Türk ve İslam Eserleri Müzesindeki 16. ve 17.yüzyıla ait seçme eserlerdeki tığ kompozisyonları ve analizleri
The crochet compositions and analysis on selectedworks of the 16th and 17th Centuries in The Museum of Turkish and Islamic works
- Tez No: 827226
- Danışmanlar: PROF. MÜNEVVER ÜÇER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Tezhip Sanat Dalı
- Sayfa Sayısı: 283
Özet
Kur'an-ı Kerimlerin sanatsal değerini arttıran tezhip uygulamalarında önemli bir yere sahip olan tığlar; esere zenginlik ve ihtişam katan, zemin boyanarak veya boyanmadan kullanılmak suretiyle belirli sınırlar içerisinde eserin bütünlüğünü koruyarak bitişini gösteren bezeme unsurlarıdır. Tığların asıl görevi“desen ve zemin arasındaki boşluğu dengelemek”olup, tasarım aşamasında öncelikle tığlar çizilerek asıl motif çıkarılmakta, ardından boşlukları doldurmak amacı ile daha küçük tığlar eklenmektedir. Yapıldıkları yerlere göre tasarlanan tığların çeşitliliği de fazladır. Bu meyanda, zahriyeler ve serlevhalardaki tığlar birbirine paralel olarak uzanan oklar şeklindedir. Tuğralarda yer alan yuvarlak ve beyzi madalyonların etrafında kullanılan tığlar ise adeta bir noktadan etrafa yayılan güneş ışınlarına benzemektedir. Ayrıca sayfa kenarında bulunan güllerin uç kısımlarında da tığlar kullanılmaktadır. Bazen tek olarak kullanılırken bazen tığ aralarında selvili tığlar da görülür. Sure ve hizip güllerinde düz zemin üzerine çekilen tığlar olduğu gibi, tığ aralarını doldurmak amacı ile zerefşan, iğne perdahı ve negatif çiçekler de kullanılmıştır. Tığların devirlerine göre de değişen yüzlerce çeşidi vardır. Ama hemen hepsinde motif genişten dara geçerek incelerek son bulmaktadır. Tığ bezemelerinde çoğunlukla çizgi, nokta ve küçük kıvrımlardan yararlanılmıştır. Zamanla rumi geometrik şekiller, bulut ve çiçek motifleri, hayvan figürlerine benzeyen şekiller de görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Crochets (straight lines that extend out from the edge of the design) which have an essential place in the Art of Illumination applications that increase the artistic value of the Qur'an; are the decoration elements that add richness and splendor to the work, and show the end of the work by preserving the integrity of the work within certain limits by using a floor with or without painting. The main task of the crochet is to“balance the gap between the pattern and the ground”. Firstly, at the design stage, the central motif is removed by drawing the crochets, and then smaller crochets are added to fill the gaps. The crochets are differentiated by the place they were made in. In this context, the crochets in Zahriyes and Serlevhas are in the form of arrows extending parallel to each other. The crochets that are used around the round and basil medallions on the tugras resemble the rays of the sun radiating from a single point. In addition, crochets are used at the ends of the roses on the page margins. Sometimes crotchet is used on its own but sometimes there are cypress crochets in between crotchets. While there are crochets that are drawn on a flat ground in the sura and faction roses; zerefşan, needle polish, and negative flowered are also used to fill the crochet intervals. Crochets have variations that have changed over centuries. But in most of them, the motif goes from wide to narrow, gets thinner, and comes to an end. Lines, dots, and small curves are usually used in crochet embellishments. In time, rumi geometrical shapes, clouds, flower motifs, and animal figurines could also be seen.
Benzer Tezler
- Mevleviliğin Türk plastik sanatlarına etkileri
Mevlevi's influence on Turkish plastic arts
HAMİT ARBAŞ
- Bursa Türk İslam eserleri müzesinde bulunan Osmanlı Dönemine ait mezar taşları
The gravestones belong to the Ottoman Era in the Bursa Turkish Islamic arts museum
AHMET AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURCAN YAZICI METİN
PROF. DR. BÜLENT NURİ KILAVUZ
- Kirkitli dokumalarda 'Türkmen aynası' motifi
'Türkman aynası' motif at carpets and kilims
ŞEBNEM KOŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
El SanatlarıMarmara ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. ŞERİFE ATLIHAN
- İzmir Ahmet Piriştina Kent Arşiv ve Müzesinde bulunan 16. ve 17. yüzyıl el yazması eserlerin tezyini açıdan incelenmesi
Examination of the 16th and 17th century manuscript works in Izmir Ahmet Piriştina City Archive and Museum in terms of edition
ŞAFAK YÖNDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
El SanatlarıNecmettin Erbakan ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇİĞDEM ÖNKOL ERTUNÇ