Okul öncesi eğitim alan çocukların ekran kullanım biçimlerine göre yaşam alışkanlıklarının incelenmesi
The examination of the life habits of children in pre-school education according to their screen usage patterns
- Tez No: 832529
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZKAN SAPSAĞLAM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Erken çocukluk, ekran kullanımı, yaşam alışkanlıkları, yaşam becerileri, problem çözme becerileri, yemek yeme alışkanlıkları, Early childhood, screen usage, life habits, life skills, problem solving skills, eating habit
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 188
Özet
Çocuklar bugün adeta dijital bir dünyaya gözlerini açmakta ve yaşamın ilk yıllarından itibaren elektronik aletlerle ve ekranlarla tanışmaktadırlar. Ekranlar bugün neredeyse çocukların elektronik bakıcıları konumundadır. Henüz yaşamın ilk yıllarından itibaren ekran çocuk etkileşimi ve ilişkisi son yıllarda giderek daha çok dikkat çekmekte ve bu durumun çocukların gelişim süreçleri ve gelişim alanları üzerindeki olası etkileri araştırmalara konu olmaktadır. Bu bağlamda araştırmanın amacı okul öncesi eğitim alan çocukların ekran kullanım biçimlerinin yaşam alışkanlıkları olarak yeme alışkanlıklarına, problem çözme becerilerine, medya kullanımlarına, oyun davranışlarına, yaşam becerilerine ve özbakım becerilerine olan etkilerini incelemektir. Karma araştırma yaklaşımına uygun olarak yapılandırılan çalışmada nitel ve nicel araştırma desenleri bir arada kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Türkiye geneli yedi farklı bölgede yer alan 9 farklı ilde bulunan ve Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı anaokullarında 36-69 ay grubunda eğitim gören 582 çocuk, 65 okul öncesi öğretmeni ve 20 ebeveyn oluşturmuştur. Çalışma grubunun oluşturulmasında araştırmanın nicel bölümünde basit seçkisiz örnekleme, nitel bölümünde ise benzeşik örnekleme tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın nicel verileri; problemli medya kullanım ölçeği, yeme davranışı değerlendirme ölçeği, oyun değerlendirme ölçeği, yaşam becerileri ölçeği, problem çözme becerileri ölçeği ve özbakım becerileri ölçeği aracılığı elde edilmiştir. Araştırmanın nitel verileri ise yarı yapılandırılmış görüşme formu ve oyun gözlem formu aracılığı ile elde edilmiştir. Araştırma sonucunda; Problemli Medya Kullanımı, Problem Çözme Becerileri ve Yeme Davranışlarının“görsel medya araçları”değişkenine göre analizi sonucunda gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur. Problemli Medya Kullanımının“medya içeriği”değişkenine göre analizi sonucunda gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur. Problemli Medya Kullanımı ve Yeme Davranışlarının,“ekran kullanım süresi”ve“dijital aracı kullanım ortamı”değişkenlerine göre analizi sonucunda gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur. Oyun Değerlendirme, Yaşam Becerileri, Öz Bakım Becerilerinin“görsel medya araçları”değişkenine göre analizi sonucunda gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. Ebeveynlerin dijital medya araçlarını özellikle yemek yedirmede zorunluluk olarak ifade ettikleri ve çocukların sosyal ilişkilerdeki davranış modellerinin ekran içeriklerine göre şekillendiğini düşündükleri görülmüştür. Oyun gözlem formu verilerine göre; ekran kullanımı 0-30 dk. olan çocuklarda oyun merkezi“dramatik oyun-sanat”, materyal tercihi“oyun hamuru-kalıp”ve oyun tipi“birlikte, izole, izleme”oyun sonucu, ekran kullanımı 4 saat ve üzeri olan çocuklarda oyun merkezi“sanat”, materyal tercihi“oyun hamuru-kalıp”ve oyun tipi“paralel”oyun sonucu elde edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Today, children are opening their eyes to a digital world, and they are exposed to electronic devices and screens from infancy. In fact, screens are almost like electronic caregivers of children. Screen-child interaction and relationship, which started from the first years of life, have been attracting more attention in recent years, and the possible effects of this situation on the developmental processes and developmental areas of children have been the subject of research. In this vein, this research aims to examine the effects of pre-school children's screen use on their eating habits, problem solving skills, media use, play behaviors, life skills and self-care skills. This study adopts mixed method research approach combining both qualitive and quantitative research designs. The study group consisted of 582 children, who were educated in kindergarten programs for 36- and 69-month-old preschoolers and affiliated to the Ministry of National Education in 9 different provinces in seven regions of Türkiye, 65 preschool teachers and 20 parents. Simple random sampling was used in the quantitative part of the study, and homogeneous sampling was used in the qualitative part of the study. Quantitative data were collected using problematic media use scale, eating behavior assessment scale, game assessment scale, life skills scale, problem solving skills scale and self-care skills scale, while qualitative data were obtained through semi-structured interview form and game observation form. Based on the findings, statistically significant differences between groups were found based on the analysis of Problematic Media Use, Problem-solving Skills, and Eating Behavior using the variable 'visual media tools'. Analysis of Problematic Media Use based on the variable 'media content' revealed statistically significant differences between groups. Analysis of Problematic Media Use and Eating Behavior using the variables 'viewing time' and 'digital media usage environment' revealed statistically significant differences between groups. Analysis of Game Evaluations, Life Skills, and Self-care Skills by the variable 'visual media tools' showed no statistically significant differences between groups. As a result, the parents expressed that the use of digital media tools is an obligation especially while eating, and children's behavior models in social relations are shaped according to the screen contents. According to the data obtained from the game observation form, in children with screen usage of 0-30 minutes, the center of play was“dramatic play and art”, the material preference was“dough-pattern”, and play type was“together, isolated, watching”, whereas in children with screen usage of 4 hours or more, the play center was“art”, the material preference was“play dough-mold”, and the play type was“parallel”.
Benzer Tezler
- Okul öncesi eğitim alan çocukların bağlanma düzeylerinin ebeveynleriyle olan ilişkilerine ve ekran kullanım alışkanlıklarına göre incelenmesi
Examining the attachment levels of preschool children according to their relationships with their parents and their screen use habits
SALİHA ERSOY KIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZKAN SAPSAĞLAM
- Okul öncesi çocuklarda ekran bağımlılığı ile öz bakım becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi
The relationship between screen addiction and self-care abilities in early childhood
EBRU BODUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA SAVAŞ
- Ebeveyn rehberliğinde ekran kullanımının okul öncesi çocuklarına etkisi
The effects of parrental guided screen use on preschool children
BÜŞRA KARAHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimPamukkale ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESRİN IŞIKOĞLU
- Ölçüsüz ekran tabanlı medya kullanımının ve düşük nitelikli anne-çocuk kitap etkileşiminin dikkat, görsel algı ve dil gelişimi üzerine olası etkilerinin incelenmesi
Investigation of possible consequences of excessive screen-based media use and low quality of parent–child book interactions for the attention, visual perception and language development
BUSE HANÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUNUS PINAR
- 36-72 ay özel gereksinimli çocukların ekran kulanımlarının ebeveyn-çocuk ilişkisi bağlamında incelenmesi
Examining the screen usage of children with special needs aged 36-72 months in the context of the parent-child relationship
ESMA AKBANA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT BALCI