Akşamcıl kronotipli obez bireyler için oluşturulan sirkadiyen zamanlama programının obezite yönetimi ve uyku kalitesine etkisi
The effect of circadian timing program created for obese individuals with evening chronotype on obesity management and sleep quality
- Tez No: 824606
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HAVVA SERT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hemşirelik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 174
Özet
GİRİŞ VE AMAÇ: Bu araştırmada, akşamcıl kronotipli obez bireyler için oluşturulan sirkadiyen zamanlama programının obezite yönetimi ve uyku kalitesine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. GEREÇ VE YÖNTEM: Randomize kontrollü, deneysel desende yürütülen araştırma için etik kurul izni ve ClinicalTrials.gov'dan kayıt numarası alınmıştır. Araştırmanın örneklemini her bir çalışma grubunda 19'ar olmak üzere toplam 38 akşamcıl kronotipli birinci derece obez birey oluşturmuştur. Müdahale grubunda bulunan bireylere araştırmacılar tarafından geliştirilen sirkadiyen zamanlama programı (SİZAP) eğitimi, araştırma WEB sitesi aracılığı ile araştırmacı tarafından verilmiştir. SİZAP programı 12 hafta uygulanmıştır. Müdahale grubunun SİZAP'a uygun bir şekilde yaşam şekli değişiklikleri sağlanmıştır. Kontrol grubu normal günlük yaşam tarzlarını takip etmiştir. Her iki grubun diyet uygulamalarına hiç bir müdahale yapılmamıştır. Verilerin toplanmasında“Horne ve Ostberg Sabahçıl Akşamçıl Anketi,”“Kişisel Bilgi Formu”,“Antropometrik Ölçüm Formu”,“Metabolik Kontrol Değişkenleri Formu”,“Epworth Uykululuk Ölçeği”,“Pittsburg Uyku Kalitesi İndeksi”,“Kilonun Yaşam Kalitesine Etkisi Anketi – Kısa Sürüm”ve“bir haftalık uyku günlüğü”kullanılmıştır. Ayrıca müdahale grubunda katılımcıların akıllı bileklik ile haftalık uyku izlemleri, WEB sitesi üzerimden takip edilen“SİZAP Uyum Formu”,“Uyku Günlüğü”ve“Beslenme Günlüğü”verileri de toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde Student's t test, Mann Whitney U testi, bağımlı örneklerde t testi, Wilcoxon t testi ve kikare testi kullanılmıştır. BULGULAR: Müdahale grubunun antropometrik ölçümlerinde ve gündüz uykuluğunda kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde azalma olduğu, uyku kalitesi ve bedensel işlevler yaşam kalitesi boyutunun kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde arttığı saptanmıştır (p
Özet (Çeviri)
INTRODUCTION AND OBJECTIVE: This study aimed to examine the effect of the circadian timing program created for obese individuals with an evening chronotype on obesity management and sleep quality. MATERIAL AND METHOD: Ethics committee approval was obtained for this study, which was conducted in a randomized controlled experimental design, and registered with ClinicalTrials.gov. The sample of the study consisted of 38 first-degree obese individuals with evening chronotypes, 19 in each study group. The circadian timing program (SIZAP) training developed by the researchers was given to the individuals in the intervention group by the researcher via the research website. Lifestyle changes were provided for the intervention group by SIZAP. The control group followed their normal daily lifestyle. No intervention was made in the dietary practices of both groups. In data collection,“The Horne & Ostberg Morningness-Eveningness Questionnaire”,“Personal Information Form”,“Anthropometric Measurement Form”,“Metabolic Control Variables Form”,“Epworth Sleepiness Scale”,“Pittsburgh Sleep Quality Index”,“Impact of Weight on Quality of Life-Lite Questionnaire”, and“a one-week sleep diary”were used.“SIZAP Compliance Form”,“Sleep Diary”, and“Nutrition Diary”data, which were followed on the Web site, were also collected. Student's t-test, Mann Whitney U test, dependent samples t-test, Wilcoxon t-test, and chi-square test were used to evaluate the data. FINDINGS: It was determined that the intervention group's anthropometric measurements and daytime sleepiness decreased significantly compared to the control group. The sleep quality and bodily functions quality of life dimension increased significantly compared to the control group (p
Benzer Tezler
- Yetişkin obez bireylerde kronotipin yeme tutumu, gece yeme sendromu, Akdeniz diyetine uyum ve fiziksel aktivite düzeyi ile ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship of chronotype with eating attitude, night eating syndrome, adaptation to Mediterranean diet and physical activity level in adult obesity individuals
BEGÜM DEFNE ERBAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Beslenme ve DiyetetikAnkara Medipol ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR GÖBEL
- Yetişkin obez kadınlarda kronotipe dayalı beslenme modellerinin beslenme durumu ve kardiyometabolik risk belirteçleri üzerine etkisi
Effect of chronotype-based nutritional patterns on nutritional status and cardiometabolic risk markers in adult obese women
MÜBERRA YILDIZ
Doktora
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikGazi ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİLAL YILDIRAN
- Yetişkin bireylerin kronotipinin, bireyin akdeniz diyetine uyumu, uyku kalitesi, hedonik açlık düzeyi ile ilişkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between the chronotype of adults, their adaptation to the mediterranean diet, sleep quality, and hedonic hunger level
CANAN ALTINSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Beslenme ve DiyetetikAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LALE SARİYE AKAN
- Evaluation of adult's food addictions according to their chronotype and the number of consulting to A dietician
Yetişkinlerin yeme bağımlılığı ile diyetisyene başvurma sayısının kronotiplerine göre değerlendirilmesi
ZAHİDE BEGÜM SEVGİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Beslenme ve DiyetetikYeditepe ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İREM KAYA CEBİOĞLU
- Hafif şişman ve obez kadınların kronotipinin gece yeme, uyku kalitesi ve antrometrik ölçümler ile ilişkisinin belirlenmesi.
Determination of the relationship between the chornotype of slightly obese and obese women with night eating, sleep quality and anthrometric measurements
EZGİ MAKULOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Okan ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NİHAN YALDIZ