Osmanlı kelâmcılarından İsmail Gelenbevî'nin ulûhiyyet anlayışı ve mâturîdî akaidi açısından değerlendirilmesi
Ismail Gelenbevis, from ottaman spokesmen understanding of worshiping for god and evaluating in terms of mâturîdî creed
- Tez No: 345181
- Danışmanlar: PROF. DR. ABDULHAMİT SİNANOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Gelenbevî İsmail Efendi, Celâleddin Devvânî, Ulûhiyyet, Hâşiye Alel Celâl, Karşılaştırma, Mâturîdî, Gelenbevî İsmail Efendi, Celâleddîn Devvânî, Godhead, Hâşiye Alel Celâl, Comparate, Mâturîdî
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlahiyat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 76
Özet
Osmanlı Devletinin gerileme döneminde Kelâm ve Mantık alanlarında mütehassıs olan Gelenbevî İsmail Efendinin (1205/1790) kelâm sahasında Celâleddîn-Devvânînin (908/1502) eseri, Hâşiyeye yazdığı Hâşiye-Alel Celâl adlı eseri ile bilinmektedir. Gelenbevî İsmail Efendi, daha çok mantıkçı ve matematikçi yönü ile tanınmakla birlikte kelâm alanında da kendini kanıtlamış önemli bir Osmanlı düşünürüdür. Bu çalışmamızda öncelikli olarak, Gelenbevî İsmail Efendi?nin hayatı, eserleri, ilmi kişiliği ve Hâşiye Alel Celâl eserinin genel bir değerlendirmesi yapılmıştır. Eserin içerisinde ulûhiyyet ile ilgili her konu ayrı başlık altında ve eser içinde geçen başka âlimlerin de görüşlerine yer verilerek incelenmiştir. Ulûhiyyet konusu ontolojik ve Allah-insan ilişkisi şeklinde ele alınmıştır. Eserin içinde yer alan ve konumuz dışında kalan diğer kelâmi konulara değinilmemiştir. Daha sonra Gelenbevî İsmail Efendinin ulûhiyyet anlayışı Mâturîdî akâidi açısından değerlendirilip, Mâturîdî düşünce sistemi ile Gelenbevî İsmail Efendinin ulûhiyyet anlayışı karşılaştırılmak suretiyle, Gelenbevî İsmail Efendi ve Mâturîdî düşüncesinin ulûhiyyet konusundaki görüşlerinin genel bir çerçevesi çizilmiştir.
Özet (Çeviri)
Gelenbevî İsmail Efendi (1205/1790) appeared in kalam and logic areas during the decline period of Ottoman Empire. He is famous for his commentary work Hâşiye Alel Celâl about Celâleddîn Devvânîs (908/1502) work `Hâşiye?. Gelenbevî İsmail Efendimostly knowns with his logician and mathematician aspects but he also proved himself in kalam area and he was one of the important Ottoman scholar In this work Gelenbevîs life, studies, academic personality and his great work `Hâşiye Alel Celâl? primarily and generally examined. Every issue about Godhead, discussed under separated heading Also in the our work we referred other scholars thoughts which took in part in pages of ` Hâşiye Alel Celâl. In this work, other kalam issues not examined but Godhead. Godhead thought of Gelenbevî İsmail Efendiinterpreted according to Mâturîdî kalam tought and Mâturîdî?s thought system comparated with Gelenbevî?s Godhead comprehension. Finally, Gelenbevîs and Mâturîdîs comprehensions about Godhead widely expounded and interpreted.
Benzer Tezler
- Ruh kavramı ve Osmanlı dönemi Türk düşüncesinde ruh telakkileri
The Idea of spirit and spirit perceptions in the Ottoman Turkish thought
İSMAİL AKYOL
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
FelsefeAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRANİ ALTINTAŞ
- İzmirli İsmail Hakkı düşüncesinde Gazzâlî -Cerîde-i İlmiye bağlamında
Al-Ghazali in the thought of İzmirli İsmail Hakkı' –In the context of Ceride-i iİlmiye
MUHLİS KÖRPE
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDÜLGAFAR ASLAN
- Osmanlı devri kelamcılarının bilgi kaynağı olarak keşfe bakışı
Kashf (unveiling) as a source of knowledge by the Ottoman theologians
MURAT KAŞ
- Osmanlı Türkiyesi yeni ilm-i kelâmcılarına göre kötülük problemi ve teodise
The evil problem and theodicy according to the new period theology scholars of ottoman Turkey
SÜMEYYE ŞAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
DinAtatürk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMET YAZICI
- Lami'i Çelebi Şerefü'l-İnsan
Başlık çevirisi yok
SADETTİN EĞRİ
Doktora
Türkçe
1997
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMAL KURNAZ