Sırât-ı Müstakîm ve Sebîlürreşâd dergilerinde teaddüd-i zevcât (Çok eşlilik) meselesi
The issue of teaddüd-i zevcât (Polygamy) in Sırât-ı Müstakîm and Sebîlurreşâd journals
- Tez No: 829044
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDURRAHİM BİLİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Zamanın koşullarına göre belirli dönemlerde bazı tartışmalar öne çıkmıştır. Özellikle II. Meşrutiyet ilan edildiğinde insanlar arasında“hürriyet, müsâvât, adalet”gibi söylemler gelişmiştir. Bu söylemlerle birlikte batı tarzı düşünceler de insanlar arasında konuşulmaya başlanmıştır. 1908 ile 1925 tarihleri arasında yayın faaliyetinde bulunan Sırât-ı Müstakîm ve Sebîlürreşâd dergilerinin çıktığı dönemde İttihat ve Terakkî yönetiminin batıya yaklaşımı ile birçok tartışma meydana gelmiştir. İttihat ve Terakkî, asr-ı saadetle bağları koparmadan fakat yaşanan çağa da ayak uydurma olarak değerlendirilen bazı söylemler geliştirmişlerdir. Bu düşünceler, insanlara ulaşma aracı olarak görülen gazete ve dergilerde de tartışılmıştır. Bu tartışmalar -kadınların tesettürü, talak, teaddüd-i zevcât (çok eşlilik)- Sırât-ı Müstakîm ve Sebîlürreşâd dergilerinde de ele alınmıştır. İttihat ve Terakkî ile bağı bulunan Mansûrîzâde, teaddüd-i zevcâtı Avrupalıların kurûn-ı vusta vahşeti olarak nitelediklerini, kimsenin teaddüd-i zevcâtın İslâm'da emir olmadığını söylemediğini ifade ederek teaddüd-i zevcâtın ülü'l emr tarafından menedilmesi gerektiğini söylemiştir. Bu söyleme karşılık Babanzâde, Mansûrîzâde'yi Avrupalılara şirin gözükme gayreti içerisinde olduğunu belirterek teaddüd-i zevcâtı ülü'l emr yasaklayamaz demiştir. Babanzâde'nin karşılık vermesiyle tartışma daha çok ülü'l emrin teaddüd-i zevcâtı menetme yetkisinin olup olmadığı etrafında şekillenmiş olup verilen hükümler doğrultusunda tartışma genişlemiştir. İzmirli devreye girerek cevaz hakkında yazılar kaleme almıştır. Ayrıca Aksekili Ahmed Hamdi, teaddüd-i zevcâtın İslâm'ın bir ruhsatı olduğu ile alakalı makaleler yazmakla beraber uygulamanın doğru yapılmadığını belirtilerek yanlış uygulamalarla İslâm'ın kötülenemeyeceğini belirtmiştir. Teaddüd-i zevcâtın eski toplumlar dahil günümüzde Hristiyan bir grup olan Mormonlar gibi topluluklarda uygulandığı görülmüştür. Yine Hristiyanlar tarafından teaddüd-i zevcât meselesini İslâm'ı kötü göstermek maksadıyla misyonerlik faaliyetlerinde kullanıldığından bahsedilmiştir. Diğer taraftan bazı gayri müslim yazarlar tarafından teaddüd-i zevcât desteklenmiştir. Teaddüd-i zevcât uygulaması olmayan toplumlarda kadınların fuhşa sürüklendiği söylenmiştir. St. Beris'in savaştan dolayı Almanya'da teaddüd-i zevcâtın konuşulduğunu ifade etmiş, Mr. Stuart – Glennie teaddüd-i zevcatı savunarak faydalarından, Avrupalıların ahlâkı bozduklarından bahsetmiştir. Edward Monte İslam'ın güzelliklerinden bahsederken teaddüd-i zevcâtı da zikretmiştir.
Özet (Çeviri)
In accordance with the conditions of the time, certain debates have come to the forefront during certain periods. Especially when the Second Constitutional Era (II. Meşrutiyet) was declared, slogans such as“freedom, equality, justice”began to develop among the people. Along with these slogans, Western-style ideas also started to be discussed among the people. During the period between 1908 and 1925, when the Sırât-ı Müstakîm and Sebîlürreşâd journals were in circulation, many debates arose regarding the approach of the Committee of Union and Progress (İttihat ve Terakkî) to the West. İttihat ve Terakkî developed certain discourses considered as adapting to the current era without severing ties with the era of bliss (asr-ı saadet). These ideas were also discussed in newspapers and magazines, which were seen as a means of reaching the people. These discussions, such as the veiling of women, divorce (talak), and polygamy (teaddüd-i zevcât), were also addressed in the Sırât-ı Müstakîm and Sebîlürreşâd journals. Mansûrîzâde, who had connections with İttihat ve Terakkî, argued that polygamy (teaddüd-i zevcât) should be prohibited by the authorities (ülu'l emr), as European nations referred to it as“barbarism of ancient times,”and no one claimed that polygamy was a command in Islam. In response to this statement, Babanzâde accused Mansûrîzâde of trying to appease the Europeans and argued that the authorities (ülu'l emr) could not prohibit polygamy. Babanzâde's response expanded the debate on whether the authorities had the power to ban polygamy, and the discussion evolved according to the judgments given. İzmirli also contributed to the debate by writing articles about the legality of polygamy. Additionally, Aksekili Ahmed Hamdi wrote articles asserting that polygamy was a concession in Islam, but it was not being practiced correctly, emphasizing that Islam should not be criticized for the incorrect applications. It has been observed that polygamy is practiced in some societies, including ancient ones, and even in contemporary times, by groups like the Mormons, who are a Christian community. It has also been mentioned that the issue of polygamy has been used in missionary activities by Christians to portray Islam in a negative light. On the other hand, some non-Muslim writers have supported polygamy. In societies where polygamy is not practiced, it has been claimed that women are led to immorality. St. Beris mentioned that polygamy was discussed in Germany due to the war, Mr. Stuart-Glennie defended polygamy, citing its benefits, and stated that Europeans corrupted morality. Edward Monte, while discussing the beauties of Islam, also mentioned polygamy.
Benzer Tezler
- Sırât-ı Müstakîm ve Sebilürreşad dergilerinde yayımlanan makaleler bağlamında Son Dönem Osmanlı medreseleri ve Islâh-ı Medâris hakkındaki düşünceler
Comments about the Last Era Ottoman?s Madrasahes and improvement of Madrasahes in the light of articles published in the reviews Sirât-i Müstakîm and Sebilürreşad
EKREM BULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
TarihSakarya Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET MEMİŞ
- Sırat-ı Müstakîm ve Sebîlürreşad dergilerinde Türkçü aydınların yazıları üzerine bir inceleme
A study on the writing of Turkist intellectuals in the journals of Sırat-ı Müstakîm and Sebîlürreşad
ESRA TAŞTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıKafkas ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİTAT DURMUŞ
- Sırat-ı Müstakim ve Sebilürreşad dergilerinde 1912-1919 yılları arasında Kudsü Şerif'e ait yazıların incelenmesi
Examination of the articles of Kudsü Şerif'in Sırat-i Müstakim and Sebilürreşad magazines between 1912 and 1919
İKLEM AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TarihMardin Artuklu Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESRA DOĞAN TURAY
- Sırât-ı Müstakîm ve Sebîlürreşâd'da Hindistan (1908-1918)
India in Sırât-i Müstakîm and Sebîlürreşâd (1908-1918)
BEYTULLAH MISIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TarihMarmara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL SAFA ÜSTÜN