Bilinçli farkındalık temelli eğitim programlarının akıllı telefon bağımlılığı üzerine etkisinin incelenmesi ve ruminasyonun aracı rolü: Öncesi-sonrası yarı deneysel çalışma
Mindfulness based educational programs on smartphone addiction and the intermediate role of rumination: A before-post experimental study
- Tez No: 827714
- Danışmanlar: PROF. DR. DENİZ ODABAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Sağlığı, Psikiyatri, Psikoloji, Public Health, Psychiatry, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Disiplinlerarası Sosyal Psikiyatri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde yaşanan pandeminin de etkisiyle çevrimiçi uygulamaların yaygınlaşması ve birçok işimizi halledebildiğimiz akıllı telefonların aşırı kullanımı ile bağımlılık boyutuna ulaştığı gözlenmektedir. Literatürde yeni bir kavram olan davranışsal bağımlılıklardan biri olan problemli akıllı telefon kullanımı üzerinde etkili olabilecek bir yöntemin bilinçli fakındalık temelli uygulamalar olabileceği düşünülmektedir. Bilinçli Farkındalık temelli programların depresyon, kaygı ve stres gibi birçok psikolojik soruna terapötik etki sağladığı çalışmalarla ortaya konmuştur. Bu araştırmada online Bilinçli Farkındalık Eğitim Programları arasından rastgele seçilen Bilinçli Farkındalık Eğitmeni Sertifikalı eğitmenlerinin verdiği Bilinçli Farkındalık temelli programın akıllı telefon bağımlılığındaki etkisi ruminasyon değişkeniyle birlikte incelenmiş, 18-65 yaş arası ve akıllı telefon kullanan program katılımcılarına program öncesi ve sonrası ölçekler uygulanarak yarı deneysel bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Gönüllü katılımcılara gönüllü Bilinçli Farkındalık Eğitmenleri tarafından 8 haftalık Bilinçli Farkındalık Temelli Eğitim verilmiştir. Örneklemimiz ÖNCESİ n:51 ve SONRASI n:21 kişiden oluşmaktadır. Veri toplamada Bilinçli Farkındalık Temelli Eğitim Programı uygulamaları, Türkçe'ye uyarlaması Ayalp ve Şahin(2018 )tarafından yapılan Beş Faktörlü Bilgece Farkındalık Ölçeği, Geçerlik güvenirliği Fidan(2016) tarafından yapılan Mobil Bağımlılık Ölçeği ve Türkçe'ye uyarlaması Karatepe (2010) tarafından yapılan Ruminatif Düşünceler Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizi SPSS© 18.0 kullanılarak yapılmıştır. Tanımlayıcı istatistikler ortalama, standart sapma, median/ortanca, mode/tepe değeri, minimum, maksimum değer ve yüzde şeklinde gösterilmiştir. İstatistiksel analizde Mann Whitney U testi, Kruskal Wallis testi, Spearman Korelasyon Analizi ve Ki kare testi kullanılmıştır. Katılımcıların neredeyse tamamına yakına kadındır. Araştırmamızda yaş ile mobil telefon bağımlılığı ölçek puan ortalamaları arasında anlamlı ters yönlü bir ilişki tespit edilmiştir. Mobil bağımlılık Ölçeği puanı ÖNCESİ (n=51) ortalama 76,75±22,27 ,ÖNCESİ (n=21) ort. 75,19±21,83 ve SONRASI(n=21) ort. 61,81±16,67 iken Bilinçli Farkındalık Ölçeği puanı ÖNCESİ (n=51) ortalama 63,78±13,82, ÖNCESİ (n=21) ort. 60,81±14,96 ve SONRASI (n=21) ort. 74,10±11,38 ve de ÖNCESİ (n:51) grubun Ruminatif Düşünceler Ölçeği Puan ortalaması 90,51±25,15, ÖNCESİ (n:21) ort. 95,43±26,09 SONRASI (n:21) grubun ort. 71,14±26,47'dir. Hem program öncesi hem de program sonrası araştırmaya katılan kişilerin verilerinin analizi sonucu Ruminasyon Ölçeği puanı ile Bilinçli Farkındalık Ölçek Puanı arasında negatif anlamlı bir ilişki bulunurken Mobil bağımlılık Ölçeği puanı ile Ruminasyon Ölçek Puanı arasında pozitif anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Öncesi ve Sonrası araştırma bulgularımıza göre Mobil Akıllı Telefon Bağımlılık Ölçeği puanı ile Bilinçli Farkındalık Ölçek Puanı arasındaki ilişki negatif yönde anlamlıdır. Elde edilen sonuçların akıllı telefon bağımlılığı üzerinde tanısal, koruyucu önleyici ve tedavi edici çalışmalara ışık tutacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
