Kırım Tatarlarının kültürel ve tarihi sembolü olarak Merziye Halitova'nın eserleri ve besteciliği
Merziye Halitova's pieces and composing method as the symbol of Crimean Tatar culture and history
- Tez No: 823810
- Danışmanlar: DOÇ. CEYLA GANİOĞLU YALÇIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Merziye Halitova, Kırım Tatar müziği, Poem-Hatıralar, Saksafon, Telli ve Vurmalı Çalgılar Konçertosu, Merzie Khalitova, Crimean Tatar music, Poem-Memory”, The concerto for saxophone, strings and percussion instruments
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: ANKARA MÜZİK VE GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Müzik ve Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çalgı Eğitimi Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Çalgı Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Bu çalışma Merziye Halitova'nın yaşamını, zaman içerisinde dünyada ve Kırım yarımadasında değişen müzik dilinin Halitova'nın müziğindeki yansımalarını, Poem- Anımsamalar ile Saksafon, Telli ve Vurmalı Çalgılar Konçertosu eserlerinin incelemesini içermektedir. Bu eserlerin müzikal analiz yoluyla yapısını ortaya çıkarmak, icraya dair teknik özelliklerini belirlemek ve bu şekilde eseri seslendirmek isteyen icracılara yol gösterici bir çalışma ortaya koymak çalışmanın amaçlarındandır. Merziye Halitova'nın bireysel tarzı, modern besteci kimliğinin sanatsal ilkelerle olan ilişkisi, lirik anlatımının özgünlüğü, inceliği ve rengi dinleyicisi üzerinde olumlu etki bırakmıştır. Onun müzik eserlerindeki özgün yapının en önemli özellikleri; Batı ve Doğu kültürlerinin sentezini yapması, bu kültürlere ait müzikal unsurları kullanması, Kırım Tatar Halk Müziğinin karakteristik ritmik ve ezgisel yapısından yararlanması ve tüm bunları 20-21. yüzyılların modern müzik teknikleri ile birleştirmesi olarak sıralanabilir. Besteci olarak Merziye Halitova'nın farklı tür ve ölçekte eserler verdiği görülür. Yazdığı küçük ölçekli eserlere örnek olarak, 1947-2006 yılları arasında yazmış olduğu dokuz yaylı dördül, vokal müzik ve çocuklar için yazdığı müzikler gösterilebilirken, büyük ölçekli eserleri arasında orkestra ve solo enstruman için çok sayıda konçerto ve 6 senfoni sayılabilir. Merziye Halitova'nın eserleri ağırlıkla Kırım Tatar Halkının hayatını, yaşadığı olayları ve tarihini yansıtır. Besteci bu yönelimin sebebi olarak; iç dünyasında yaşadıkları, deneyimleri ve ülkesine duyduğu sevgiyi işaret eder. Bu bileşimin etkisi doğrudan eserlerinde hissedilir. Beslendiği tüm unsurları eserlerinde işleyen besteci kendi sanatsal tarzını da bu çerçevede şekillendirmiştir. Bestecinin Poem-Hatıralar ile Saksafon, Telli ve Vurmalı Çalgılar için Konçertosu sanatsal kimliğini yansıtan önemli eserleri arasında gelmektedir. Eser, 2013-2014 yılları arasında yazılmıştır. İlk seslendirilişi 2015 yazında Kiev'de şef Vladimir Şeyko yönetimindeki Ukrayna Akademik Senfoni Orkestrası tarafından yapılmıştır. Eserin farklı kurgusu modern müzik tekniklerini içermesi bestecinin yeniliklere açık müzikal kimliğinin göstergesidir. Halitova'nın bu çalışmada incelenen ikinci eseri olan Poem-Hatıralar (Поэма-воспоминание) keman ve piyano için besteci tarafından 1986'da kışında yazılmıştır. Bestecilerin o dönemde sık buluştuğu ve karşılıklı etkileşimle sanatsal üretimler gerçekleştirdikleri bir mekân haline gelen Moskova bölgesindeki Ivanovo Besteciler Evinde yazılan eserin düşünsel teması ve ilham kaynağı o bölgenin olağanüstü doğasıdır. Betecinin her iki eserinin form ve çalgılama analizinin yanı sıra çalma tekniklerine yönelik ayrıntılı incelesi yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
