Rize ilinde çay bitkisi örneklerinde bazı metallerin konsantrasyonlarının belirlenmesi ve çay tüketimine bağlı olarak sağlık risklerinin değerlendirilmesi
Determination of concentrations of some metals in tea plant samples in rize province and assessment of healt risks associated with tea consumption
- Tez No: 826348
- Danışmanlar: PROF. DR. HASAN BALTAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 71
Özet
Dünya'da sudan sonra en çok tükelitilen çay, dengeli bir diyetin vazgeçilmez ve önemli bir parçası olarak bilinir. Bununla birlikte çay, atık su, endüstriyel atıklar, lağım çamuru, araç emisyonları, endüstriyel atıklar ve atmosferik birikim dahil olmak üzere birçok yol ile metallerle kirlenebilir. Bu çalışmada, Rize ili bölgesinde altı farklı çay tarlasından toplanan toprak, yeşil çay yapraklarından üretilen siyah çay, demlenmiş çay solüsyonu ve 8 farklı ülkenin siyah çay örneklerinde alüminyum (Al), demir (Fe), bakır (Cu), çinko (Zn) ve kurşun (Pb) elementlerinin konsantrasyonları İndüktif Eşleşmiş Plazma-Optik Emisyon Spektroskopisi (ICP- OES) kullanılarak ölçülmüştür. Toprak örneklerinde belirlenen Al, Fe, Cu, Zn ve Pb'nun ortalama konsantrasyon değerleri sırasıyla 62005,76 μg/g, 48539,41 μg/g, 72,21 μg/g ve 158,37 μg/g ve 24,26 μg/g aralığında olduğu belirlenmiştir. Metallerin demleme ile çay solüsyonuna geçme oranı sırasıyla Al için % 0,42-% 0,74, Fe için % 0,08-% 0,21, Cu için % 1,02-% 1,43, Zn için % 1,16-% 2,26 ve Pb için % 1,55-% 5,47 aralığında olduğu tespit edilmiştir. Toprak örneklerinde belirlenen konsantrasyon sonuçlarından zenginleştirme faktörü (EF), jeobirikim indeksi (I geo ), kirlilik faktörü (C f ) ve kirlilik yük indeksi (PLI) parametreleri hesaplanarak ağır metal kirlilik seviyeleri belirlenmiştir. Buna ilaveten, çay tüketimine bağlı sağlık risk parametreleri ve topraktan siyah çay örneklerine metal transfer faktörleri hesaplanmıştır. Sonuçlardan çay tüketimine bağlı olarak Cu, Fe ve Zn'nin insan sağlığına olumsuz bir etkisinin olmadığı fakat Al ve Pb'nin insan sağlığı açısından güvenli olmadığı gözlemlenmiştir. Ayrıca, Pb için hesaplanan kanserojen risk değerinin kabul edilebilir değerler arasında olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Tea is known as the most consumed beverage after water on Earth, and it is considered an essential and important part of a balanced diet. However, tea can be contaminated with metals through various pathways, including wastewater, industrial waste, sewage sludge, vehicle emissions, industrial waste, and atmospheric deposition. In this study, the concentrations of aluminum (Al), iron (Fe), copper (Cu), zinc (Zn), and lead (Pb) elements were measured using Inductively Coupled Plasma-Optical Emission Spectroscopy (ICP-OES) in soil samples collected from six different tea fields in the Rize province, black tea produced from green tea leaves, brewed tea solution, and black tea samples from 8 different countries. The average concentration values of Al, Fe, Cu, Zn, and Pb determined in the soil samples were found to be 62005,76 μg/g, 48539,41 μg/g, 72,21 μg/g, 158,37 μg/g, and 24,26 μg/g, respectively. The transfer rates of metals to the tea solution through brewing were determined to be in the range of 0,42 %-0,74 % for Al, 0,08 %-0,21 % for Fe, 1,02 %-1,43 % for Cu, 1,16 %-2,26 % for Zn, and 1,55 %-5,47 % for Pb. The heavy metal pollution levels were determined by calculating the Enrichment Factor (EF), Geoaccumulation Index (Igeo), Contamination Factor (Cf), and Pollution Load Index (PLI) parameters based on the concentration results obtained from the soil samples. In addition, health risk parameters associated with tea consumption and metal transfer factors from soil to black tea samples were calculated. According to the results, it was observed that Cu, Fe, and Zn do not have a negative impact on human health due to tea consumption, but Al and Pb are considered unsafe for human health. Furthermore, it has been determined that the calculated carcinogenic risk value for Pb falls within acceptable limits.
Benzer Tezler
- Türkiye'de tarımı yapılan çay bitkisi (Camellia sinensis L.) hasat makinalarının işletme verilerinin ve eşdeğer maliyet analizlerinin belirlenmesi
Determination of operational data and equivalent cost analysis of tea plant (Camellia sinensis L.) harvesting machines cultivated in Turkey
GÖKHAN SÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTarım Makineleri ve Teknolojileri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GIYASETTİN ÇİÇEK
- Çay atıklarından elde edilen biyokömürün mikrobiyel taşıyıcı olarak çay gelişimi ve çay topraklarının kimyasal ve biyolojik özelliklerine etkisi
Effect of tea waste originated bi̇yokömür as a microbial carrier on tea growth and chemical and biological properties of tea soils
ESRA KUTLU SEZER
Doktora
Türkçe
2021
ZiraatAnkara ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYTEN NAMLI
- Çay üretiminin ekonomik analizi: Rize ili Kalkandere ilçesi örneği
Economic analysis of tea production: The case of Kalkanderedistrict of Rize
SEVİLAY YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKHAN UNAKITAN
- Yerleşme ve ziraat hayatı açısından Baltacı ve Solaklı Deresi havzaları
Başlık çevirisi yok
YÜKSEL ACAR