Ekonomik işbirliği teşkilatı 2025 vizyonu bağlamında Türkiye – Afganistan ilişkileri: Uluslararası ticaret ve doğrudan yabancı yatırımlar özelinde bir analiz
Turkiye – Afghanistan relations in view of 2025 vision of the economic cooperation organization: An analysis in terms of international trade and foreign direct investments
- Tez No: 831684
- Danışmanlar: PROF. DR. SİBEL MEHTER AYKIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, Vizyon 2025, Türkiye, Afganistan, Dış Ticaret, Economic Cooperation Organization, Vision 2025, Türkiye, Afghanistan, Foreign Trade
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
Devletler; gerek ortak tarihi ve kültürel geçmiş gerekse coğrafi yakınlık dolayısıyla bir diğerine yakın olduğu ülke veya ülke grupları ile aynı örgüt çatısı altında stratejik işbirliği geliştirmektedirler. Afganistan ve Türkiye'nin üye oldukları çok sayıda uluslararası örgüt mevcuttur. Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, her iki devletin de üye olduğu uluslararası örgütlerden biridir. Ekonomik İşbirliği Teşkilatı'nın amacı; taraflar arasında kültürel, ticari ve ekonomik işbirliğini geliştirmektir. Halen on devletin üye olduğu Ekonomik İşbirliği Teşkilatı ile varılmak istenen nihai nokta taraflar arasında serbest ticaret bölgesi oluşturmak yoluyla bölge halklarının refah seviyesinin ve yaşam kalitesinin artırılmasını sağlamaktır. Bu çalışmanın amacı; genel olarak Türkiye'nin Afganistan ile ilişkilerini Ekonomik İşbirliği Teşkilatı'na üyelikleri çerçevesinde ele almak; özellikle de 2025 Vizyonu'nun koyduğu hedeflere ulaşma bakımından taraflar arasındaki ticaretin ve yatırımların gelişimini incelemek; elde edilen bulgulardan hareketle yaşanan darboğazlara ilişkin öneriler geliştirmektir. Amaca en uygun yöntem olarak bu çalışmada, nitel araştırma yöntemleri arasında sıralanan durum çalışması (vaka çalışması) yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın araştırma deseni Ekonomik İşbirliği Teşkilatı üyesi devletler arasındaki ticari işbirliği / ekonomik bütünleşme durumudur. Bu bağlamda, çalışmanın araştırma evrenini Ekonomik İşbirliği Teşkilatı'na üye on devlet oluşturmaktadır. Türkiye ve Afganistan çalışmanın örneklemi olarak belirlenmiş; taraflar arasındaki ekonomik, ticari ve siyasi ilişkiler konunun gerektirdiği ölçüde ele alınmıştır. Çalışma kapsamında cevap aranan sorular sırasıyla şunlardır: (1)“Ekonomik İşbirliği Teşkilatı ne tür bir örgütlenmedir?”Bu sorunun cevabı birinci bölümde verilmiştir. (2)“Ekonomik İşbirliği Teşkilatı 2025 Vizyonu ve Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Ticaret Anlaşması neler yapılmasını öngörmektedir?”Bu sorunun cevabı ikinci bölümde verilmiştir. (3)“Türkiye ile Afganistan arasındaki ekonomik, ticari ve siyasi ilişkiler nasıl bir seyir izlemiştir?”Bu sorunun cevabı üçüncü bölümde verilmiştir. Bu sorulara verilen cevaplar ile elde edilen bulgulardan hareketle,“Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Bölgesi'nde bir serbest ticaret alanı oluşturulması yoluyla elde edilmek istenen sonuçlar ekonomik bağlamda sağlanmıştır?”ana sorusunun cevabını türetilmeye çalışılmıştır. Çalışma kapsamında elde edilen bulgulardan hareketle, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Bölgesi'nde yaratılmak istenen işbirliğinden beklenen ekonomik kazanımların elde edilemediği sonucuna ulaşılmıştır. Bu çerçevede, şu önerilerde bulunulmuştur: (1) Dünya Ticaret Örgütü ile üyelik müzakereleri devam eden Ekonomik İşbirliği Teşkilatı üyesi devletlere destek olunması, (2) Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Ticaret Anlaşması'nın kapsamının serbest ticaret anlaşmasına dönüştürülmesi, (3) Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Ticaret Anlaşması'na işlerlik kazandırılması ve tüm üye devletleri kapsayacak şekilde genişletilmesi, (4) uluslararası ticareti kolaylaştırması ve doğrudan yabancı yatırımların önünü açması beklenen diğer düzenlemelerin işlevsel hale getirilmesi, (5) kurumsal yapının güçlendirilmesi, (6) bölge içi ve bölge dışı ticaretin artırılması için kapsamlı bir ticaret finansman programının uygulamaya koyulması, (7) uluslararası ticaret fuarlarının düzenlenmesi, (8) tüm sınamalara rağmen Türkiye ile Afganistan arasındaki ilişkilerin her açıdan sıcak tutulması, (9) Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Bölgesi'nin bir bütün olarak kalkınması sürecinde Türkiye'nin geçmişte olduğu gibi bugün de gerek emniyet ve güvenliğinin sağlanmasında gerekse beşeri, sektörel, kurumsal boyutlarıyla yeniden yapılanmasında Afganistan'a destek vermeye devam etmesi.
