Ekstansif üretim koşullarında karayaka koyunu davranış biçimlerinin belirlenmesi
Determination of karayaka sheep behavior pattern in extensive production system
- Tez No: 833219
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET AKİF ÇAM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Zootekni Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hayvan Yetiştirme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 62
Özet
ÖZET EKSTANSİF ÜRETİM KOŞULLARINDA KARAYAKA KOYUNU DAVRANIŞ BİÇİMLERİNİN BELİRLENMESİ Aslıhan ATEŞ Ondokuz Mayıs Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Zootekni Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans, Ekim/2023 Danışman: Prof. Dr. Mehmet Akif ÇAM Hayvan davranışları, yaşam koşullarına verilen tepkinin bir yansıması olarak değerlendirilebilir. Hayvanların konfor alanlarının dışındaki çevre koşullarına verdikleri tepkiler-davranışlar ürün miktarı ve kalitesi bakımından değerlendirilmesi gereken göstergelerdir. Bu çalışma yarı göçer ekstansif üretim sisteminde yetiştirilen Karayaka ırkı koyunların farklı mevsim ve iklim koşullarında gösterdikleri davranışları belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla beş farklı işletmenin her birinden rastgele seçilen 20 baş dişi ve 5 baş erkek kullanılmıştır. Davranış özellikleri toplamda 100 baş dişi ve 25 baş erkek hayvanda belirlenmiştir. Gözlemler farklı mevsim, farklı günler ve günün farklı evrelerinde yapılmıştır. Sürülerin ve sürü içinde bireylerin otlama, gölgelenme, çiftleşme, doğum öncesi, doğum sırası ve doğum sonrası davranışları incelenmiştir. Mevsimsel rektal sıcaklık, bir dakikadaki solunum sayısı ve vücut sıcaklık değişimleri için ise her işletmeden 3 baş genç, 3 baş ergin koyun, bir baş damızlık erkek toklu ve bir baş damızlık koç seçilmiştir. Yukarıda bahsedilen fizyolojik parametreler seçilen bu 40 baş hayvanda belirlenmiştir. Hayvanların otlama davranışlarının hava durumuna ve barınakta meraya çıkış öncesi besleme yapılıp yapılmadığına göre değiştiği belirlenmiştir. Çiftleşme davranışının iki ve daha fazla doğum yapan koyunlarda şişeklere göre daha belirgin olduğu, çiftleşmek için koyunların güçlü koçları tercih ettiği gözlenmiştir. İlk kez doğum yapan genç hayvanlarda analık kabiliyeti, kuzu bakımı, ana yavru bağı oluşum düzeyinin iki veya daha fazla doğum yapmış hayvanlara göre daha düşük olduğu, genç hayvanlarda doğum güçlüklerine daha çok rastlanıldığı belirlenmiştir. Hayvanların rektal sıcaklık (ilkbahar 38.85 C°, yaz 39.15C°, sonbahar 39.01 C° ve kış 38.63 C°, P0,05) mevsimler arasında çevre sıcaklığına bağlı olarak değiştiği belirlenmiştir. Hayvanların ekstansif yarı göçer sistemde sıcaklık nem indeks (SNİ) değerleri bakımından (sahil 50.15 ve yayla 51.11) stres oluşturmayacak şekilde hareket ettirildikleri ve barındırıldıkları alanlarda sıcaklık nem indeksi değerinin stres oluşturacak düzeye ulaşmadığı belirlenmiştir. Yetiştiricilerin geleneksel olarak uyguladıkları yarı göçer ekstansif sistemin hayvan davranış ve refahı açısından uygun olduğu ve yetiştiricilerin hayvan davranışlarını anlama bakımından önemli bir mirası sürdürdükleri görülmüştür.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT DETERMINATION OF KARAYAKA SHEEP BEHAVIOR PATTERN IN EXTENSIVE PRODUCTION SYSTEM Aslıhan ATEŞ Ondokuz Mayıs University Institute of Graduate Studies Department of Animal Science Master, October/2023 Supervisor: Prof. Dr. Mehmet Akif ÇAM Animal behavior can be considered a reflection of the response to life conditions. The reactions-behaviors of animals to environmental conditions outside their comfort zone are indicators that should be evaluated in terms of product quantity and quality. This study was carried out to determine the behavior of Karayaka sheep raised in a semi-nomadic extensive production system in different seasons and climatic conditions. For this purpose, 20 heads of ewes and five heads of ram were randomly selected from each of the five enterprises. Behavioral characteristics were determined in 100 ewes and 25 rams. Observations were made in different seasons, days, and parts of the day. Grazing, shading, mating, prenatal, natal, and postnatal behaviors of herds and individuals within the herd were investigated. For seasonal rectal temperature, number of breaths per minute, and body temperature changes, three young (ewe lamb), three adult ewes, one male ewe lamb, and one breeding ram were selected from each farm. The physiological parameters mentioned above were performed on these 40 selected animals. It has been determined that the grazing behavior of the animals changes according to the weather conditions and whether the feeding is done before the pasture in the shelter. The mating behavior has been observed to be more pronounced in ewes that give birth to two or more lambs than the skewers, and ewes prefer strong rams for mating. It was determined that the level of maternal ability, lamb care, and mother-offspring bond formation was lower in young animals giving birth for the first time compared to animals with two or more births, and birth difficulties were more common in young animals. Rectal temperature of animals (spring 38.85, summer 39.15, autumn 39.01 and winter 38.63, P0.05) were varied depending on the ambient temperature between different seasons. Under extensive nomadic conditions, temperature humidity index (THI) values did not reach a level that would cause stress in areas where THI values do not cause stress (coast 50.15 and plateau 51.11). It has been seen that the semi-nomadic extensive system traditionally applied by the breeders is suitable for animal behavior and welfare and that the breeders maintain an essential legacy in understanding animal behavior.
Benzer Tezler
- Kıl keçilerinde maternal özellikler ve oğlak gelişimi
Maternal traits and kid growth of hair goats
ERSEL DİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiZootekni Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYNUR KONYALI
- Kahramanmaraş ilinde keçi üretim sistemleri ve kıl keçisi ile Toros alaca keçilerinin performanslarının saptanması
Goat production systems in Kahramanmaraş and determination of performance of hairy goat and Toros multi-colored goat
MUSTAFA HAYTA
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiZootekni Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SÜLEYMAN ÇALIŞLAR
- Düzce ili'nin CBS ve uzaktan algılama tabanlı tarım coğrafyası
GIS and remote sensing based agricultural geography of Düzce province
EMİNE KOÇAK
- Etlik piliç yetiştiriciliğinde sürü büyüklüğününperformans üzerine etkileri
The effect of group size on broiler performance
KORAY KARAKOÇ
- Tahirova koyunlarında mizaç özelliklerinin verim parametreleri ile ilişkisi
Relationship of temperament characteristics and yield parameters in Tahirova sheep
ENGİN BAŞARAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiZootekni Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYNUR KONYALI