Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi dil setlerindeki sözvarlığı: A1 düzeyi
Vocabulary in language sets of Turkish as a foreign language: A1 level
- Tez No: 831622
- Danışmanlar: PROF. DR. KAMİL İŞERİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi, Eğitimsel Sözlükbilimi, Sözvarlığı, Hedef Sözvarlığı, Hedef Sözvarlığı Listesi, Teaching of Turkish as a Foreign Language, Educational Lexicography, Vocabulary, Target Vocabulary, List of Target Vocabulary
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Genel Dilbilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Dilbilim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 352
Özet
Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde hedef sözvarlığının ana görevi, belirli bir eğitim aşamasında Türkçeyi öğretmek için sözcüksel temel sunmaktır. A1 dil düzeyi ders materyallerinden başlayarak her dil düzeyi için öğretilmesi gereken hedef sözvarlığının belirlenmesi ve hedef sözvarlığı listelerinin oluşturulması çalışmalarının gerçekleşebilmesi bilimsel bir dayanağın oluşturulmasına bağlıdır. Bu yönüyle alanyazına katkı sağlamak amacıyla, hedef sözvarlığı olgusunun ve hedef sözvarlığı belirleme süreçlerinin dilbilimsel, yöntembilimsel ve eğitbilimsel bakış açısıyla kapsamlı bir şekilde incelendiği bir çalışma olmadığı görülüp bu çalışmanın konusu olarak belirlenmiştir. Bu çalışmanın amacı, hedef sözvarlığının dilbilimsel, sözlükbilimsel, eğitbilimsel ve yöntembilimsel seçim ilkeleri ve yaklaşımlarını temel alarak, yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan A1 düzeyi dil setlerindeki sözlükbirimlerinin görünümleri ve istatistiki verilerini incelemek, bu tür çalışmalarda veri tabanının nasıl oluşturulması ve sözvarlığı unsurlarının hangi yöntemsel araçlarla hesaplanması gerektiğini ortaya koymaktır. Bu amaçla, Türkiye'de 2018-2022 yılları arasında yayımlanmış devlet üniversitelerinde Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan A1 düzeyi beş öğretim setindeki hedef sözvarlığıyla ilgili saptanan 6.268 sözcükbirimi içerik çözümlemesi ve sayısallaştırma yöntemlerine başvurarak çözümlenmiştir. Çalışmada; yabancı dil Türkçe öğretimi A1 düzeyi ders ve çalışma kitaplarındaki sözvarlığı oranlarının farklılık gösterdiği ve materyal geliştiricilerin arasında hedef sözvarlığının hacmiyle ilgili ortak bir anlayışın olmadığı, Türkçenin yabancı dil öğretimi alanında öğretim materyallerinin hazırlanmasının nesnel yaklaşımın yanı sıra öznel yaklaşımla yapıldığı; TDK Türkçe Sözlüğünde günümüzde sıkça kullanılan ve sözlük değeri kazanmış deyimsel yapıların, eşdizimli yapıların ve bileşik sözlükbirimlerin gerekli güncellemelerin yapılması gerektiği; Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde hedef sözvarlığı, istatistiksel ilkelerinin yanı sıra dilbilimsel ve yöntemsel seçim ilkelerinin temelinde belirlenmesi hedef sözvarlığı listesinin tutarlılığını ve güvenirliğini arttıracağı sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
The main task of the target vocabulary in teaching Turkish as a foreign language is to provide a lexical foundation for teaching Turkish at a certain stage of education. The determination of the target vocabulary that needs to be taught for each language level, starting from A1 language proficiency level teaching materials, and the creation of target vocabulary lists depend on the establishment of a scientific basis. In this respect, it has been determined that there is no comprehensive study examining the phenomenon of target vocabulary and the processes of determining target vocabulary from a linguistic, methodological, and educational perspective in the literature. Therefore, this study has been determined as the subject in order to contribute to the literature by examining the phenomenon of target vocabulary and the processes of determining target vocabulary in a comprehensive manner from linguistic, methodological and educational perspectives. The aim of this study is to examine the appearances and statistical data of lexical units in A1 level language sets used in teaching Turkish as a foreign language, based on linguistic, lexicographical, educational and methodological selection principles and approaches. It also aims to demonstrate creation of a database and calculation of lexical using methodological tools in such studies. The target vocabulary related to the A1 level in the teaching of Turkish as a foreign language in state universities published between 2018 and 2022 in Turkey, which was selected as the data source for the study, was analyzed using content analysis and quantification methods by referring to 6.268 word units identified in five instructional sets. The study found that the vocabulary ratios in A1 level Turkish language teaching textbooks and workbooks vary, and there is no common understanding among material developers regarding the volume of target vocabulary. It is concluded that the preparation of teaching materials for Turkish as a foreign language is done with both objective and subjective approach. In addition, it is necessary to make necessary updates to frequently used and lexically valuable idiomatic structures, synonymous structures and compound lexical units in the TDK Turkish Dictionary. The study concluded that determining the target vocabulary in teaching Turkish as a foreign language based on statistical principles as well as linguistic and methodological selection principles will increase the consistency and reliability of the target word list.
Benzer Tezler
- Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde seviyelere göre öncelikli söz varlığı -derlem temelli bir uygulama-
Level-based primary vocabulary in teaching Turkish as foreign language -a corpus based application-
AHMET CİHAN BULUNDU
Doktora
Türkçe
2022
Dilbilimİnönü ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN ERDEM
- Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan Yedi İklim Türkçe Öğretim Seti üzerine yapılan bilimsel çalışmaların incelenmesi
Analysis of the scientific studies on the Yedi İklim Turkish Teaching Set used in teaching Turkish to foreigners language
BERKER ERTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMET RAŞİT MEMİŞ
- Yeni Hitit Yabancılar için Türkçe Ders Kitapları üzerine yapılan incelemelere yönelik bir meta-sentez çalışması
A meta-synthesis study on the review of Turkish Textbooks for New Hitite Foreigners
NEBAHAT MERVE HİMOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMET RAŞİT MEMİŞ
- Yabancılar için hazırlanan Türkçe ders kitaplarındaki hedef sözvarlığının tematik bağlamda incelenmesi
A thematic examination of the target vocabulary in Turkish for foreigners textbooks
MERVE YILMAZ CANÖZ
Doktora
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CANAN ASLAN
PROF. DR. ÖZAY KARADAĞ
- Yazılı etkileşim becerisinin geliştirilmesine yönelik etkinliklerin dil öğretimi kitaplarına yansıması: Karşılaştırmalı bir inceleme
Reflection of activities to develop written interaction skills on language teaching books: A comparative review
BÜŞRA DEMİR YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiYabancılara Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLNUR AYDIN