Havacılık organizasyonlarında örgüt kültürü ve emniyet kültürü arasındaki ilişki: Antalya havalimanında bir uygulama
The relationship between organizational culture and safety culture in aviation organizations: An analysis at Antalya airport
- Tez No: 827227
- Danışmanlar: PROF. DR. RAMAZAN ERTURGUT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sivil Havacılık, Ulaşım, Civil Aviation, Transportation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret ve Lojistik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
Havacılık organizasyonlarındaki hâkim örgüt kültürünün çalışanların emniyet kültürü algısı ile ilişkisi ve etki derecesinin belirlenmesi çalışmanın esas amacını oluşturmaktadır. Bu minvalde, bu çalışmanın geniş bir coğrafyadaki birbirinden çok farklı özelliklere sahip havalimanlarını birlikte değerlendirmekten ziyade, kışın hava trafik yoğunluğunun azalması, yazın ise çok hızlı bir şekilde artması nedeniyle ciddi bir adaptasyon gerektirmesi gibi kendine has özellikleri bulunan Antalya Havalimanı özelinde yürütülmesine karar verilmiştir. Çalışmaya, Antalya Havalimanı'nda bulunan havacılık organizasyonlarında çalışan 398 çalışanın katılımı sağlanmıştır. Havacılık organizasyonlarının örgüt kültürü yapısını araştırmak üzere, Türkçeye ve havacılık sektörüne uyarlanan“Örgüt Kültürü Değerlendirme Ölçeği”kullanılmıştır. Çalışanların emniyet kültürü algılarını ölçmek için, ilk olarak ACI tarafından pilot bir çalışma olarak uygulanan, sonrasında AAPA ve AACO'nun da ortaklaşa yürüttüğü ve 46 ülkede 650den fazla havacılık sektörü çalışanının katılımının sağlandığı“Emniyet Kültürü Anket Formu”Türkçeye çevirisi yapılarak kullanılmıştır. Uygulanan ölçek ve anketin analizleri SPSS 23.0 paket programı ile gerçekleştirilmiştir. Güvenilirlik ve faktör analizleri yapılmıştır. Daha sonra, havacılık organizasyonlarındaki hâkim örgüt kültürü tipleri ile çalışanların emniyet kültürü algısı arasındaki ilişkiler korelasyon ve regresyon analizleri ile tespit edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, Antalya Havalimanı'ndaki havacılık organizasyonlarında üç örgüt kültürü tipi gözlemlenmiştir. Bunlar; yenilikçi-takım kültürü, rekabetçi kültür ve hiyerarşi kültürü olarak belirlenmiştir. Örgüt kültürü tipinin havacılık organizasyonları arasında anlamlı bir şekilde farklılaştığı yapılan tek yönlü varyans analizi ile tespit edilmiştir. Yapılan korelasyon analizi neticesinde yenilikçi-takım kültürü ile çalışanların emniyet kültürü algıları arasında güçlü ve doğru orantılı bir ilişki bulunduğu saptanmıştır. Örgüt kültürü tiplerinin çalışanların emniyet kültürü algıları üzerinde nasıl ve ne derece etkiye sahip olduğunu belirlemek için çoklu regresyon analizi yapılmıştır. Yenilikçi-takım ve hiyerarşi kültürlerinin çalışanların emniyet kültürü algılarını arttırdığı, rekabetçi kültürün ise anlamlı bir değişime sebep olmadığı tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The main aim of this study is to determine the relationship and impact of the dominant organizational culture in aviation organizations on employees' perception of safety culture. Rather than evaluating airports with different characteristics over a wide geography, the study was conducted specifically for aviation organizations at Antalya Airport. This airport has unique features due to the significant adaptation required during the winter when air traffic density decreases and in the summer when it rapidly increases. The study involved 398 employees working in aviation organizations at Antalya Airport. To investigate the organizational culture structure of aviation organizations, the“Organizational Culture Assessment Scale”adapted to Turkish and the aviation industry was used. Employees' perception of safety culture was measured using the“Safety Culture Survey Form,”which was first implemented as a pilot study by ACI, and later conducted jointly by AAPA and AACO. The analyses of the applied scale and survey were performed using the SPSS 23.0 package program. Reliability and factor analyses were conducted. Then, the relationships between the dominant organizational culture types in aviation organizations and employees' perception of safety culture were determined through correlation and regression analyses. According to the analysis results, three organizational culture types were observed in aviation organizations at Antalya Airport. These were identified as innovative-team culture, competitive culture, and hierarchy culture. The one-way analysis of variance determined that the organizational culture type significantly differentiated between aviation organizations. As a result of the correlation analysis, a strong and proportional relationship was found between innovative-team culture and employees' perception of safety culture. Multiple regression analysis was conducted to determine how and to what extent organizational culture types affect employees' perception of safety culture. It has been determined that innovative team and hierarchy cultures increase employees' perception of safety culture, while the change caused by competitive culture is not statistically significant.
Benzer Tezler
- Flight safety risk awareness at flight test activities with analytical hierarchy process method
Analitik hiyerarşi süreç yöntemi ile uçuş test faaliyetlerinde uçuş emniyet risk farkındalığı
YUSUF AKGÜR
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Havacılık Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiUçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ KODAL
- Liderlik türlerinin performans üzerindeki etkisi ve örgüt kültürünün aracılık etkisi: Uçuş okulları üzerinde bir araştırma
The impact of leadership styles on performance and mediating effect of organizational culture: A study in flight schools
PINAR GÖKALP
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEMİH SORAN
- Büyüme stratejilerinin örgüt performansına etkisinde lojistik stratejilerin düzenleyici ve örgüt yapılarının aracı rolünün havacılık sektörü bağlamında araştırılması
In the effect of growth strategies on organizational performance, an investigation of the moderator role of logistics strategies and the mediator role of organizational structures in the context of aviation sector
HÜLYA ÖZ AYTEKİN
Doktora
Türkçe
2022
İşletmeİstanbul Arel Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖNEN İLKAR DÜNDAR
- Örgütsel sinizmin çalışanların performansı ve işe bağımlılık düzeyleri üzerindeki etkisi: Türkiye'de hava aracı bakım kuruluşlarında bir araştırma
The effect of organisational cynicism on employee performance and workaholism: A research on aircraft maintenance organisations in Turkey
MEHMET BATUHAN ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sivil Havacılıkİstanbul Esenyurt Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLAÇTI ŞEN
- Risk yönetiminde örgüt yapısı boyutlarının önem derecelerinin belirlenmesi: Türkiye'deki uçuş eğitim organizasyonları üzerine bir uygulama
Prioritization of organizational structure dimensions for risk management: An application on flight training organizations in Turkey
MEHMET ERTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sivil HavacılıkAnadolu ÜniversitesiSivil Havacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE KÜÇÜK YILMAZ