Özet (Çeviri)
States develop strategic partnerships with other countries or groups of countries under the same organizational structure, based on shared historical and cultural backgrounds as well as geographical proximity. Afghanistan and Turkey are members of numerous international organizations, including the Economic Cooperation Organization. The aim of the Economic Cooperation Organization is to enhance cultural, commercial, and economic cooperation among member states. The ultimate goal of the Economic Cooperation Organization, which currently has ten member states, is to establish a free trade zone among the parties in order to improve the welfare and quality of life of the region's people. The aim of this study is to examine Turkey's relationship with Afghanistan within the framework of their membership in the Economic Cooperation Organization in general, and particularly to analyze the development of trade and investment between the two parties in terms of achieving the goals set by the 2025 Vision, and to develop recommendations for addressing any challenges identified. The case study method, which is among the qualitative research methods, has been used as the most suitable method for this purpose. The research design of the study is the economic cooperation/economic integration situation among member states of the Economic Cooperation Organization. In this context, the research universe consists of ten member states of the Economic Cooperation Organization. Turkey and Afghanistan have been identified as the sample of the research, and their economic, commercial, and political relations have been analyzed to the extent required by the topic. In the scope of the study, the questions that are sought to be answered are as follows: (1)“What sort of organization is the Economic Cooperation Organization?”The answer to this question is provided in the first chapter. (2)“What does the Economic Cooperation Organization 2025 Vision and the Economic Cooperation Organization Trade Agreement envisage?”The answer to this question is provided in the second chapter. (3)“How have the economic, commercial and political relations between Turkey and Afghanistan evolved?”The answer to this question is provided in the third chapter. Based on the answers to these questions and the findings obtained, an attempt has been made to derive the answer to the main question, that is;“Have the gains, envisaged by creating a free trade area in the Economic Cooperation Organization Region, been achieved in economic terms?”. Based on the findings obtained within the scope of the research, it has been concluded that the expected economic gains from the cooperation to be created in the Economic Cooperation Organization Region could not be achieved. In this context, it is recommended (1) to support the Economic Cooperation Organization member states that are continuing membership negotiations with the World Trade Organization, (2) to transform the Economic Cooperation Organization Trade Agreement into a comprehensive free trade agreement, (3) to make the Economic Cooperation Organization Trade Agreement effective and expand it to cover all member states, (4) to implement other regulations that are expected to facilitate international trade and open the way for foreign direct investments, (5) to strengthen the institutional structure, (6) to implement a comprehensive trade financing program to increase intra-regional and extra-regional trade, (7) to organize international trade fairs, (8) to keep the relations between Turkey and Afghanistan warm in every aspect despite all the challenges, and (8) to continue to support Afghanistan in the process of overall development of the Economic Cooperation Organization Region, as Turkey did in the past and continues to do so today, both in terms of ensuring its security and stability and in terms of its human, sectoral, and institutional dimensions.
Benzer Tezler
- The impact of taxation on capital structure policy in the COVID-19 era: Evidence from Organisation of Islamic Cooperation (OIC) countries
COVID-19 döneminde vergilendirmenin sermaye yapısı politikasına etkisi: İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ülkelerinden kanıtlar
KAYHAN REFİK OKUR
Doktora
İngilizce
2025
EkonomiKarabük ÜniversitesiFinans ve Bankacılık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN TEKİN
- Karşılaştırmalı üstünlükler kuramı çerçevesinde Türkiye'nin ECO pazarındaki rekabet gücünün analizi
Revealed comparative advantage of Turkey in eECO market
S. AZİZULLAH SADAT
- Ekonomik İşbirliği Teşkilatı'nın ticari analizi-SITC sınıflandırılması ve çekim modeli üzerine bir uygulama-
The commercial analysis of Economic Cooperation Organization-an application on SITC classification and gravity model-
ALİ RIZA SANDALCILAR
- Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (ECO) bölgesinin sosyo-ekonomik analizi
The Socio-economic analyze of Economic Coorpreration Organization (ECO)
ALİ RIZA SANDALCILAR
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
EkonomiKaradeniz Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. KENAN ÇELİK