Geri Dön

Türk kültüründe mağara kültü

The cave cult in Turkish culture

PDF İndir

  1. Tez No: 831392
  2. Yazar: ZEYNEP İREM DEGER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. PERVİN ERGUN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi (Folklor) Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 304

Özet

Bir yamaca veya kaya içine doğru uzanan yer kovuğu olarak tanımlanan mağara, insanlığın dünya tarihindeki varlığının ortaya çıktığı ilk günden itibaren hayatında olmuştur. Mağara, sözlüklerde dağların ve kayaların içindeki yer kovuğu anlamından fazla tanıma sahiptir. İlk insanların hayatından başlayarak günümüze gelene kadar sığınak, barınak, mabet, tapınak, tören alanı, mezar vb. şekilde işlevselleşmesiyle insanların adeta yaşam alanı olmuştur. Türk kültüründe de mağara yaratılış ve köken mitlerinde öncelikle tespit edilmiştir. Türk mitolojisinde mağara ilk ataların yaratıldığı mekân olarak ana rahmini sembolize etmektedir. Mağara, ana rahmi fonksiyonuna bağlı olarak dağ kültü ve atalar kültüyle işlevselleşmiş ve anlam kazanmıştır. Mağara, ilk yaratılıştan beri Türk kolektif belleğinde yer alan arketipik bir semboldür. Türk kültüründe mağara, doğum ve ölümün mekânı olarak şekillenmesi sebebiyle, hem başlangıç hem son olarak görülmektedir. Çünkü mağara, arketipsel anlamda bireyin değiştiği, dönüştüğü, kendi benliğini bulduğu ve erginlenerek yeniden doğduğu mistik bir mekândır. Bu bağlamda mağaraya bağlı olarak anlatılar, inançlar, ritüeller ve uygulamalar kült mekânı kimliği kazanmasında önem taşımaktadır. Türk kültüründe“kült”tanrısal olduğuna inanılan, Tanrı kutuna erişmek için birer aracı olan ve saygı gösterilmesi gereken bir olgudur. Türk kültüründe de mağara, kült mekânı olma özelliğine sahiptir. Bu çalışmada da mağara kültünün, mitolojik ve sembolik anlamlarını ortaya çıkarmak amaçlanmıştır.

Özet (Çeviri)

The cave, defined as a hollow in the ground extending into a slope or rock, has been in the life of humanity since the first day of its existence in the history of the world. Cave has more definitions in dictionaries than just a hollow in the mountains and rocks. Starting from the life of the first people until today, it has been the living space of people with its functionalization as shelter, shelter, sanctuary, temple, temple, ceremonial area, tomb, etc. In Turkish culture, the cave appears primarily in creation and origin myths. In Turkish mythology, the cave symbolizes the womb as the place where the first ancestors were created. Depending on the function of the mother's womb, the cave has been functionalized and gained meaning through the mountain cult and the cult of ancestors. The cave is an archetypal symbol in the Turkish collective memory since the first creation. In Turkish culture, the cave is seen as both the beginning and the end as it is shaped as the place of birth and death. Because the cave is a mystical place where the individual changes, transforms, finds his/her own self and is reborn by becoming mature in the archetypal sense. In this context, narratives, beliefs, rituals and practices related to the cave are important in gaining the identity of a cult place. In Turkish culture, a“cult”is a phenomenon that is believed to be divine, a means of accessing God's blessing and should be respected. In Turkish culture, the cave has the feature of being a cult place. This study aims to reveal the mythological and symbolic meanings of the cave cult.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    732046

    Türk kültüründe yerel sembolik motifin sanattaki yeri ('Denizli – horoz örneği')

    The place of local symbolic motif in Turkish culture in art ('Denizli – example of rooster')

    ŞEYMA ÇÖLGEÇEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Güzel SanatlarÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Sanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRE ŞEN

  2. Tez No

    776475

    Türk kültüründe bitki sembolizmi ve resim sanatına yansıması

    Plant symbolism in Turkish culture and its reflection on painting art

    ŞEYMA YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Güzel SanatlarSelçuk Üniversitesi

    Resim Ana Sanat Dalı

    PROF. DR. ORHAN CEBRAİLOĞLU

  3. Tez No

    469129

    Türk kültüründe renkler ve Karahüseyinli köyü örneği

    Colors in Turkish culture and Karahüseyinli village example

    SEVİLAY KARATAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Halk Bilimi (Folklor)Bülent Ecevit Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. CANAN KUŞ BÜYÜKTAŞ

  4. Tez No

    97232

    Plastik sanatlarda at figürüne bir bakış ve Süleyman Saim Tekcan'ın Riva Atları'nın özgün baskıresimlerle yorumu

    A general view the figure of horse in plastic arts and Süleyman Tekcan's comment on the ...

    ŞİRİN BENUĞUR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    Güzel SanatlarAnadolu Üniversitesi

    Resim-İş Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. NEVRA BOZOK

  5. Tez No

    838911

    Büyü ve tılsım imgelerinin çağdaş Türk resim sanatındaki yansımaları

    Reflections of magic and talism images in contemporary Turkish painting

    HAKİM KİYE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Güzel SanatlarVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Resim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HALİT YABALAK

Geri Dön