Geri Dön

LGBT+ ve heteroseksüel bireylerde travma sonrası büyüme ve ilgili değişkenlerin karşılaştırmalı şekilde incelenmesi

A comparative examination of posttraumatic growth and related variables between LGBT+ and heterosexual individuals

PDF İndir

  1. Tez No: 831848
  2. Yazar: HİLAL ÖZDEN ÇON
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NİHAN OSMANAĞAOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: travma sonrası büyüme, LGBT+, heteroseksüel, algılanan elde edilebilir destek, posttraumatic growth, LGBT+, heterosexual, perceived available support
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Amasya Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 115

Özet

Travmatik yaşantılar genellikle gerçekleşmelerini takip eden süreçte ortaya çıkan sıkıntı verici duygu ve düşüncelerle veya oluşabilecek psikopatolojilerle ilişkilendirilmektedir. Travmatik deneyimin ardından gerçekleşebilecek olumlu değişimler ise görece daha kısıtlı üzerinde durulan bir konudur. Travmatik olayın ardından sıkıntı verici deneyimler yaşansa da bireyin çeşitli yaşam alanlarında travma öncesindeki durumuna göre daha gelişmiş bir düzeye ulaşabilme olasılığından bahseden travma sonrası büyüme kavramı, bu yönüyle travmaya farklı bir bakış açısı getirmektedir. Bu araştırma ile LGBT+ ve heteroseksüel bireylerde travma sonrası büyüme ve travma sonrası büyüme ile ilişkili olabileceği düşünülen travma sonrası stres bozukluğu belirtileri, psikolojik sağlamlık, sosyal bağlılık, algılanan elde edilebilir destek ve psikolojik esnekliğe sahip olmama değişkenleri arasındaki ilişkileri incelemek amaçlanmaktadır. Bu çalışma ayrıca belirtilen değişkenlerin LGBT+ ve heteroseksüel bireylerde ne şekilde farklılaştığını incelemeyi de hedeflemektedir. Bu çalışmada, belirtilen amaçlar doğrultusunda nicel araştırma yönteminin ve ilişkisel modelin kullanılması tercih edilmiştir. Çalışmanın örneklemini 18 ve 60 yaş arasında, yaş ortalaması 26,88 (ss= 8,21) olan 113 (heteroseksüel= 73, LGBT+= 40) yetişkin birey oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklemini oluşturan bu bireylere kartopu örnekleme yöntemi ile ulaşılmıştır. Bu çalışmada travma sonrası stres bozukluğu belirtileri değişkenini ölçmek amacıyla Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı, Beşinci Baskı için Travma Sonrası Stres Bozukluğu Kontrol Listesi, travma sonrası büyüme değişkenini ölçmek amacıyla Travma Sonrası Büyüme Envanteri, psikolojik sağlamlık değişkenini ölçmek amacıyla Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği, sosyal bağlılık değişkenini ölçmek amacıyla Sosyal Bağlılık Ölçeği, algılanan elde edilebilir destek değişkenini ölçmek amacıyla Algılanan Elde Edilebilir Destek Ölçeği ve psikolojik esnekliğe sahip olmama değişkenini ölçmek amacıyla Kabul ve Eylem Formu-2 kullanılmıştır. Bu çalışmada incelenen değişkenler arasındaki ilişkiler Pearson korelasyon katsayısı analizi; belirtilen değişkenlerin LGBT+ ve heteroseksüel bireyler için farklılaşma durumu ise bağımsız gruplarda t-testi analizi ile hesaplanmıştır. Araştırmada gerçekleştirilen analizler sonucunda hem tüm katılımcılar hem de LGBT+ ve heteroseksüel çalışma grupları için ayrı ayrı incelendiğinde; travma sonrası büyüme değişkeninin ilişkili olabileceği düşünülen değişkenlerden sadece algılanan elde edilebilir destek değişkeni ile anlamlı bir ilişki gösterdiği ortaya çıkmıştır. Araştırmada travma sonrası büyüme dışında ele alınan değişkenlerin ise birbirleri ile de çeşitli anlamlı ilişkiler ortaya koyduğu görülmüştür. Araştırmada ele alınan değişkenlerin LGBT+ ve heteroseksüel bireylerden oluşan çalışma grupları için farklılaşma durumu incelendiğinde ise; travma sonrası büyüme dışındaki bütün değişkenlerin LGBT+ ve heteroseksüel çalışma grupları açısından anlamlı şekilde farklılaştığı görülmektedir. Psikolojik sağlamlık, sosyal bağlılık ve algılanan elde edilebilir destek değişkenleri bakımından heteroseksüel bireylerin, travma sonrası stres bozukluğu belirtileri ve psikolojik esnekliğe sahip olmama değişkenleri bakımından ise LGBT+ bireylerin anlamlı şekilde daha yüksek puanlar bildirdiği ortaya çıkmıştır. Elde edilen bu bulgular alanyazın ışığında tartışılmıştır.

