Telomeraz aktivatör etkili sikloastragenol ve yeni türevlerinin NRF2 ve proteazom sistemlerine etkisi ile yaşlanma karşıtı ve nöroprotektif potansiyellerinin araştırılması
Investigation of anti-aging and neuroprotective potentials of telomerase activator cycloastragenol and its derivatives on NRF2 and proteasome systems
- Tez No: 828303
- Danışmanlar: PROF. DR. PETEK BALLAR KIRMIZIBAYRAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyokimya, Biyomühendislik, Biyoteknoloji, Biochemistry, Bioengineering, Biotechnology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 189
Özet
Yaşlanma, çeşitli biyolojik proseslerdeki azalma ve fonksiyon kaybı ile karakterize edilmiştir. Bu değişikliklerin en önemlileri; protein homeostazisinde (proteostazis) düşüş, telomerik bölgelerin yıpranması, hücresel yaşlanma ve artan ROS (reaktif oksijen türleri) seviyeleridir. Yukarıda değinilen olumsuz değişimlerin birbiriyle ilişki içinde olduğu tespit edildiğinden, son yıllarda bu temel sistemlerin aktive edilmesi veya düzeltilmesini hedefleyen bütünleşik yaklaşımların hem yaşlanma karşıtı hem de terapötik yeni ajanların geliştirilmesi noktasında öne çıktığı görülmektedir. Tez çalışması kapsamında, sikloastragenol (SA) ve onun biyotransformasyon yolu ile elde edilen metabolitlerinin primer insan epidermal keratinositlerinde (HEKn) NRF2/ proteazom/telomeraz sistemleri üzerindeki etkileri araştırılmıştır. SA ve metabolitlerinin nükleer NRF2 lokalizasyonunu ve aktivitesini artırarak, sitoprotektif enzimlerin upregülasyonuna neden olduğu ve hücrelerin oksidatif strese karşı korunmasını sağladığı ortaya koyulmuştur. Aynı zamanda hem SA hem de metabolitlerinin proteazom alt birim aktivite/ifade/birleşimini artırdığı saptanmıştır. Elde edilen bu veriler ışığında, çıkış molekülümüz SA ile tüm metabolitlerin replikatif senesense etkileri NRF2/proteazom sistemlerine etkileri üzerinden incelenmiştir. SA ve metabolitlerinin hücresel yaşlanma sırasında artan hem p16 (sikline bağımlı kinaz inhibitörü) hem de K48 bağlantılı ubikitin proteinlerinin seviyelerini azaltarak replikatif yaşlanmayı geciktirdiği gösterilmiştir. Ayrıca, SA ve seçilen iki türev, sadece NRF2 ve proteazom alt birim seviyelerini artırmakla kalmayıp aynı zamanda proteazom alt birim aktivitelerini de artırmıştır. Buna ek olarak, SA ve metabolitlerin iki farklı nörotoksisite modelindeki etkileri değerlendirildiğinde hücreleri toksisiteye karşı koruduğu belirlenmiştir. Bu sonuçlar, SA ve türevlerinin NRF2/proteazom sistemleri ekseninde yaşlanmayı veya yaşa bağlı hastalıkları potent bir şekilde önleyebileceğini ve sağlıklı yaşlanma açısından da değerli olduklarını düşündürmektedir
Özet (Çeviri)
Aging is characterized by a decrease in various biological processes and loss of function. The most important of these changes is a decrease in protein homeostasis (proteostasis), attrition of telomeric regions, cellular senescence, and increased levels of ROS (reactive oxygen species). Since the above-mentioned negative changes have been found to be interrelated, integrated approaches targeting the activation or correction of these basic systems have come to the fore in recent years in the development of new anti-aging and therapeutic agents. In this thesis, the effects of cycloastragenol (SA) and its metabolites obtained by biotransformation on NRF2/proteasome/telomerase systems in primary human epidermal keratinocytes (HEKn) were investigated. It was revealed that SA and its metabolites increased nuclear NRF2 localization and activity, causing upregulation of cytoprotective enzymes and protecting cells against oxidative stress. At the same time, both SA and its metabolites were found to increase proteasome subunit activity/expression/association. In the light of these data, the replicative senescence effects of our starting molecule SA and all metabolites were analyzed through their effects on NRF2/proteasome/telomerase systems. SA and its metabolites were shown to delay replicative senescence by reducing the levels of both p16 (cyclin-dependent kinase inhibitor) and K48-linked ubiquitin proteins, which increase during cellular senescence. Also, SA and two selected derivatives not only increased NRF2 and proteasome subunit levels but also increased proteasome subunit activities. In addition, when the effects of SA and metabolites in two different neurotoxicity models were evaluated, it was determined that they protected cells against toxicity. These results suggest that SA and its derivatives may potently prevent aging or age-related diseases in the NRF2/proteasome systems axis and are valuable for healthy aging.
Benzer Tezler
- Sikloastragenol'ün Arabidopsis thaliana'da telomer/telomeraz sistemi üzerine etkileri
Effects of cycloastragenol on telomere/telomerase system of Arabidopsis thaliana
RABİYA MERVE CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Genetikİstanbul ÜniversitesiMoleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NESLİHAN TURGUT KARA
- Mide kanserinde genomik değişikliklerin telomeraz aktivitesi üzerine etkisi
Effects of genomic changes on telomerase activity in gastric cancer
GÜVEM GÜMÜŞ AKAY
- Metformin, ibuprofen ve asetilsalisilik asitin telomeraz enzim aktivitesi üzerine etkisi
The effects of metformin, ibuprofen and acetylsalicylic acid on telomerase enzyme activity
AYKUT TOPAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BiyolojiBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE GÜL MUTLU GÜLMEMİŞ
- Ellajik asit, kafein ve betainin telomeraz enzim aktivitesi üzerine etkisi
The effects of ellagic acid, caffeine and betaine on telomerase enzyme activity
MUAZZEZ TIKIRDIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BiyolojiBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE GÜL MUTLU GÜLMEMİŞ
- Assessment of the effects of melatonin on the funtional deficits induced by cellular stress in obese donor derived mesenchymal STEM cells
Melatonin'in obez donor mezenkimal kök hücrelerinde hücresel strese bağlı olarak oluşan fonksiyon bozuklukları üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi
ECE GİZEM POLAT
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
BiyolojiHacettepe ÜniversitesiKök Hücre Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİMA SUSANNA FAUSTINA AERTS KAYA