Geri Dön

İmplante edilebilir geliştirme teknolojilerinin etik açidan değerlendirilmesi

Ethical evaluation of implantable enhancement technologies

PDF İndir

  1. Tez No: 829948
  2. Yazar: TAYYİBE BARDAKÇI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İLHAN İLKILIÇ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Deontoloji ve Tıp Tarihi, Medical History and Ethics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 295

Özet

Yapay uzuv/organ, koklear implant, görme protezi, derin beyin stimülasyonu (DBS) ya da beyin bilgisayar arayüzü (BBA) gibi teknolojilerin insan bedenine implantasyonu ile birlikte, bedenlerimizin bazı parçalarının mekanik ve elektronik cihazlarla yer değiştirmesi mümkün hale gelmiştir. Bu makine/cihazların uzvu olmayanlar, işitme engelliler, görme engelliler veya Alzheimer ve Parkinson hastalığı olan kişilerde tıbbi gereklilik nedeniyle kullanılması etik açıdan çoğunlukla kabul edilmektedir. Ancak son yıllarda yapılan çalışmalar ve bazı uygulamalar, bu teknolojilerin sadece tıbbi amaçlarla sınırlı kalmayarak, insanlara sahip oldukları normal fonksiyonların ötesinde yetenekler kazandırabilecek şekilde, yani insanı geliştirme amacıyla da kullanılabileceğini göstermektedir. Örneğin, günümüzde normal bir uzuvdan daha iyi performans gösterebilen protezler yapılabilmekte, bazı ülkelerde şirketler çalışanlarına RFID mikroçipler implante ettirmekte veya beyin ve bilgisayar arasında doğrudan bağ kurabileceğimiz nöroprotezler geliştirilmektedir. Ancak tüm bu teknolojiler, sunduğu faydaların yanı sıra daha önceden karşılaşmadığımız yeni etik sorunları da beraberinde getirmektedir. Dahası insana implante edilecek bir makine/cihaz, insan ve makine arasındaki sınırları muğlaklaştırmakta ve insanın kim ya da ne olduğu sorusunu gündeme getirmektedir. Bu nedenle bu tez çalışmasında“İnsanın varlık halini etkileyen geliştirme teknolojilerinin kullanımı etik açıdan meşru mudur?”araştırma sorusuna cevap aranarak, implante edilebilir geliştirme teknolojilerinin RFID mikroçip ve nöroprotez örnekleri üzerinden etik değerlendirmesinin yapılması amaçlanmıştır. Etik değerlendirme için normatif analiz metodu kullanılmış ve ilgili normatif kavramlar özerklik, mahremiyet ve gözetim, güvenlilik ve zararsızlık, adalet, insanlık şerefi ve şahsi ayniyet şeklinde belirlenmiştir. Çalışmamızda bireysel olduğu kadar sosyal boyutta da değişim/dönüşümlere neden olabilecek bu teknolojilere ilişkin araştırma faaliyetlerinin ve gelişmelerin yakından takip edilmesi ve bu teknolojilerin değerlendirildiği etik rehberler ve hukuki düzenlemelerin geciktirilmeden oluşturulması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Özet (Çeviri)

With the implantation of technologies such as artificial limbs/organs, cochlear implants, vision prostheses, deep brain stimulation (DBS) or brain computer interface (BCI) into the human body, it has become possible to replace parts of our bodies with mechanical and electronic devices. The use of these machines/devices in amputees, the deaf, the blind or people with diseases such as Alzheimer's and Parkinson's is often considered ethically justifiable due to medical necessity. However, recent studies and some applications show that these technologies can be used not only for medical purposes, but also for human enhancement, i.e. to give people abilities beyond their normal functions. For example, prostheses that can perform better than a normal limb can be designed today, companies in some countries are implanting RFID microchips in their employees, or neuroprosthetics are being developed to establish a direct connection between the brain and the computer. However, all these technologies, along with the benefits they offer, also raise new ethical issues that we have not encountered before. Moreover, a machine/device to be implanted into a human being blurs the boundaries between human and machine and raises the question of who or what a human being is. For this reason, this thesis aims to answer the research question“Is the use of enhancement technologies that affect human state of existence ethically legitimate?”by conducting an ethical evaluation of implantable enhancement technologies through RFID microchip and neuroprosthesis examples. The normative analysis method was used for ethical evaluation and the relevant normative concepts were determined as autonomy, privacy and surveillance, safety and nonmaleficence, justice, human dignity and personal identity. It was concluded that research activities and developments regarding these technologies, which may cause changes/transformations in the social as well as in the individual dimensions, should be closely followed and ethical guidelines and regulations including technology assessment should be issued without delay.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    910869

    Dental implant (Ti6Al4V) ve abutment montajlarında farklı sistem alternatifi olarak mekanik sıkıştırıcıların araştırılması ve sonlu elemanlar analizi

    Investigation and finite element analysis of mechanical compressors as different system alternatives in dental implant (Ti6Al4V) and abutment installations

    MEHMET ONUR YAĞIR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Diş HekimliğiSakarya Üniversitesi

    İmalat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞADUMAN ŞEN

  2. Tez No

    874473

    MEMS sensor platform for vital monitoring under mri and intraocular pressure measurement

    Yaşamsal işaretlerin ve göz içi basıncın ölçülmesine yönelik MEMS basınç ölçer platformunun geliştirilmesi

    PARVIZ ZOLFAGHARI

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ONUR FERHANOĞLU

  3. Tez No

    900378

    Development of a low-temperature hermetic packaging technology for vibrating MEMS devices

    Titreşimli MEMS cihazları için düşük sıcaklıkta hermetik bir paketleme teknolojisi geliştirilmesi

    LEMAN DİCLE BALCI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Elektrik ve Elektronik MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALUK KÜLAH

  4. Tez No

    594633

    Engineering beta-cell organoids for the treatment of type 1 diabetes

    Tip 1 diyabet tedavisi için beta hücrelerinden oluşan organoitlerin geliştirilmesi

    YASEMİN İNCEOĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    BiyomühendislikKoç Üniversitesi

    Kimya ve Biyoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEDA KIZILEL

  5. Tez No

    697999

    Atmosferik soğuk plazma ile titanyum dental implant malzemelerinde elde edilen yüzey özelliklerinin stabilitesinin değerlendirilmesi

    Evaluation of the stability of surface properties obtained in titanium dental implant materials by cold atmospheric plasma

    GENCAY YASAV

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Bilim ve Teknolojiİzmir Katip Çelebi Üniversitesi

    Biyomedikal Teknolojiler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. UTKU KÜRŞAT ERCAN

    DOÇ. DR. OZAN KARAMAN

Geri Dön