Geri Dön

Differential effects of emotional arousal on memory-guided attention

Duygusal uyarılmanın bellek güdümlü dikkat üzerindeki farklı etkileri

  1. Tez No: 825393
  2. Yazar: ÖMER KÖSE
  3. Danışmanlar: PROF. DR. CEM ŞAFAK ÇUKUR, DR. ÖĞR. ÜYESİ NİLGÜN TÜRKİLERİ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Deneysel Psikoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 138

Özet

Duygusal Uyarılma Yanlılığı Kuramı (Arousal-Biased Competition Theory) duygusal uyarılmanın belirgin olmayan bilgileri zayıflatırken belirgin olan bilgileri önceliklendirdiğini savunmaktadır. Bu tezin ilk amacı Duygusal Uyarılma Yanlılığı Kuramının dikkat üzerindeki ön görülerini geçmiş bilgiler ışığında test etmektir (bellek güdümlü dikkat). Bu tezin ikinci amacı ise 3 çalışma içerisinde benzer deneysel görevler kullanarak farklı duygu uyandırma tekniklerinin etkisini araştırmaktır (bellek güdümlü dikkat taskı). Birinci çalışmanın amacı bellek güdümlü dikkat üzerinde beyaz gürültü patlaması adı verilen korku koşullaması tekniğini ve Duygusal Uyarılma Yanlılığı kuramını test etmektir. Çalışma için 38 katılımcı seçilmiş ve deney 34 katılımcı ile tamamlanmıştır. Öğrenme ve test aşamalarını barındıran görsel arama görevi (bellek-güdümlü dikkat görevi) kullanılmıştır. Sonuçlar Duygusal Uyarılma Yanlılığı kuramını desteklemezken, beyaz gürültü patlaması ile oluşturulan korku koşullaması tekniğinin duygu uyandırmada etkili olmadığını da göstermiştir. Böylelikle, ikinci çalışmada Duygusal Uyarılma Yanlılığı Kuramını ve manipülasyonun bellek güdümlü dikkat üzerindeki etkisini ölçmek için kısa ses klipleri kullanılmıştır. 47 katılımcı ile tamamlanan deneye toplamda 55 katılımcı katılmıştır. Birinci çalışmada kullanılan görsel arama görevinin aynısı ikinci çalışmada da kullanılmıştır. Sonuçlara göre, Duygusal Uyarılma Yanlılığı kuramına zıt olarak duygusal uyarılma katılımcıların dikkatini düşük öncelikli hedeflerde (belirgin olmayan) yüksek öncelikli hedeflere (belirgin) kıyasla daha çok geliştirmiştir. Üçüncü çalışmada ise hem Duygusal Uyarılma Yanlılığı kuramını test etmek için hem de farklı bir manipülasyon tekniğinin bellek güdümlü dikkat üzerindeki etkisini gözlemlemek için fotoğraf gösterimi kullanılmıştır. 56 katılımcı seçilmiş ve deney 51 katılımcı ile tamamlanmıştır. Birinci ve ikinci çalışmada kullanılan taskların aynısı olarak bu çalışmada da görsel arama görevi kullanılmıştır. Sonuçlar duygusal uyarılmanın katılımcıların dikkatini belirgin olan bilgiler üzerinde belirgin olmayan bilgilere göre daha çok geliştirdiğini göstermiştir. Duygu uyandırmada kullanılan bu farklı tekniklerin bu çalışmalarda farklı sonuçlara yol açacağı beklenmiştir. Bu hipotezi destekleyecek şekilde, 3 deneyden çıkan sonuçlar göstermiştir ki, her bir manipülasyon tekniği bellek güdümlü dikkat üzerinde test edilmesinde farklı etkilere neden olmaktadır. Özellikle, çalışma 1 de kullanılan teknik duygu uyandırmak için yeteri kadar güçlü değildi. Daha da önemlisi, çalışma 3 de bir manipülasyon tekniği olarak kullanılan resim sunumu Duygusal Uyarılma Yanlılığı Kuramının hipotezini desteklerken, çalışma 2 de kullanılan kısa ses klipleri tam tersi bir etki göstermiştir. Böylelikle, bu tezden çıkan bulgular duygu uyandırmadaki bütün manipülasyon tekniklerinin teorileri test ederken bir şekilde farklı sonuçlar verebileceğini önermektedir. Bu yüzden, deneyleri kurgularken uygun olabilecek duygu uyandırma tekniklerinin seçilmesi önemlidir.

