Geri Dön

Matematik açısından Osmanlı'da mantık

Logic in Ottoman with math overview

  1. Tez No: 825274
  2. Yazar: ZEYNEP MEŞHUR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ERDAL ULUALAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Matematik, Mathematics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kütahya Dumlupınar Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Matematik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Cebir ve Sayılar Teorisi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 440

Özet

Çalışmamızda tarih boyunca çeşitli şekillerde görülen Mantık ilmi üzerine bazı noktalar değerlendirilmiştir. Çeşitli zaman dilimlerinde mantıkçılar ve katkıları belirtilmiştir. Özellikle Mantık ilminin, Osmanlı medreselerinde okutulmasının amaçları, bu konuda incelemeler yapan alimler, onların medreselerde okutulan kitapları üzerinde durulmuştur. Ayrıca Matematik ile Mantığın kesişim noktası olan Sembolik Mantığın başlangıcı, Osmanlı Devletinde aldığı yer, bu konuya yer veren kitaplara dikkat edilmiştir. Bunun için Osmanlı Devleti'nde karşılaşılan Ali Sedad'a ait Mizanu'l Ukul ve Salih Zeki'ye ait Mizan-ı Tefekkür adlı eserler incelenmiştir. Türkiye Yazma Eserler kurumunca tıpkı çevirisi yapılan Ali Sedad'a ait Mizanu'l Ukul'un yanında faydalı olması niyetiyle Salih Zeki'nin Mizan-ı Tefekkür adlı eseri ayrıntılı şekilde incelenmiş, kitabın tıpkı basımı, çeviri yazısı ve günümüz Matematik ve Mantık terimleri ile yeniden aktarılıp yorumlanmasına yer verilmiştir. Çalışmada Mantığın bundan sonraki seyri kısaca yer almıştır.

Özet (Çeviri)

In our study, some points on the science of logic, which has been seen in various forms throughout history, are stated. Logicists and their contributions in various time periods are noted. Especially, the aims of teaching the science of Logic, in the Otttoman madrasas, the scholars who made studies on this subject and their books taught in madrasas were emphasized. In addition, the beginning of Symbolic Logic, which is the intersection point of mathematics and logic, the place it took in the Ottoman State, and the books that include this subject were paid attention. Fort his purpose, Mizanu'l Ukul belonging to Ali Sedad and Mizan-ı Tefekkur belonging to Salih Zeki, which encountered in the Ottoman State, were researched. With the intention of being useful in addition to the Mizanu'l Ukul of Ali Sedad, which was translated by Turkish Manuscripts Institution, Salih Zeki's work called Mizan-ı Teffekür was researched in detail and some of the original version of the book, transcription and its retranslation and interpretation with today's Mathematics and Logic terms are included. The next course of Logic is briefly included in the study.

Benzer Tezler

  1. Muhammed b. Mustafa el-Akkirmânî ve cüz-i irade görüşünün değerlendirilmesi

    Muhammed b. Mustafa el-Akkirmânî and evaluation of judgment of will

    HÜSNÜ ÖTÜN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinSivas Cumhuriyet Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ERKAN BULUT

  2. XIX. asır islam hukuk usülü çalışmaları (1800-1923)

    Başlık çevirisi yok

    HASAN ÖZKET

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    DinAtatürk Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HALİL İBRAHİM ACAR

  3. An intellectual biography of 'Abd al-Ḥakīm al-Siyālkūtī (D. 1657): His place in Hind intellectual history and influence upon Ottomans

    'Abdülhakim Siyâlkûtî'nin (Ö. 1657) entelektüel biyografisi: Hint entelektüel tarihindeki yeri ve Osmanlılar üzerindeki etkisi

    ABDULLAH AL MAMUN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul Medeniyet Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İBRAHİM HALİL ÜÇER

  4. Osmanlı kelâmcılarından İsmail Gelenbevî'nin ulûhiyyet anlayışı ve mâturîdî akaidi açısından değerlendirilmesi

    Ismail Gelenbevis, from ottaman spokesmen understanding of worshiping for god and evaluating in terms of mâturîdî creed

    YASİN YILDIRIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    DinKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    İlahiyat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDULHAMİT SİNANOĞLU

  5. Investigating the foundations of Turkish elementary mathematics education through an analysis of a late Ottoman textbook

    Türkiye'nin kuruluş dönemindeki matematik eğitiminin Osmanlı'nın son dönemine ait ilkokul ders kitabı üzerinden incelenmesi

    ESRA YAPRAK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Eğitim ve Öğretimİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

    Eğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SENCER ÇORLU