It is observed that it has reached the level of addiction with the spread of online applications and the excessive use of smartphones, with which we can handle many things, with the effect of the pandemic in our country as well as all over the world. It is thought that a method that can be effective on problematic smartphone use, which is one of the behavioral addictions, which is a new concept in the literature, may be conscious awareness-based applications. Studies have shown that Mindfulness based programs provide therapeutic effects on many psychological problems such as depression, anxiety and stress. In this study, the effect of the Conscious Awareness-based program given by the Mindfulness Trainer Certified trainers randomly selected among the online Mindfulness Training Programs was examined together with the rumination variable, and a semi-experimental study was carried out by applying the scales before and after the program to the program participants between the ages of 18-65 and using smartphones. An 8 weeks Mİndfulness Based Training was given to the volunteer participants by the volunteer Mindfulness Trainers. Our sample consists of BEFORE n:51 and AFTER n:21 people. Conscious Awareness-Based Education Program applications in data collection, the Five-Factor Wise Awareness Scale adapted to Turkish by Ayalp and Şahin(2018), the validity and reliability scale of the Mobile Addiction Scale by Fidan(2016), and the Ruminative Scale adapted to Turkish by Karatepe (2010). Thoughts Scale was used. Analysis of the data was done using SPSS© 18.0. Descriptive statistics are shown as mean, standard deviation, median/median, mode/peak, minimum, maximum, and percentage. Mann Whitney U test, Kruskal Wallis test, Spearman Correlation Analysis and Chi-square test were used in statistical analysis. Almost all of the participants are women. In our study, a significant inverse relationship was found between age and mobile phone addiction scale mean scores. Mobile Smartphone Addiction Scale score BEFORE (n=51) mean 76.75±22.27, BEFORE (n=21) mean. 75.19±21.83 and AFTER(n=21) mean. While the Conscious Awareness Scale score was 61.81±16.67, BEFORE (n=51) mean 63.78±13.82, BEFORE (n=21) mean. 60.81±14.96 and AFTER (n=21) mean. Ruminative Thoughts Scale mean score of 74.10±11.38 and BEFORE (n:51) group was 90.51±25.15, BEFORE (n:21) mean. AFTER 95.43±26.09 (n:21) group mean. It is 71.14±26.47. As a result of the analysis of the data of the people who participated in the research both before and after the program, there was a negative significant relationship between the Rumination Scale score and the Conscious Awareness Scale Score, while a positive significant relationship was found between the Mobile Smartphone Addiction Scale score and the Rumination Scale Score. According to our Before and After research findings, the relationship between the Mobile Smartphone Addiction Scale score and the Conscious Awareness Scale score is negatively significant. It is thought that the results obtained will shed light on diagnostic, preventive and therapeutic studies on smartphone addiction.
Benzer Tezler
- 8 haftalık modifiye edilmiş öz-şefkatli bilinçli farkındalık pratiklerinin yetişkin bireylerde bilinçli farkındalık, duygu düzenleme ve yeme tutumu üzerindeki etkisinin araştırılması
Investigation of the effect of 8-week modified self-compassionate mindfulness practices on conscious awareness, emotion regulation and eating attitudes in adult individuals
İREM MELİS TETİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiİSTANBUL NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜNE AKTAY
- Antenatal dönemdeki kadınlara uygulanan bilinçli farkındalık temelli eğitim programının doğum korkusuna etkisi
The effect of mindfulness-based education program applied to women in the antenatal period on fear of childbirth
TUĞBA KAVAS
- Exploring effectiveness of 8 weeks modified mindfulness based stress reduction (MBSR) program on mindfulness, perceived stress, psychological capital, rumination and psychological flexibility, moderated by personality traits
8 haftalık modifiye edilmiş bilinçli farkındalık temelli stres azaltma (MBSR) programının bilinçli farkındalık, algılanan stres, psikolojik sermaye, ruminasyon ve psikolojik esneklik üzerindeki etkililiğinin ve kişilik özelliklerinin düzenleyici rolünün araştırılması
KIVILCIM KIRAN GEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Psikolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GERGELY CZUKOR
- A brief mindfulness education program for social work students
Sosyal hizmet öğrencileri için kısa süreli bilinçli farkındalık eğitim programı
NAVIDREZA HOSSEINZADEH ASL
Doktora
İngilizce
2020
Sosyal HizmetlerHacettepe ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUNAY İL
- Educational reforms in Ethiopia: From the imperial era to the present
Etiyopya'da eğitim reformları: Emperyal dönemden günümüze
SALİH AHMED MAHAMMODA
Doktora
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA KORKMAZ