Özet (Çeviri)

Arousal-Biased Competition (ABC) Theory suggested that emotional arousal helps to prioritise salient information, whereas it impairs non-salient information. The first purpose of this dissertation was to test the prediction of ABC theory on attention by prior knowledge (i.e., memory). Its second purpose was to investigate the effects of different emotional manipulation techniques using similar experimental tasks (i.e., memory-guided attention task) across three studies. The aims of the first study were to test the prediction of ABC theory and the effects of the fear-conditioning manipulation technique via white-noise burst on memory-guided attention. Thirty-eight participants recruited and experiment was completed with 34 participants. A visual-search task (i.e., memory-guided attention task) included training and testing sessions was employed. Results showed that manipulation technique, fear-conditioning with white-noise burst, was not effective to elicit emotional arousal and ABC theory was not confirmed. Therefore, short sound clips were employed as manipulation to test their effects on memory-guided attention and the prediction of ABC theory in the second study. Fifty-five participants took part in the experiment completed with 47 participants. The same visual-search task as study 1 was employed. According to the results, contrary to the ABC theory, emotional arousal enhanced participants' attention towards low-priority (i.e., non-salient) information than high-priority (i.e., salient) information. In the third study, a different manipulation technique which were image presentation was employed to test the effects of images on memory-guided attention and the prediction of ABC theory. Experiment was completed with 51 participants although 56 participants were recruited. Identical to the study 1 and 2, a visual-search task was employed. The results illustrated that emotional arousal enhanced participants' attention on the salient information compared to the non-salient information. In these studies, it was expected that the use of different techniques to elicit emotional arousal would result in different outcomes. Supporting this hypothesis, results from the three experiments showed that each manipulation technique has different effects on memory-guided attention. Specifically, the technique of white-noise burst employed in Study 1 was not strong enough to elicit emotional arousal. Importantly, Study 3, with image presentation as emotional manipulation, confirmed the hypothesis of ABC theory, whereas short sound clips in Study 2 resulted in an opposing effect. Thus, the findings of this thesis suggest that all manipulation methods in eliciting arousal would give somewhat different results in the testing of theories. Therefore, selection of an appropriate emotional manipulation technique is important when designing experiments.

Benzer Tezler

  1. Age related changes in recognition memory for emotional stimuli

    Duygu içeren uyaranlar için tanıma belleğindeki yaşa bağlı değişiklikler

    ASLI KILIÇ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2007

    PsikolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Bilişsel Bilim Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. DİDEM GÖKÇAY

    YRD. DOÇ. DR. BİLGE SAY

  2. Farklı emosyonel değerlik ve uyarma düzeyine sahip dinamik görsel uyaranların süregiden EEG ritmlerinde oluşturduğu etkiler

    Changes in ongoing EEG rhytms in response to dynamic visual stimuli with different emotional valence and arousal levels

    MİRAY ERBEY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Fizyolojiİstanbul Üniversitesi

    Deneysel Tıp Araştırma Bölümü

    PROF. DR. TAMER DEMİRALP

  3. Mekansal değerlendirmede algısal yargılara dayalı bir model

    A Conceptual model relating to perceptual judgements in evaluation of spatial effects

    SEMRA AYDINLI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1986

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BİRSEN DORUK

  4. Differential effects of parent and peer attachment on social and emotional loneliness among adolescents

    Ergenlerde ana-baba ve arkadaş bağlılığının sosyal ve duygusal yalnızlık üzerindeki ayrıştırıcı etkisi

    ÖZLEM LÖKER

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1999

    PsikolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. M. SERDAR DEĞİRMENCİOĞLU

  5. Kansei mühendisliği bulguları ile çalışmanın endüstriyel tasarımcıların erken aşama tasarım süreçlerine etkileri

    Effects of the use of kansei engineering findings on early stages of industrial designers' design processes

    MÜGE GÖKEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik Üniversitesi

    Endüstriyel Tasarım Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EKREM CEM ALPPAY