Geri Dön

Reading Hagia Sophia through its everyday spatial experience

Ayasofya'yı günlük mekansal deneyimi üzerinden okumak

  1. Tez No: 829860
  2. Yazar: SARE NUR AVCI
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ DİDEM KILIÇKIRAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mimarlık, Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Kadir Has Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Mimarlık ve Kent Çalışmaları Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 158

Özet

Ayasofya, Temmuz 2020'de Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi olarak ibadete açılmıştır. Camiye çevrilmesi ile, devletler, kurumlar ve cemaatler tarafından siyasi, sosyal ve dini değerleri üzerinden tartışılmıştır. İlgili meslek grupları, kültürel miras anıtına yapılan mekânsal müdahaleleri takip etmiştir. Öte yandan, Ayasofya'nın dönüştüğü yeni yer, mekânsal programı ve yerin deneyimi açısından çok fazla çalışılmamıştır. Bu tez, literatürdeki bu boşluğu ele alarak Ayasofya'nın gündelik yaşamda bir yer olarak nasıl işlediğini araştırmaktadır. Mekânsal düzeni, yönetimi ve ziyaret kuralları ile Ayasofya bir yer olarak nasıl inşa edilmektedir? Yeni cami işlevi, müze ve kilise geçmişiyle nasıl bir araya gelmektedir? Dönüşüme ilişkin resmi söylemde sunulan cami ile Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi arasındaki ilişki nedir? Farklı amaçlarla gelen, farklı arka planlardan ve cinsiyetlerden ziyaretçiler mekânı nasıl deneyimlemektedir? Bu tezde, Ayasofya'nın camiye dönüştürüldükten sonraki hali üzerine kapsamlı bir bakış sunmayı amaçlıyorum. Bunun için Kim Dovey'in mekâna yaklaşımından esinlenerek, mekânsal programına, yerin söylemsel inşalarına ve kullanıcıların yeri deneyimleme biçimlerine bakıyorum. Öncelikle, dönüşüm sürecini aydınlatmak için Ayasofya'nın dönüşümüne ilişkin resmi söylemi araştırıyorum ve anıtın cami olarak ilk gösterimlerini analiz ediyorum. Ayrıca, dönüşüme akademisyenler, devletler ve topluluklardan gelen tepkileri ve medyada yer alan haberleri inceliyorum. Bu araştırmada, Ekim 2022 ve Mart 2023 tarihleri arasında katılımcı gözlem yöntemini kullanarak bir saha çalışması gerçekleştirdim. Saha çalışması, başta namaz vakitleri olmak üzere farklı zamanlarda gerçekleştirilen saha ziyaretleri ve Ayasofya'nın ziyaretçileriyle yapılan görüşmelerden oluşmaktadır. Saha çalışmasından edindiğim gözlemlere ve görüştüğüm kişilerin bakış açılarına dayanarak, bu yeni yerin gündelik yaşamını ve deneyimlerini keşfetmeye çalışıyorum.

Özet (Çeviri)

Hagia Sophia was inaugurated in July 2020 as the Hagia Sophia Grand Mosque. With its conversion into a mosque it has been discussed over its political, social, and religious values by states, institutions, and congregations. Relevant professional groups have followed the spatial interventions to the cultural heritage monument. On the other hand, the new place Hagia Sophia transformed into has not been studied much in terms of the spatial program of the site and the experience of the place. This thesis addresses this gap in the literature and explores how Hagia Sophia works as a place in its everyday life. How is Hagia Sophia constructed as a place with its spatial order, management, and visiting rules? How does the new function as a mosque come together with its museum and church pasts? What is the relationship between the mosque that is presented in the official discourse of the conversion and the Hagia Sophia Grand Mosque? How do visitors with different backgrounds and genders, who come with different purposes, experience the place? In this thesis, I aim to provide a comprehensive view of Hagia Sophia after its conversion into a mosque. For this, inspired by Kim Dovey's approach to place, I look at the spatial program and the discursive constructions of place, and the ways its users experience it. First, in order to illuminate the conversion process, I research the official discourse regarding the conversion of Hagia Sophia and analyze the first displays of the monument as a mosque. I also examine the media coverage and reactions to the conversion from scholars, states, and communities. In this research, I conducted a fieldwork between October 2022 and March 2023 using the participant observation method. The fieldwork consisted of site visits at different times, particularly during prayers, and interviews with the visitors of Hagia Sophia. Based on my observations from the fieldwork and the perspectives of the interviewees, I try to explore the everyday life and experiences of this new place.

Benzer Tezler

  1. 1929-1946 tarihleri arasında Cumhuriyet Gazetesinde yayımlanmış arkeoloji içerikli haberlerin bir değerlendirmesi

    An evaluation of archeology news published on Cumhuriyet Newspaper between 1929 and 1946

    SABAHAT NAĞME BAŞARAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Arkeolojiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BİLGE AR

  2. Türkiye mimarlık tarih yazımının ürettiği 'Suretler': Ayasofya çevirileri

    The 'Transcriptions' produced by the architectural historiography of Turkey: Translations of hagia Sophia

    BÜŞRA ÖZAYDIN ÇAT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYŞEGÜL KURUÇ

  3. Mimarbaşı sedefkar Mehmet Ağa'nın yaşamı ve Türk Osmanlı mimarisine katkısı

    Başlık çevirisi yok

    AYŞE GÜLÇİN KÜÇÜKKAYA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1987

    MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Restorasyon Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. FERİDUN AKOZAN

  4. Tarihi kent merkezlerinde mekan kalitesinin okunabilirliği üzerine araştırmalar

    Researches on legibility of spatial quality in historical city centers

    BEYZA ÇERMİKLİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Peyzaj Mimarlığıİstanbul Üniversitesi

    Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HANDE SANEM ÇINAR ALTINÇEKİÇ

  5. Mimarinin tarihi ferman üzerinden okunması: Hoşgörü başkenti Nikomedia ve rota üzerindeki taşınmaz kültür varlıklarının incelenmesi

    Reading architecture through the historical edict: Nicomedia, capital of tolerance and analysis of immovable cultural assets on the route

    GÜRKAN YILDIZHAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    ArkeolojiKarabük Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ANAR AZİZSOY