Geri Dön

İslâm sanatlarında kullanılan tezyîni rûmînin analizi

Analysis of the tesyini rûmî used in Islamic arts

  1. Tez No: 824164
  2. Yazar: HAVVA BAŞTÜRK
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HAMİDE NUR ÖZSOY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
  6. Anahtar Kelimeler: İslâm Sanatları, Tezhip, Motif, Rûmî, Tezyini, Islamic Arts, Illumination, Motif, Rumi, Decoration
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
  12. Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 274

Özet

İslâm sanatlarında birçok motif bulunmaktadır. Bu motiflerden en çok kullanılanları bitkisel ve hayvansal kökenli olanlardır. Rûmî motifi eski Türklerden bu yana bezemelerde yer alan figürler arasındadır. Rûmîlerin bir çeşidi olan tezyini rûmîler İslâm sanatlarının vazgeçilmez tezyinat öğesi olmuştur. Tezyini rûmînin en eski örnekleri Anadolu Selçukluları döneminden günümüze ulaşan taş eserlerde görülmüştür. Bu mimarî parçalar ve mezar taşlarının üzerindeki rûmî bezemelerinin iç bünyelerinde geometrik formlarda desenlere rastlanmıştır. Tezyini rûmî motifinin yolculuğu XVI. yüzyıl Osmanlı sanatında iç bünyelerinde bitkisel ve bulutlu desenlerin de eklenmesiyle en güzel şeklini almıştır. Araştırmamızda İslâm sanatlarının, tezhip, minyatür, çini, dokuma sanatları ile taş ve maden işçiliklerinde tezyini rûmîlerin seçili örnekleriyle beraber analizleri yapılmaya çalışılmıştır.

Özet (Çeviri)

There are many motifs in Islamic arts. The most widely used of these motifs are those of plant and animal origin. The Rumi motif is among the figures included in the decorations since the ancient Turks. Ornamentation Rumi, a type of Rumi, is one of the indispensable ornaments of Islamic arts. The oldest examples of ornamented rumi have been seen in stone works that have survived from the Anatolian Seljuk period. Patterns in geometric forms were found in the inner structures of the Rumi decorations on these architectural pieces and tombstones. The journey of the ornament rumi motif took its most beautiful form in the 16th century Ottoman art with the addition of vegetal and cloudy patterns in its interior. In our research, it has been tried to analyze the Islamic arts, illumination, miniature, tile, weaving arts, together with selected samples of rumi ornaments in stone and metalworking.

Benzer Tezler

  1. Konya'da bulunan Anadolu Selçuklu sanatlarında kullanılan Rumi motifler

    The Rumi motifs used arts of Anatolian Seljuk in Konya

    ALİ FUAT BAYSAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    El SanatlarıSelçuk Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. AHMET SAİM ARITAN

  2. 16. ve 17. yüzyıllara ait seçili yazma eserlerdeki yapraklı rumi motiflerinin incelenmesi ve geleneksel Türk sanatlarına yansımaları

    Examination of leaved rumi motives in selected manuscript works of the 16th and 17th centuries and their reflections on traditional Turkish arts

    HATİCE KAHRAMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    El SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı

    PROF. DR. MÜNEVVER ÜÇER

  3. Amasya Beyazit yazma eser kütüphanesi'ndeki 2065 no'lu Mesnevî-i Şerif'in tezhib ve cilt sanatı açısından incelenmesi

    Investigation of Mesnevi-i Şerif in library of Amasya Beyazit in point of illumination and bookbindings

    PINAR KALE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    El SanatlarıOndokuz Mayıs Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EYÜP NEFES

  4. Türk Tezyinatındaki tekrar eden desenlerin dijital ortamda tasarımı ve özgün örnekler

    Designing repeating patterns in Turkish Ornamentation in a digital environment and original examples

    SELİN YAREN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    El SanatlarıDokuz Eylül Üniversitesi

    Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı

    PROF. AYNUR MAKTAL

  5. 15 ve 16. yüzyıllarda Osmanlı tezhip sanatında kullanılan stilize edilmiş bitkisel motiflerin analizi

    Analyze of stylzed vegetal motifs used in Ottoman illumation art during the 15th and 16th century

    DİLARA DİNİZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    El SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Geleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. ÖMER FARUK TAŞKALE