Özet (Çeviri)

Traumatic experiences are generally associated with distressing and negative feelings, thoughts or psychopathologies that may occur after trauma. Positive changes after trauma is an area that have been studied relatively limited. Although there are distressing experiences after the traumatic event, posttraumatic growth, which talks about the possibility of reaching a more advanced level in various life areas compared to the situation before the trauma, brings a different perspective to trauma in this respect. This study aims to examine the relationships between posttraumatic growth and posttraumatic stress disorder symptoms, psychological resilience, social connectedness, perceived available support and psychological inflexibility, which appear to be related to posttraumatic growth. This study also aims to examine whether or not these variables differ between LGBT+ and heterosexual individuals. In this study, the quantitative research method and the correlational survey model were used in line with the stated purposes. The sample of this study consisted of 113 (heterosexual= 73, LGBT+=40) individuals aged between 18 and 60, with a mean age of 26.88 (sd= 8,21). The individuals in the sample of this study were selected by snowball sampling method. In this study, we used; the Posttraumatic Stress Disorder Symptoms Checklist for Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition (PCL-5) to assess posttraumatic stress disorder symptoms symptoms, the Posttraumatic Growth Inventory to assess posttraumatic growth, the Brief Resilience Scale to assess resilience, the Social Connectedness Scale to assess social connectedness, the Perceived Available Support Scale to assess perceived available support and the Acceptance and Action Questionnaire-2 to assess psychological inflexibility. The data was analyzed with Pearson correlation coefficient to examine the relationships between the variables stated above. Independent samples t-test was also used to compare the scores between LGBT+ and heterosexual individuals regarding all the variables. As a result of the analyzes carried out in the study, posttraumatic growth showed a significant relationship only with the perceived available support both for all participants as well as for LGBT+ and heterosexual groups separately. The results revealed that all of the variables but posttraumatic growth differed significantly between LGBT+ and heterosexual individuals. The scores on resilience, social connectedness, and perceived available support were significantly higher in heterosexual individuals than in LGBT+ individuals. However the scores on posttraumatic stress disorder sypmtoms and psychological inflexibility were significantly higher in LGBT+ individuals than in heterosexual individuals. Findings have been discussed based on the related literature.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    748830

    LGBT bireylerin bazı demografik özellikler açısından umut, kaygı ve mutluluk durumlarının incelenmesi

    Investigation of hope, anxiety and happiness of LGBT individuals in terms of some demographic features

    MEHMET BUĞRA BURAK GÜRKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Psikolojiİstanbul Gelişim Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ARZU SOMAY

  2. Tez No

    579689

    Son ergenlik dönemindeki bireylerde cinsel yönelim ve yaşam tatmini arasındaki ilişkide depresyonun aracı etkisi

    The mediator effect of depression in the relationship between sexual orientation and life satisfaction of individual in adolescent period

    EDA YARDIMCI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    PsikolojiIşık Üniversitesi

    Psikoloji Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEKERİYA DENİZ AKTAN

  3. Tez No

    508180

    Cinsel yönelim ayrımcılığının işe alım niyeti üzerindeki etkisi: Deneysel bir çalışma

    The effect of sexual orientation discrimination on hiring intention: An experimental research

    ASMİN GÜNEŞ KARAKAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    İşletmeHacettepe Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SELİN METİN CAMGÖZ

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İREM METİN ORTA

  4. Tez No

    836700

    Turizm hizmetlerine yönelik Lgbt+ bireylerin beklentileri ve hizmet ortamı paydaşlarının tutumları

    Expectations of Lgbt+ individuals towards tourism services and attitudes of service environment stakeholders

    EMİNE AKYA POLAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    SosyolojiKocaeli Üniversitesi

    Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ADEM YAVAŞ

  5. Tez No

    456743

    Investigation of attitudes towards homosexuality and transgenderism among heterosexual psychologists in Turkey and examination of these attitudes through some personal and professional variables

    Türkiye'deki eşcinsel yönelimli psikologların eşcinsellik ve transgenderizme ilişkin tutumlarının araştırılması ve bu tutumların bazı kişisel ve mesleki değişkenler açısından incelenmesi

    BURCU YÜKSEK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    Psikolojiİstanbul Bilgi Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALE BOLAK BORATAV

Geri Dön