Kabul ve kararlılık terapisi temelli müdahale programının ergenlerin sosyal kaygı düzeyleri üzerine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of act-based intervention program on social anxiety levels, psychological flexibility and value of adolescents
- Tez No: 832835
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OĞUZHAN KIRDÖK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Ergenlik, kabul ve kararlılık terapisi, sosyal kaygı, psikolojik esneklik, değer, psikoeğitim müdahale programı, Adolescence, acceptance and commitment therapy, social anxiety, psychological flexibility, value, psychoeducational intervention program
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 164
Özet
Bu araştırmanın amacı, Kabul ve Kararlılık Terapisi (ACT) temelli müdahale programının, ergenlerin sosyal kaygısına etkisini araştırmaktır. Bu araştırma lise öğrencilerinin sosyal kaygılarını azaltmaya yönelik olarak geliştirilen ACT temelli müdahale programının etkililiğini incelemeyi amaçlayan yarı deneysel bir çalışmadır. Araştırmanın bağımlı değişkenleri sosyal kaygı düzeyleridir. Bağımsız değişkeni ise ACT temelli müdahale programıdır. Araştırmada deney ve kontrol gruplu ön-test/son-test ve izleme ölçümlü olmak üzere 2x3'lük yarı deneysel model ve nitel içerik analizi kullanılmıştır. Araştırma deseni aşağıdaki Tablo 1'de görülmektedir. Araştırmada öntest, sontest ve izlemede Leibowitz Sosyal Kaygı Ölçeği, Kabul ve Eylem Formu II ve Değer Verme Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın Deney ve Kontrol gruplarını oluşturmak için Adana ili Seyhan ilçesinde bulunan bir Anadolu Lisesinin 9. ve 10. Sınıf öğrencilerinin tamamına (178 öğrenci) Leibowitz Sosyal Kaygı Ölçeği uygulanmıştır. 11. ve 12. Sınıflar ders programlarının yoğunluğundan dolayı programa dahil edilmemişlerdir. Uygulamalar sonucunda eksik maddeleri olduğu tespit edilen 18 öğrenci program için yapılacak seçimin dışında bırakılmıştır. Uygulamaya katılan tüm öğrenciler arasında orta ve yüksek seviyede“Sosyal Kaygısı”olan öğrenciler arasından seçkisiz atama yoluyla 14 öğrenci grup çalışmasına seçilmiştir. ACTMP'na katılan deney grubu ergenlerin, sosyal kaygı, psikolojik esneklik ve değer ölçekleri son test puan ortalamaları ile izleme puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark olmadığı şeklindeki denencelerin sınanması için deney grubuna dört hafta sonra izleme testi uygulanmış ve puanların farklılaşmadığı görülmüştür. Müdahale programının uygulaması sonucunda ortaya çıkan değişimlerin kalıcılığı olduğunu göstermektedir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to investigate the effect of the Acceptance and Commitment Therapy (ACT)-based intervention program on adolescents' social anxiety, psychological resilience and value. This research is a quasi-experimental study aiming to examine the effectiveness of the ACT-based intervention program developed to reduce the social anxiety of high school students. The dependent variables of the study are social anxiety, psychological flexibility and valuing levels. Its independent variable is the ACT-based intervention program. In the research, a 2x3 quasi-experimental model with experimental and control groups, pre-test/post-test and follow-up measurement and qualitative content analysis was used. The research design is shown in Table 1 below. Leibowitz Social Anxiety Scale, Acceptance and Action Form II and Valuation Scale were used in the pretest, posttest and follow-up of the research. In a group study to reduce the social anxiety levels of high school students, the Leibowitz Social Anxiety Scale was applied to all 9th and 10th grade students of an Anatolian high school in Adana province Seyhan district to form the Experimental and Control groups of the research. 11th and 12th Grades are not included in the program due to the intensity of the curriculum. As a result of the applications, 18 students who were found to have missing items were excluded from the selection for the program. Among all students participating in the application, 14 students were selected for group work through random assignment among students with medium and high levels of“Social Anxiety”. The follow-up test was applied to the experimental group four weeks later to test the hypotheses that there was no significant difference between the social anxiety, psychological flexibility, and value scales post-test mean scores of the adolescents in the experimental group participating in the ACTMP, and the scores did not differ. It shows that the changes that occur as a result of the implementation of the intervention program are permanent.
Benzer Tezler
- Kabul ve kararlılık terapisi yönelimli psiko-eğitim programının ergenlerin psikolojik esneklik, psikolojik sağlamlık ve depresif belirti düzeylerine etkisi
The effect of acceptance and commitment therapy oriented psycho-educational program on psychological flexibility, psychological resilience and depressive symptom levels of adolescents
MEHMET SIDDIK VANGÖLÜ
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUAT TANHAN
- Kabul kararlılık terapisi temelli psikoeğitim programının anksiyete bozukluğu tanısı alan yetişkinlerde psikolojik esneklik, kabul ve eylem, disosiyatif deneyimler, öznel iyi oluş ve psikolojik semptomlar üzerindeki etkisi
The effect of an acceptance and commitment therapy-based psychoeducation program on psychological flexibility, acceptance and action, dissociative experiences, subjective well-being, and psychological symptoms in adults diagnosed with anxiety disorder
HÜSNİYE DAYIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiKonya Gıda ve Tarım ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERKAN IŞIK
- Kabul ve kararlılık terapisi temelli psikolojik esneklik grup müdahale programının yakın partner şiddetine uğramış kadın üniversite öğrencilerinin psikolojik esnekliği, öz şefkati ve travma sonrası stres belirtileri üzerindeki etkisi: Bir karma yöntem araştırması
The effect of an acceptance and commitment therapy-based psychological flexibility group intervention program on psychological flexibility, self-compassion, and post-traumatic stress symptoms in female university students who have experienced intimate partner violence: A mixed method study
CEREN BEKTAŞ AYDIN
Doktora
Türkçe
2025
PsikolojiYıldız Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FULYA YÜKSEL ŞAHİN
- PeriodACTive: kabul ve kararlılık (ACT) temelli müdahale programının premenstrüel semptomlar üzerindeki etkisi
Periodactive: The effect of an acceptance and commitment therapy (ACT)-based intervention program on premenstrual symptoms
SERRA KADAYIFCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Psikolojiİstanbul Medipol ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELA ARI
- Eşini kaybetmiş kadınlarda kabul ve kararlılık terapisi temelli müdahalenin travma sonrası büyüme üzerine etkisi: Tek denekli deneysel bir çalışma
The effect of an acceptance and commitment therapy-based intervention on posttraumatic growth in bereaved women: A single-case experimental study
SAADET TAŞYÜREK DEMİREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Psikolojiİstanbul Medipol ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELA ARI