This work includes the life of Merziye Halitova, reflections of the changing musical language in the world and on the Crimean peninsula over time on Halitova's music, Poetry-Memories, and an examination of the works of Saxophone, String Instruments and Percussion Concerto. To reveal the structure of these works through musical analysis, to determine the technical characteristics of the performance and to reveal a guiding work for artists who want to perform the work in this way are the objectives of the study. Merziye Halitova's individual style, the connection of her modern composer identity with artistic principles, the originality, subtlety and color of her lyrical expression have left a positive impact on her audience. The most important features of the original structure in her musical works are the synthesis of Western and Eastern cultures, the use of musical elements belonging to these cultures, the use of the characteristic rhythmic and melodic structure of Crimean Tatar Folk Music. All of this features can be ranked as the combination with modern musical techniques of 20-21. centuries. As a composer, it is seen that Merziye Halitova has wroten works of different types and scales. As a example of small-scale works she wrote nine string quartets between 1947 and 2006, vocal music and music for children, her large-scale works include numerous concertos for orchestra and solo instrument and 6 symphonies. Merziye Halitova's works mainly reflect the life, events and history of the Crimean Tatar People. As the reason for this orientation, the composer points to her inner world experiences and love for her country. The influence of this composition directly affects her works. The composer, who processes all the elements she had imbibed in her works, has shaped her own artistic style within this framework. The composer's Poem-Reminiscences and Concerto for Saxophone, String and Percussion Instruments are among the most important works reflecting her artistic identity. The work was written in 2013-2014. The first performance was performed by the Ukrainian Academic Symphony Orchestra under the direction of conductor Vladimir Sheyko in Kiev in the summer 2015. The fact that the different structure of the work includes modern musical techniques is an indication of the composer's musical identity, which is open to innovations. Halitova's second work in this project is Poem-Reminiscences, which was written for violin and piano in the winter of 1986. The intellectual theme and inspiration of the work written at the Ivanovo Composers' House in the Moscow region, which became a place where composers met frequently at that time and performed artistic productions through mutual interaction, is the extraordinary nature of that region. In addition to the form and playing analysis of both composer's works, was made a detailed examination of the playing techniques.
Benzer Tezler
- Crimean Tatar factor and Euromaidan in Ukraine's nation building efforts: Novelties and changes after 2014
Ukrayna ulus inşasında Kırım Tatar etkisi ve Euro meydan: 2014 sonrası yenilikler ve değişimler
FETHİ KURTİY ŞAHİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiAvrasya Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEGÜL AYDINGÜN
- İsmail Gaspıralı ve Kırım Tatar Millî Hareketi
Ismail Gaspirali and Crimean Tatar National Movement
ATAALP KADİR PINARER
Doktora
Türkçe
2014
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEVENT ÜRER
- Factors shaping ethnic identity among Crimean Tatars, Russians and Ukrainians in Crimea
Kırım?da yaşayan Kırım Tatarlarının, Rusların ve Ukraynalıların etnik kimliğini şekillendiren etkenler
YULİYA BİLETSKA
Yüksek Lisans
İngilizce
2009
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyoloji Bölümü
DOÇ. DR. AYŞEGÜL AYDINGÜN
- Batılı seyyahlara göre 19. asırda Kırım Türkleri
The Crimean Turks in the 19th century according to Western travelers
YAĞMUR DERİN ÜKTEN
- Kırım Tatarlarının Emel dergisindeki siyasi ve kültürel faaliyetlerinin incelenmesi (1930-1998)
The cultural and politicay activities of Kırım Tatars on Emel (1930-1998)
MERYEM ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
TarihMarmara ÜniversitesiTürk Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NESRİN KARAGÜR