Kentsel mekanda yer kalitesi göstergeleri ve katılımcı süreçlerle ilişkisi: 'Beyoğlu Senin' örneği
Place quality indicators in urban spaces and its relationship with participatory processes: The case of 'Beyoğlu Senin'
- Tez No: 831391
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞEN CİRAVOĞLU DEMİRDİZEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bina Araştırma ve Planlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 242
Özet
Sürdürülebilirlik çevresel, sosyal, ekonomik yönleriyle bir bütün olarak düşünülmelidir. Ancak sosyal sürdürülebilirlik, etkileri somut olarak görülemediği için sıklıkla göz ardı edilmektedir. Bu bağlamda bu tez çalışması“kentsel mekan aracılığıyla sosyal sürdürülebilirliğe katkı sağlama”düşüncesiyle oluşturulmuştur. Bu araştırmayla sosyal sürdürülebilirlik bileşenleri olan yaşam kalitesi ve yönetişim bileşenlerini güçlendirmek esas alınmıştır. Tez kapsamında yaşam kalitesi bileşeni“yer kalitesi”, yönetişim bileşeni ise“katılım”üzerinden işlenmiştir. Yer kalitesi hem fiziksel hem de toplumsal çevrenin kalitesini kapsamalıdır. Bununla birlikte, kentsel mekanlarda kaliteyi ölçmek için kullanılan gösterge setleri çoğunlukla fiziksel çevrenin kalitesine odaklanmaktadır. Bu bağlamda yer kalitesinin toplumsal boyutunu vurgulayan, toplumun kentsel mekanla ilişkisine dair göstergeler içeren bir yer kalitesi gösterge seti oluşturmak tezin ilk amacıdır. Bu amaçla çalışmada iki aşamalı bir süreç yürütülmüştür. Çalışmanın ilk aşamasında yer kalitesinin toplumsal boyutlarını tespit edebilmek için“yer”üzerine kavramsal bir okuma yapılmıştır. Kavramsal okumanın sonuçlarına göre yerin toplumsal boyutu“deneyim”,“kimlik”ve“aidiyet”kavramlarıyla ilişkilendirilmektedir. Bu bağlamda yer kalitesini tartışabilmek için mekânsal deneyimi teşvik edecek, mekanda kimliğin sürekliliğini sağlayacak ve mekânsal aidiyeti sağlayacak göstergelerden bahsetmek gerekmektedir. Bu kapsamda ikinci aşamada kentsel kalite göstergeleri içeren çalışmalarda yerin toplumsal boyutuyla ilişkili olan göstergeler aranmıştır. İncelenecek çalışmaların seçimi için sistematik bir literatür taraması yapılmıştır. İçerik analizi yöntemiyle yapılan değerlendirme sonucunda“deneyim”,“kimlik”ve“aidiyet”temaları altında toplam 30 gösterge oluşturulmuştur. Oluşturulan göstergelerin yerel koşullardan etkilenme durumu Beyoğlu Senin çalışması üzerinden vaka analizi yapılarak saptanmıştır. Bu aşamada kent paydaşlarının yer kalitesine ilişkin görüşlerini içeren toplantı notları içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Yer kalitesini iyileştirilmesine yönelik katılımcı süreç tasarım aşamalarını tanımlamak için Beyoğlu Senin çalışmasını yürüten İBB Katılım Koordinatörlüğü ile görüşme yapılmıştır. Tezin sonuç bölümünde ise yerel yönetimlerin yer kalitesini iyileştirecek katılım çalışmalarında kullanması için“katılımcı süreç tasarımı”,“yer kalitesinin analizi ve kararların belirlenmesi”,“yer kalitesini güçlendirecek kararların uygulanması”ve“yer kalitesinden memnuniyet ve geri bildirim”aşamalarını içeren bir öneri yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
The environmental, social, and economic aspects of sustainability should be considered holistically. However, social sustainability is frequently disregarded since its effects are intangible. In this context, this thesis was created with the idea of“contributing to social sustainability through urban space.”This research is based on strengthening the components of quality-of-life and governance, which are the components of social sustainability. Within the scope of the thesis, the quality-of-life component was handled through“place quality,”and the governance component was handled through“participation.”Place quality should encompass the quality of both the physical and social environments. However, sets of indicators to measure quality in urban spaces mostly focus on the quality of the physical environment. In this context, the first aim of the present study is to create a place quality indicator set, which includes indicators about the relationship of society with the urban space emphasizing the social dimensions of place quality. For this aim, a two-stage process was conducted in the study. In the first stage of the study, a conceptual reading was performed on place in order to identify the social dimensions of place quality. According to the results of this study, the social dimension of place is associated with the concepts of“experience,”“identity,”and“belonging.”In this context, in order to be able to discuss place quality, it is necessary to talk about the indicators that will promote spatial experience, sustain continuity of identity in space, and ensure spatial belonging. Within this scope, in the second stage, in studies that contain quality indicators in the urban space, those regarding the social dimension of place were sought. A systematic literature review was performed for the selection of studies to be examined. As a result of the evaluation conducted with the content analysis, a total of 30 indicators were created under the themes of“experience”,“identity”and“belonging”. How the indicators will be affected by local conditions has been determined by conducting a case analysis through the study of Beyoğlu Senin. At this stage, the meeting notes containing citizens' opinions on the quality-of-place were evaluated by the content analysis. An interview was conducted with IBB Participation Coordinator to define the stages of participatory process design for improving the quality of the place. At the conclusion, a proposal was made that includes the stages of“participatory process design”,“analysis of place quality and determination of decisions”,“implementation of decisions to strengthen place quality,”and“ place quality satisfaction and feedback”for local governments to use in participation studies that will improve place quality.
Benzer Tezler
- A framework for socially sustainable urban transformation: Sulukule case study
Sosyal açıdan sürdürülebilir kentsel dönüşüm için bir çerçeve: Sulukule örneği
RUKEN HAZAL DİLLİ DURAND
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİME TEZER
- Tarihi kentsel çevrelerde mekansal kalitenin algısal değerlendirilmesi: Zeyrek Camii ve çevresi dünya miras alanı örneği
Perceptual evaluation of spatial quality in historic urban environments: Zeyrek Mosque and its surroundings world heritage site
HÜSEYİN ATAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH TERZİ
- İkonik mimarlık kapsamında Konya'daki modern mimari yapılarının kent kimliğine etkisi
Within the scope of iconic architecture, the impact of modern architectural structures in Konya on urban identity
SADDAM MOHAMMED ABDULWALI HAZAEA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Şehircilik ve Bölge PlanlamaNecmettin Erbakan ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEMİHA SULTAN TEKKANAT
- Kentsel kalitenin geliştirilmesi bağlamında stratejik bir yaklaşım; kentsel tasarım rehberi kavramsal model önerisi
A strategic approach in the context of developing urban quality; the conceptual model proposal of urban design guideline
MELİKE ORHAN
Doktora
Türkçe
2015
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇİĞDEM POLATOĞLU
- Kentsel dönüşümde sosyal donatı alanlarının değişimi ve kentsel yaşam kalitesine etkisi: Ataşehir Barbaros mahallesi örneği
Change of urban services in urban transformation projects and the impact to the urban quality of life: The case of Atasehir Barbaros district
DENİZ ERDEM OKUMUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ENGİN EYÜP EYUBOĞLU