Geri Dön

Hakikati söylemek: Parrhesia ve Ferocia

Telling the truth: Parrhesia and Ferocia

  1. Tez No: 829725
  2. Yazar: ONUR BAYSAL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SİBEL YARDIMCI YALÇINTAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Sosyoloji, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Genel Sosyoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 200

Özet

Tezimizde, eleştiri yoluyla hakikati söylemenin farklı niteliklere sahip üç biçimini inceliyoruz: Antik Yunan'da parrhesia, ehliyetsiz-sözleşmesiz parrhesia ve Roma Döneminde ferocia. Antik Yunan'da en erken İÖ 5. Yüzyıla tarihlenen kaynaklarda rastlanan parrhesia, belirli bir güç hiyerarşisi içinde eşitler arası veya aşağıdan yukarı yönelmesi kaydıyla, kişinin kendisinin veya muhatabının hakikatini içten gelen bir ödev duygusuyla, eleştiri yoluyla, risk alarak, açık sözlüce dile getirmesi anlamına gelmekteydi. Bunu gerçekleştirenlere parrhesiastes denmekteydi ve kişinin bir parrhesiastes olarak kabul edilmesi için diğer nitelikler beraber bir yurttaş olması da gerekiyordu. Ancak Antik Yunan toplumunda yurttaşlık statüsü kadınları, çocukları, yaşlıları, yabancıları ve köleleri kapsamıyordu. Yurttaş olmayanlar parrhesiayı gerçekleştirmeye başvurduğunda ne oluyordu? Tezimizin temel sorusu budur ve yurttaş olmayanların da parrhesia yapabildiğini ancak bunun nitelikleri farklı bir tür parrhesia olduğunu ileri sürüyoruz. Bu hakikati söyleme biçimini ehliyetsiz-sözleşmesiz parrhesia olarak adlandırdık ve uygulayıcı öznesine de nötr ve feminen çekimli olarak parrhesiasti adlandırmasını önerdik. Roma döneminde olumsuz anlamlarda kullanılan ve bir tür parrhesia anlamını içeren ferocia sözcüğünü inceledik. Öznelerinin toplumsal konumlanışları nedeniyle farklılaşan bu üç hakikati söyleme kipinin niteliklerini belirlemek için İÖ 5. yüzyıl – İS 1. yüzyıl arasında tarihlenen örnekler üzerinden tartıştığımız temel sorumuz açarsak: Yurttaş olmayanlar, eleştiri yoluyla hakikati söylemeye yöneldiklerinde, bu edimi hangi koşulların itkisiyle, hangi niteliklerle kurar ve uygularlardı? Bu nitelikler öznelerine ve muhataplarına hangi varlık kiplerini önerir, edim neyi amaçlar ve hangi tepkilerle karşılanırdı?

Özet (Çeviri)

In our thesis, we examine three forms of truth-telling through criticism with their different qualities: in Ancient Greece parrhesia and unlicensed-uncontractual parrhesia, and ferocia in the Roman period. In Ancient Greece, parrhesia, which is found in written sources dating back to the 5th century BC, meant speaking one's own or one's interlocutor's truth with a sense of duty, criticism, risk-taking, and directly, provided that it was directed among equals or from the bottom up within a certain hierarchy of power. Those who did so were called parrhesiastes, and to be considered a parrhesiastes, one had to be a citizen, among other qualifications. In ancient Greek society, however, the status of citizen did not extend to women, children, the elderly, foreigners and slaves. What happened when non-citizens applied to perform parrhesia? This is the central question of our thesis, and we argue that non-citizens could indeed practice parrhesia, but they did so in a different way than citizens with a different kind of parrhesia. We named this mode of truth-telling as unlicensed-uncontractual parrhesia and suggested that its practitioner subject be called parrhesiasti in the neuter and feminine inflexional suffix. We then examined the word ferocia, which was used in the Roman period with negative connotations but included a kind of parrhesia meaning. In order to determine the qualities of these three modes of truth-telling, which differ due to the social positioning of their subjects, which we discuss through examples dating between the 5th BC and the 1st AD, we open our question as: When non-citizens practice truth-telling through criticism, under what conditions and with what qualities do they construct and practice this act? What modes of being would these qualities suggest to their subjects and interlocutors, what would the act aim for, and with what reactions would it be met?

Benzer Tezler

  1. Michel Foucault'da hakikati söylemek: Parrhesia kavramının eleştirisi

    Telling the truth in Michel Foucault: Critique of the concept of parrhesia

    KEMAL BOZKAYA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Felsefeİstanbul Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ATEŞ USLU

  2. Foucault'nun etik anlayışında 'Parrhesia' kavramı

    The concept of 'Parrhesia' in Foucault's ethics

    KEMAL İÇTEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    FelsefeMardin Artuklu Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YUNUS CENGİZ

  3. Foucaultcu bağlamda 'Kendilik pratikleri' olarak Sanford Meisner oyunculuk çalışmaları

    Sanford Meisner's acting tecnique in the Foucaultdian Context 'Practices of the Self'

    ÇİĞDEM SAYIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    SosyolojiMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SİBEL YARDIMCI

  4. The search for a self: Max Frisch's i am not stiller

    Max Frisch'in I Am Not Stiller romanında bir kendilik arayışı

    SEZGİN TAŞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Felsefeİstanbul Bilgi Üniversitesi

    Felsefe ve Toplumsal Düşünce Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP TALAY TURNER

  5. Türkiye'de güncel sanatta parrhesiatik bir duruş: 'İlk Raunt' sergisi

    A parrhesiastic stance in contemporary art in Turkey: First Round exhibition

    RUMEYSA CEBECİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Sanat TarihiAnadolu Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NURDAN KÜÇÜKHASKÖYLÜ