Ceza muhakemesi hukukunda susma hakkı
The right of silence in criminal procedure law
- Tez No: 825299
- Danışmanlar: PROF. DR. TİMUR DEMİRBAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Right to remain silent, nemo tenetur, right to defence, right to fair trial, presumption of innocence, rights of suspect, rights of defendant, unlawful evidences
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yaşar Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 234
Özet
Susma hakkı, Anayasa'da“Hiç kimse kendisini ve kanunda gösterilen yakınlarını suçlayan bir beyanda bulunmaya veya bu yolda delil göstermeye zorlanamaz”şeklinde düzenlenmektedir. Ceza muhakemesi hukukunda susma hakkı olarak yer alan bu ilke; suç isnadı altında bulunan kişiye yönelik işkenceyi ve kötü muameleyi yasaklama başta olmak üzere özgür iradeyi ortadan kaldıran her tür muameleyi engellemeyi amaçlamaktadır. Susma hakkı insan haysiyetinin ve kişi dokunulmazlığının teminatı olmakla birlikte savunma hakkının ayrılmaz bir unsuru olan adil yargılanmanın da güvencesidir. Susma hakkının varlığı, ceza muhakemesindeki maddi gerçeği ortaya çıkarma çabası ile suç isnadı altında bulunan kişinin özgür iradesini ortadan kaldıran işlem veya eylemler arasında bir sınır oluşturur. Susma hakkı ceza muhakemesinin her aşamasında yararlanılan bir haktır. Ayrıca bu ilke suç isnadı altında bulunan kişi statüsüne bağlı olmaksızın herkese tarafından yararlanabilecek de bir haktır. Ayrıca bu hak soruşturma veya kovuşturma aşamalarının öncesinde ve sonrasında da yararlanılabilen bir hak olduğu ifade edilmektedir. Susma hakkı, mutlak korunan bir hak olmamakla birlikte, suç isnadı altında bulunan kişiyi, kendi suçsuzluğunu kanıtlama yükünden kurtarmaktadır. Bir başka ifadeyle susma hakkının kullanılması suç isnadı altında bulunan kişi aleyhine değerlendirilemez. Tez üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde susma hakkının tanımı ile ulusal ve uluslararası hukuktaki gelişimi ele alınmış olup, devamında ise susma hakkının; hukuk devleti, ifade özgürlüğü, insan onuru ile işkence ve kötü muamele yasağı, adil yargılanma ve suçsuzluk karinesi ilkeleriyle bağlantısı değerlendirilerek susma hakkının temellendirilmesi incelenmiştir. İkinci bölümde, ilk olarak susma hakkının hukuki niteliği, kapsamı bakımından susma hakkından yararlanan kişilerin durumu incelenmiştir. Sonrasında ise susma hakkının tam, kısmi veya geçici olarak kullanılıp kullanılamayacağı ile susma hakkının geçerli olduğu zaman aralığı bakımından soruşturma öncesi, soruşturma ve kovuşturma aşaması ile önödeme, seri muhakeme, uzlaştırma ve infaz aşamaları incelenmiştir. Üçüncü bölümde ise; susma hakkının sınırları çerçevesinde susma hakkının kullanılmasından vazgeçme, suç isnadı altında bulunan kişinin yalan beyanı ve sonuçları ile sosyal medyanın susma hakkı üzerindeki etkilerine değinilmiştir. Susma hakkını ihlal eden durumlar açısından ise hakları öğrenme hakkı, yasak ifade alma ve sorgu yöntemlerinin kullanılması ile susma hakkının ihlal edilmesiyle elde edilen delillere bağlanan hukuki sonuçları incelenmiştir. Anahtar Kelimeler : Susma hakkı, nemo tenetur, savunma hakkı, adil yargılanma hakkı, suçsuzluk karinesi, şüpheli hakları, sanık hakları, hukuka aykırı delil.
Özet (Çeviri)
Right to remain silent is prescribed by the Constitution as“No one shall be compelled to make a statement that would incriminate himself/herself or his/her legal next of kin, or to present such incriminating evidence.”In criminal procedure law, the principle of right to remain silent is aimed at preventing all kinds of ill treatment including outlawing torture and ill-treatment which restrict free will of the individual who is charged with a crime. Although right to remain silent is a safeguard for human beings' honour and personal liberty, it is also a guarantee for fair trial which is an inseparable component of right to defence. Existence of right to remain silent constitutes a boundary between the efforts for determination of factual reality and the transactions or actions which may remove free will of the individual who is charged with a crime. A right to remain silent is a right which is applicable at every stage of the criminal investigation and prosecution. Furthermore, this principle is also enjoyable by anybody who is under a criminal charge regardless of his/her status. Additionally it is stated that right to remain silent is a right which may be enjoyed even before and after the criminal investigation and prosecution. Right to remain silent is not an absolute right though it removes obligation of proving innocence by the very person who is charged with a crime. In other words, enjoyment of the right to remain silent cannot be interpreted to the detriment of the individual who is charged with a crime. The thesis is composed of three chapters. In the first chapter, definition of right to remain silent and its development in national and international laws are examined. Furthermore, establishment of right to remain silent is evaluated in the light of relation of this principle with other principles such as rule of law, freedom of expression, human being's honour, prohibition of torture and other forms of ill treatment, fair trial and presumption of innocence. In the second chapter, first of all nature of right to remain silent and the circumstances of those individuals who are enjoyed by it have been examined. Afterwards, it has been dealt with as to whether right to remain silent can be enjoyed partially or wholly. Furthermore by considering the validity term of the right to remain silent, the right has been examined in connection with pre-investigation, investigation and prosecution, advance payment, fast trial, mediation and execution stages. In the third chapter, waiving enjoyment of right to remain silent within its boundaries, perjury/mis-presentation of the individual who is charged and its consequences have been examined. Furthermore the effects of the publications of media over the right to remain silent have been also examined. Furthermore, right to know the charge, application of restricted methods of interrogation and questioning and the legal consequences attached to the evidences obtained as a result of violation of right to remain silent have been examined in respect of those circumstances who violate right to remain silent.
Benzer Tezler
- Ceza Muhakemesi Hukukunda suçsuzluk karinesi ve susma hakkı
The Presumption of innocence and the right to silence in criminal
ASUMAN AYTEKİN
- Ceza Muhakemesi Hukukunda ispat bakımından ifade ve sorgu
Interrogation and inquiry in terms of proving in Criminal Procedure Law
BURCU ZOĞLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Hukukİstanbul ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SERDAR TALAS
- Ceza Muhakemesi Hukukunda iletişimin denetlenmesi
The communication controoling in the Criminal Procedure Law
GÖKHAN BOZKURT
- Susma hakkı
Right to silence
NURAN HAYDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PINAR MEMİŞ KARTAL
- Ceza Muhakemesinde hukuka aykırı delillerin ispat değeri
Probative value of illegally obtained evidence in Criminal Procedure
YEŞİM YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜMİT KOCASAKAL