ZAMS sonrası orta kütleli yıldızların kimyasal bollukları ile atmosfer parametreleri arasındaki ilişkiler
The relationships between atmosphere parameters and chemical abundances of post ZAMS stars of intermediate mass
- Tez No: 826347
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞEYMA ÇALIŞKAN TÜRKSOY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Astronomi ve Uzay Bilimleri, Astronomy and Space Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Astronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Astronomi ve Uzay Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 210
Özet
Bu tez çalışmasında geç B - erken F tayf türü aralığında olan sıfır yaş anakol sonrası orta kütleli ve düşük dönme hızına sahip 17 yıldızın kimyasal bolluk analizi, TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi'nde RTT150 teleskobu ile elde edilen yüksek çözünürlüklü tayfları kullanılarak gerçekleştirildi. Yıldızların atmosfer parametreleri, dikine hızları ve izdüşüm dönme hızları tayfsal olarak belirlendi. Bu parametreler kullanılarak her bir yıldız için yerel termodinamik denge ve düzlem paralel atmosfer varsayımlarını esas alan ATLAS9 kodu yardımıyla model atmosferler üretildi. Yıldızların tayfından C, N, O, Na, Mg, Al, Si, S, K, Ca, Sc, Ti, V, Cr, Mn, Fe, Co, Ni, Cu, Zn, Sr, Y, Zr, Ba, La, Ce, Nd, Sm, Eu, Gd ve Hg elementlerine ilişkin bolluk değerleri hesaplandı. Buna göre ilk kez analiz edilen yıldızlardan HD 4321, HD 125658, HD 137928, HD 154713 ve HD 159834'ün metalik çizgili, HD 2924 ve HD 26553'ün ise normal A-türünden olabilecekleri tespit edildi. Yıldızların Hertzsprung Russel diyagramında konumları belirlenip, kuramsal evrim yolu ve yaş çizgileri kullanılarak kütleleri ve yaşları öngörüldü. Belirlenen ışınım gücü ve etkin sıcaklıkları yardımıyla yarıçapları hesaplandı. Atmosfer parametreleri ile kimyasal bollukları arasındaki olası ilişki Pearson, Spearman ve Kendall korelasyon analizi ile araştırıldı. Etkin sıcaklık ve yüzey çekim ivmesi arttıkça Sc bolluğunda belirgin bir azalma, Ti, V, Cr, Mn, Fe, Ni, Zn, Y, Zr ve Ba bolluklarında artma eğilimi gözlendi. Diğer taraftan yine Sc bolluğu azalırken Ti, V, Cr, Mn, Fe, Ni, Zn, Sr, Zr ve Ba bolluklarında bir artış görüldü.
Özet (Çeviri)
In this study we performed chemical abundance analysis of 17 intermediate-mass, slow-rotating post zero age main sequence stars covering the late B to early F spectral type range using their high-resolution spectra obtained with the RTT150 telescope at TÜBİTAK National Observatory. The atmosphere parameters, radial velocities and projected rotational velocities were determined spectroscopically. Model atmospheres were computed for each star with the ATLAS9 code, which is based on local thermodynamic equilibrium and plane parallel assumptions. The abundances of C, N, O, Na, Mg, Al, Si, S, K, Ca, Sc, Ti, V, Cr, Mn, Fe, Co, Ni, Cu, Zn, Sr, Y, Zr, Ba, La, Ce, Nd, Sm, Eu, Gd, and Hg were measured from the spectra of the stars. Accordingly, HD 4321, HD 125658, HD 137928, HD 154713, and HD 159834 could be metallic-line stars, HD 2924 and HD 26553 could be of normal A-type. The positions of the stars on the Hertzsprung Russel diagram were determined. The masses and ages were predicted using theoretical evolution tracks and isochrones. Their radii were calculated using the obtained luminosity and effective temperatures. Pearson, Spearman, and Kendall correlation analyses were conducted to investigate the possible relationships between the parameters and chemical abundances. As the effective temperature and surface gravity acceleration increased, a significant decrease in Sc abundance and a tendency to increase in Ti, V, Cr, Mn, Fe, Ni, Zn, Y, Zr, and Ba abundances were observed. While Sc abundance decreased, Ti, V, Cr, Mn, Fe, Ni, Zn, Sr, Zr, and Ba abundances increased.
Benzer Tezler
- Osmanlı Devleti'nde devşirme sistemi (Fatih Dönemi'nde Vezir-i Azamlar ve Zağanos Paşa)
The devshirme system in the Ottoman Empire (Grand Viziers and Zaganos Pasha during the reign of Mehmet the Conquerar)
YOUNGHEE LEE
- Büyük kütleli yıldızların yapısının incelenmesi
Examination of the structure of massive stars
GULNAR AMRAHOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Fizik ve Fizik MühendisliğiBalıkesir ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLAY İNLEK
- Anakol yıldızlarının yarı-empirik etkin sıcaklık hesabında metal bolluğunun etkisi
Main sequence semi-empirical effective temperature calculation metallicity relation
MEHMET ALPSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Astronomi ve Uzay BilimleriAkdeniz ÜniversitesiUzay Bilimleri ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ EKER
- The Pre-main sequence evolutionary models of low mass stars in the mass range 0,30 M0-0,60 M0
0,30 M0-0,60 M0 arası küçük kütleli yıldızların ana kol öncesi evrim modelleri
İBRAHİM KÜÇÜK
Doktora
İngilizce
1993
Fizik ve Fizik MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF.DR. DİLHAN EZER(ERYURT)