Geri Dön

Zemahşerî ve el-Müfred Ve'l-Müellef adlı eseri

Zamaksharî and his work al-Mufrad Wa-'l-Mu'allaf

PDF İndir

  1. Tez No: 833835
  2. Yazar: MERVE NUR GÜNDÜZ
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET MEYDAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yalova Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 77

Özet

Arapça, Kur'ân-ı Kerîm'in dili olması hasebiyle dinin ve din ilimlerinin ana dilidir. Mefhumu ve maksudu anlamamıza yarayan önemli bir vasıtadır. Temel İslâm ilimleri ile ilgilenen her kişinin bu dili ve kurallarını iyi bilmesi gerekir. Bu durum Arapçayı bütün yönleriyle bilme gayesini beraberinde getirmiş, Arap dili ve grameri hakkında geçmişten günümüze birçok eser telif edilmiş, araştırmalar yapılmıştır. Zemahşerî (ö. 538/1144) de söz konusu eserleri telif eden âlimlerdendir. Nahiv ilmine dair kaleme aldığı el-Mufassal ve el-Unmûzec adlı eserleri meşhurdur. Bir de bu ilme yeni başlayan talebeler için telif ettiği ve diğer kitaplarından içerik ve yöntem bakımından farklılık arz eden el-Müfred ve'l-Müellef adlı risalesi vardır. Yazar bu risaleyi Mekke halkı için kaleme aldığını ve kitabı telif ederken, kuralı bilinmeyen lafızlara bir kayıt getirme, Arap dilinde kapalı kalan noktaları açığa kavuşturma, akla zor gelen noktaları yakınlaştırma amaçlarını edindiğinden bahsetmiştir. Zemahşerî bu risaleyi yazarken konuları iki ana başlık altında incelemiştir. Birincisi müfreddir (tekiller). Bu başlıkta müfred lafızları (isim, fiil, harf); kısımları ve alt başlıkları açısından inceleyip dile ait durumlarına yer vermiştir. İkinci ana başlık ise müellef başlığıdır. Bu kısımda, müfred lafızlardan oluşan mürekkeb (birleşik) lafızlara yer vermiştir. Müellef, sözlükte bir araya getirilmiş, ilişkilendirilmiş, bağlanmış manalarına gelir. Zemahşerî, müellef lafzını aralarında bağlantı bulunan kelime ve kelime grupları için kullanmıştır. Nitekim bu terkipleri dokuz çeşit olarak sıralamış ve aralarındaki anlam ilişkisini gözeterek açıklamıştır. El-Müfred ve'l-Müellef, hakkında yapılan çalışmaların azlığı ile dikkat çeken bir eserdir. Araştırmamız eseri, Arap Dili grameri açısından inceleyerek bu eksiliği gidermeye yönelik olmuştur. Çalışmamızda önce yazarın hayatı ile ilgili bilgi verildikten sonra söz konusu eseri yazarken takip ettiği yönteme, eserin muhtevasına ve diğer eserlerden ayrılan noktalarına değinilmiştir. Müellifin eserde takip ettiği yöntem diğer nahiv eserlerinde sıkça rastladığımız bir yöntem değildir. Bu açıdan yazar, gramer öğretirken gramerin arka planında yatan bazı nedenlere ve manalara kendi sistemiyle değinerek telif edilen diğer nahiv risaleler içinde farklı bir çalışma ortaya koymuştur. Çalışmamızda eserin bu yönüne ışık tutulmuştur.

