Enerji fiyatlarının Türkiye'de cari açığa asimetrik etkisi
The asymmetric impact of energy prices on the current account deficit in Turkey
- Tez No: 833490
- Danışmanlar: PROF. DR. OĞUZ ÖCAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Petrol Fiyatları, Cari İşlemler Açığı, Türkiye Ekonomisi, Asimetrik ARDL, Oil Prices, Current Account Deficit, Turkish Economy, Nonlineer ARDL
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kayseri Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret ve Lojistik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Endüstriyel üretim süreçlerinde birincil girdi olarak kullanılan petrol, uluslararası alanda ticareti yapılan en önemli emtiadır. Dünya üzerinde yapılan toplam ticaretin yaklaşık olarak beşte biri petrol ve türevlerinden oluşmaktadır. Talep, arz ve risk faktörlerince belirlenen petrol fiyatları son yarım yüzyılda birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkenin cari dengesizliklerinin nedenleri arasında gösterilmektedir. Petrol fiyatlarında meydana gelen pozitif ve negatif değişimler ticaret hadlerindeki dalgalanmalara sebep olması ve ülkelerin makroekonomik istikrarlarını tehdit etmesi sebebiyle cari işlem dengesi üzerindeki etkisinin incelenmesi büyük önem arz etmektedir. Türkiye'de petrol ithalatçısı ülke olduğu için petrol fiyat dalgalanmaları benzer şekilde cari denge üzerinde baskı oluşturmaktadır. Bu nedenle, çalışmada petrol fiyatlarında meydana gelen değişimlerin Türkiye'de cari denge üzerindeki etkisini 2000:Q1-2020:Q4 dönemlerine ait çeyreklik zaman serisi verileri ile asimetrik otoregresif dağıtılmış gecikme modeli (NARDL) kullanarak ortaya koymak amaçlanmıştır. Elde edilen bulgulara göre, Türkiye'de petrol fiyat değişmelerinin cari denge üzerindeki etkisinin asimetrik olduğu ve fiyat artışlarının denge üzerindeki bozucu etkisinin fiyat düşüşlerinde meydana gelen olumlu etkiden güçlü olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuç dikkate alındığında enerji kaynakları bakımından görece petrol ithalatçısı bir ülke olan Türkiye'de cari denge problemlerinin azaltılabilmesi için yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelik yatırımların teşvik edilmesi, enerji kullanımı konusunda bilinçlendirme eğitimlerine önem verilmesi, kurumsal kalite ile enerji kullanım verimliliğini artırması ve yerel kaynaklara yönelmek için Ar-Ge faaliyetlerinin hızlandırılması gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
In industrial production processes, petroleum, which is used as the primary input, is the most important commodity traded internationally. Approximately one-fifth of the total global trade consists of petroleum and its derivatives. The prices of petroleum, determined by factors such as demand, supply, and risk, have been cited as one of the reasons for the current account imbalances of many developed and developing countries over the past half-century. The positive and negative changes in petroleum prices lead to fluctuations in trade balances, posing a threat to the macroeconomic stability of countries. Since Turkey is an importer of petroleum, fluctuations in petroleum prices similarly exert pressure on the current account balance. Therefore, the study aims to elucidate the impact of changes in petroleum prices on the current account balance in Turkey using quarterly time series data for the period of 2000:Q1-2020:Q4, employing the Nonlinear Autoregressive Distributed Lag (NARDL) model. According to the findings, it was determined that the effect of changes in petroleum prices on the current account balance in Turkey is asymmetric, with the disruptive effect of price increases being stronger than the positive effect observed during price decreases. Taking this result into consideration, in order to reduce current account problems in Turkey, a relative importer of petroleum in terms of energy resources, it is necessary to encourage investments in renewable energy sources, prioritize awareness-raising education on energy consumption, enhance institutional quality to increase energy efficiency, and accelerate R&D activities for shifting towards local resources.
Benzer Tezler
- Petrol ve doğalgaz fiyatlarındaki değişimin cari açık üzerindeki etkisi: Türkiye örneği
The effect of the current account deficit of the changes in oil and natural gas prices: The case of Turkey
ESRA GÜRBÜZ
Doktora
Türkçe
2017
EkonomiÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELİHA ENER
- 2030'a doğru Türkiye'nin sürdürülebilir enerji politikalarının enerji verimliliği ve çevresel açıdan değerlendirilmesi ve yeni yaklaşımlar
Energy efficiency and environmental evaluation of Türkiye's sustainable energy policies towards 2030 and new approaches
MUSTAFA GÖKBERK URASOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
EnerjiGazi ÜniversitesiEnerji Sistemleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA İLBAŞ
- Planning and stochastic evaluation of combined cooling heat and power systems under uncertainty
Belirsizlik durumlarında trijenerasyon sistemlerinin planlanması ve stokastik değerlendirilmesi
İBRAHİM ERSÖZ
Doktora
İngilizce
2019
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜNER ÇOLAK
- Ham petrol fiyatlarının cari açık ve enflasyon üzerine etkisi: Türkiye uygulaması
The effect of crude oil prices on current account deficit and inflation: An application in Turkey
NURAY BİRCAN
Doktora
Türkçe
2023
İşletmeAydın Adnan Menderes Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ CENGİZ
- Yükselen piyasa ekonomilerinde cari açık, ekonomik büyüme ve petrol fiyatları arasındaki ilişki
The relationship between current account deficit, economic growth and oil prices in emerging market economies
MUSTAFA YAHYA SATILOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
EkonomiHasan Kalyoncu Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EDA DİNERİ