social media literacy or trust in media. The research concludes that contemporary new media literacy education and theorization reinforce the perception of trust, leading to increased usage of new media. When history of media education is examined, it can be observed that media education took its foundations from liberal approaches and even though it tried to incorporate critical thinking into its system, it simplified and reduced the critical perspective. The current new media literacy education is a structure that encourages both media consumption and production. Higher levels of literacy lead to increased social media usage, allowing capitalist power centers to reproduce themselves through social media. Therefore, new media literacy education needs to be restructured, focusing on critical thinking and technological advancements. Creating a new media literacy education program that empowers individuals and societies should be supported not only by dominant corporate structures but also by universities, various oppositional organizations, and social movements.
Benzer Tezler
- Yalan haber ve medya okuryazarlığı: Medya okuryazarlığının medya önyargıları üzerindeki etkileri
Fake news and media literacy: The effects of media literacy on media bias
SİNEM YELES KARAMAN
- Afet okuryazarlığı bağlamında gazeteci-okur pratikleri: Geliştirilmesi gereken bir uzmanlık alanı olarak afet gazeteciliği
Journalist-reader practices in the context of disaster literacy: Disaster journalism as a field of expertise that needs development
TOLGA ŞAHİN
- Okul öncesi dönem çocuğu olan ebeveynlere yönelik yeni medya okur yazarlığı eğitim programı (EYMOEP) geliştirilmesi ve etkisinin incelenmesi
Development of a new media literacy education program (EYMOEP) for parents of preschool children and examining its effect
BİRCAN TAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZKAN SAPSAĞLAM
- Hastaların e-sağlık okuryazarlık düzeylerinin hastane tercihinde sosyal medya kullanımına etkisi
The effect of e-health literacy levels on social media use in hospital preference
ŞEVVAL KÜÇÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sağlık Yönetimiİstanbul Medipol ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUBA DÜZCÜ
- Aşırı enformasyon yükü teorisi çerçevesinde üniversite öğrencilerinin haber tüketim davranışları ve habere bakışları
The news consumption patterns and perspective of news of university students in the frame of information overload theory
OSMAN ARASLI