Özet (Çeviri)

Since Arabic is the language of the Qur'ān, it is the mother tongue of religion and religious sciences. It is an important tool that helps us to understand the concept and purpose. Everyone interested in basic Islamic sciences should know this language and its rules very well. This situation brought with it the aim to learn Arabic in all its aspects. From the past to the present, a lot of work have been accomodated, and the research have been conducted about the Arabic language and its grammar. Al-Zamakhsharī (d. 538/1144) is one of the scholars who studied and wrote on the subject. His works, al- Mufassal fī tārīkh al-'Arab qabla al-Islām, and al-Unmuzaj, which he wrote on the science of nahw, are famous. There is also a treatise named al-Mufrad wa-ʼal-muʼallaf fī ʼal- naḥw, written by him for students who have just started in this science. This book differs from his other books in terms of its content and the method it follows. The author mentioned that he wrote this treatise for the people of Mecca, and that while he was writing the book, he aimed to bring a record to the words whose rules are unknown, to clarify the closed points in the Arabic language, and to explain the parts that are hard to understand. While writing this treatise, Al-Zamakhsharī examined the subjects under two main headings. The first of them is Mufrad (singular words). Under this heading, Mufrad words (noun, verb, letter) are examined in terms of their parts, sub-headings, and their grammatic rules. The second main topic is Mu'allaf. This topic is about Murakkab (compound) words that consist of mufrad words. The lexical meaning of“mu'allaf”is; brought together, linked together, associated, and connected. Al-Zamakhsharī used the word“mu'allaf”for words and word groups that have a connection between them. As a matter of fact, he listed nine types of word connections and explained them by building a relationship depending on the meanings. Al-Mufrad wa-ʼal-muʼallaf is a work that only a few studies made on it. This research is made to fill this gap by examining the work in terms of Arabic Language grammar. In this paper, after a brief information about the author is given, the method he followed while writing the work in question, the content of the work, and the points that differ from other works are mentioned. The method followed by the author in the work is not a method that is frequently encountered in other works in the science of nahw. In this respect, the author has presented a different study among the other grammar treatises by referring to some background knowledge of the reasons and meanings of grammar rules while teaching grammar with his own system. In our study, we will try to present this method followed by the author by citing sample texts from the book.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    660253

    لطيف الرّمز والإشارة إلى خَبَايَا زَوَايَا حُسْنِ العبارة

    Latifu'r-ramzi ve'l işârâti ila habâyâ zevâyâ husnu'l-işârâ / Gentleness of symbolization and insinuation to the hidden angels of well-spoken phase

    AHMED CEVAD

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2021

    DinKarabük Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MOHAMMAD NADER ALI

  2. Tez No

    384154

    İbn Kuteube'nin Garîbu'l-Hadîs ve ez-Zemahşerî'nin el-Fâik fî Garîbi'l-Hadîs adlı eserlerinin konulu sözlükçülük açısından değerlendirilmesi

    Evaluation of İbn Qutaiba's work named Gharib al-Hadith and Zamakhshari's work named al-Faik fi Gharib al-Hadith in terms of topical lexciography

    AZİZ SİLER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    DilbilimKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FARUK ÇİFTÇİ

  3. Tez No

    582728

    Müneccimbaşı Ahmed Dede'nin 'Gayetü'l-beyan fi Dekaiki İlmi'l-Beyan' adlı eserinin tahkiki (ö. 1702)

    Chi̇efastrologer Dede's book of named 'Gayetü'l-beyan fi̇ Dekaiki İlmi̇'l-Beyan's cri̇ti̇cal edi̇ti̇on (ö. 1702)

    ABDÜLMÜTTALİP GÖKBUNAR

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2019

    DilbilimYalova Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET FEDAİOĞLU

  4. Tez No

    508968

    Ez-Zemahşerî ve el-Unmûzec adlı eseri

    Al-Zemahshari and his work named al-Anmudj

    İMRAN ARSLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    DilbilimDicle Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. MUSTAFA ÖNCÜ

  5. Tez No

    772429

    El-Keşşaf ve el-Bahrü'l-Muhît tefsirlerinin beyân ilmi açısından mukayesesi

    The comparison of al-Kashshaf and al-Bahru'l-Muhit commentary in terms of declarative science

    YAHYA YILDIRIM

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Dinİstanbul Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDULLAH EMİN ÇİMEN

Geri Dön