Türk iş hukukunda tüzel kişiliği olmayan işveren kavramı
The concept of employer who do not have legal entitiy in Turkish labor law
- Tez No: 827756
- Danışmanlar: PROF. DR. MUHİTTİN ASTARLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 178
Özet
4857 sayılı İş Kanunu'nda işveren, bir iş sözleşmesine dayanarak işçi çalıştıran gerçek kişi, tüzel kişi ve tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlar olarak tanımlanmıştır. İşverenin kimliğini tespit etmek, iş hukukunun ortaya çıkış gayesi olan işçinin korunması ilkesinin hayata geçirilebilmesi bakımından oldukça önemlidir. Çalışmamızda bu doğrultuda tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşların işveren nitelikleri incelenmiştir. Bilindiği üzere Türk hukuk sisteminde yalnızca kişiler hak ehliyetine sahiptir. Gerçek ve tüzel kişiler hak sahibi olup borç altına girebilirler. Ancak işveren tanımında açık bir şekilde kişiliği olmayan, dolayısıyla hukuk dünyasında bir süje olarak kabul görmeyen tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlar da işveren olarak nitelendirilmiştir. Bu tanımdan hareketle, tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşların da iş sözleşmesi çerçevesinde işçi karşısında işveren sıfatına sahip bir şekilde yer alıp alamayacakları sorusuna cevap aranmaktadır. Bu amaçla, öncelikle çalışmamızın konusu ile ilgili işveren, tüzel kişilik ve ehliyet olmak üzere üç temel kavram incelenmiştir. Tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara özel hukukta verilebilecek en tipik örnek olan adi ortaklık sorumuza cevap arama yolunda başvurduğumuz temel özne niteliğindedir. Bu sebeple adi ortaklığa ilişkin temel bilgiler açıklanmıştır. Ardından tüzel kişilikleri olmayan adi ortaklıklara hak ehliyeti tanınıp tanınamayacağı öncelikle Alman Federal Mahkemesinin konu ile ilgili vermiş olduğu çok önemli bir karar incelenerek ele alınmıştır. Adi ortaklıklar dışında, mevzuatta tüzel kişiliği olmamakla birlikte kanun koyucu tarafından kendisine kimi hallerde hak ve taraf ehliyeti tanınan topluluklar da incelenmiştir. Disiplinler arası yapılan bu incelemeler sonrasında, kanun koyucu tarafından tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara işveren sıfatının verilmesinin arkasında yatan pratik ihtiyaçların ne olabileceği iş hukuku çerçevesinde ele alınmış ve neticesinde kanunun lafzı ile söz konusu kurum ve kuruluşların üyelerinin veya ortaklarının değil bizzat kendilerinin işveren sıfatına sahip olduğu kanaatine varılmıştır. Son bölümde ise, tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşların işveren sıfatına sahip olmasının gerek bireysel gerekse de toplu iş hukuku açısından sonuçları incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
In the Labor Law No. 4857, an employer is defined as a real person, legal person and unincorporated institutions and organizations that employ employee on the basis of an employment contract. Determining the identity of the employer is very important in terms of realizing the principle of protection of the employee, which is the purpose of the emergence of labor law. In our study, employer qualifications of unincorporated institutions and organizations were examined in this direction. As it is known, only persons have legal capacity in the Turkish legal system. Real and legal persons are entitled to be in debt. However, unincorporated institutions and organizations that do not have a personality in the definition of employer and are therefore not accepted as a subject in the legal world are also defined as employers. Based on this definition, an answer is sought to the question of whether unincorporated institutions and organizations can act as employers against workers within the framework of employment contracts. For this purpose, first of all, three basic concepts related to the subject of our study, employer, legal entity and competence, were examined. Ordinary partnership, which is the most typical example that can be given to unincorporated institutions and organizations in private law, is the main example we refer to in search of an answer to our question. For this reason, basic information about ordinary partnership is given. Then, whether or not to be recognised legal capacity to ordinary partnerships that do not have legal personality is discussed first by examining a very important decision of the German Federal Court on the subject. Other than ordinary partnerships, communities that do not have legal personality in Turkish legislation, but whose rights and capacity to be parties in some cases are to be recognised by the legislator, have also been examined. After these interdisciplinary examinations, the practical needs behind the granting of the employer title to unincorporated institutions and organizations by the legislator were discussed within the framework of labor law, and as a result, with letter of the law, it has been concluded that not the members or partners of the institutions and organizations in question, but themselves have the title of employer. In the last part, the consequences of having the title of employer of unincorporated institutions and organizations in terms of both individual and collective labor law are examined.
Benzer Tezler
- Sermaye şirketlerinde işveren ve işveren vekili
Employer and employer's representative in capital companies
UMUT DİLAVER
- Bireysel iş sözleşmelerine uygulanacak hukuk
The law applicable to individual employment contracts
BEYZA ÇAĞLA ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
HukukGalatasaray ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE ÖZDEMİR KOCASAKAL
- İş ortaklıklarının vergilendirilmesi -Türk vergi sistemi açısından bir inceleme-
Taxation of joint undertakings -A research in Turkish taxation system-
İ. HAKAN FURTUN
- İdari yargıda ehliyet ve husumet
Standing and hostility in administrative procedure
ÇAĞLAR BURAK BURTAN