Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk veergenlerde kişilik özelliklerinin ve aile tutumlarının kararverme, problem çözme, irritabilite üzerine etkisi
Effects of personality traits and parenting styles on decision-making, problem-solving, and irritability in children and adolescents with attention deficit hyperactivity disorder
- Tez No: 833853
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZNUR BİLAÇ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Manisa Celal Bayar Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Giriş: Çocuk ve ergen popülasyonda yaygın görülen dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunda kişilik özelliklerinin ve aile tutumlarının, karar verme, problem çözme becerisi ve irritabilite ile ilişkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmaya DEHB tanısı olan, 12-18 yaş arası 69 olgu ve 69 sağlıklı kontrol dâhil edilmiştir. Katılımcıları ÇDŞG-ŞY-T ve DSM-5'e göre yapılan klinik görüşme ile psikiyatrik tanılar açıdan değerlendirdik. Olgu ve kontrol grubu çocuk ve ergenler EKVÖ, PID-5-BF, Düzey 2 İrritabilite Ölçeği 11-17 Yaş ve PÇE, ebeveynleri ise AHÇYT, SVF, Turgay DSM-IV Yıkıcı Davranış Bozuklukları Değerlendirme Ölçeği doldurdu. Bulgular: Kırsal kesimde yaşamanın DEHB riskini arttırdığını bulduk. Olguların annelerinin daha düşük eğitim düzeyleri olduğunu gördük. Olgu grubunun arkadaş ve kardeş ilişkilerinde, ödev yapmalarında ve evdeki uyumunda çok daha fazla sorun yaşadığını, teknolojik cihaz kullanımına daha erken yaşta başladıkları, problem çözme becerilerinin sağlıklı kontrollere göre oldukça düşük olduğu sonucuna ulaşılmıştır. DEHB olan bireylerde incelediğimiz olumsuz kişilik özelliklerinin hepsinin karar vermede öz saygı üzerine istatistiksel olarak anlamlı şekilde negatif, olumsuz karar verme stilleriyle pozitif ilişkili olduğunu gördük. Yine çalışmamızdaki tüm kişilik özelliklerinin olumlu karar verme özelliği olan ihtiyatlı seçicilikle negatif ilişkide olduğu; dizinhibisyon, psikotizm ve uzak olmanın ise istatistiksel olarak anlamlı fark ortaya koyduğunu gördük. DEHB olan bireylerde negatif kişilik özellikleri artıkça problem çözme becerilerinin düştüğü, incelediğimiz kişilik özelliklerinin irritabiliteyle pozitif ilişkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. DEHB olan çocuk ve ergenlerde aile tutumlarıyla çocuğun karar verme, problem çözme becerilerinin ilişkili olmadığı, irritabiliteyle ise sadece ev kadınlığı rolünün reddinin anlamlı ilişkide olduğu sonucuna ulaştık. Tartışma ve Sonuç: Çalışmamız sonucunda DEHB olan bireylerde sosyal becerilerin ve problem çözme becerilerinin geliştirilmesini hedefleyen erken terapötik müdahalelerin gerekli olduğu, DEHB olan bireylerin kişilik özelliklerinin değerlendirilip, uygun şekilde müdahale edilmesiyle karar verme stillerine, irritabilite ve problem çözme becerilerine olumlu katkı yapabileceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Introduction: This study aimed to evaluate the impact of personality traits and parenting attitudes on decision-making, problem-solving, and irritability in children and adolescents with Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD), a prevalent condition in the child and adolescent population. Method: The study included 69 cases diagnosed with ADHD and 69 healthy control participants aged 12-18 years. Participants were assessed for psychiatric diagnoses through clinical interviews according to the Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia for School-Age Children-Present and Lifetime Version, DSM-5 (K-SADS-PL-DSM-5). Both case and control groups completed Adolescent Decision Making Questionnaire (ADMQ), Personality Inventory for DSM-5 Brief Form (PID-5-BF), Level 2 Irritability Scale for Ages 11-17, and parents completed Parent Attitude Research Instrument (PARI), a Sociodemographic Data Form, and the Turgay DSM-IV Disruptive Behavior Disorders Rating Scale. Results: It was found that living in rural areas increased the risk of ADHD. The mothers of the cases had lower levels of education. The case group experienced significantly more problems in their friendships, sibling relationships, homework, and household harmony. They also started using technological devices at an earlier age and exhibited significantly lower problem-solving skills compared to healthy controls. Negative personality traits examined in individuals with ADHD were found to have a statistically significant negative impact on self-esteem in decision-making and a positive effect on negative decision-making styles. Furthermore, all personality traits in our study were found to be in a negative relationship with the positive decision-making feature of cautious selectivity; impulsivity, psychotism, and emotional detachment showed statistically significant differences. As negative personality traits increased in individuals with ADHD, their problem-solving skills decreased. We have reached the conclusion that the personality traits we have examined are positively associated with irritability. We have concluded that in children and adolescents with ADHD, there is no significant relationship between family attitudes and the child's decision-making and problem-solving skills, but there is a significant relationship with irritability, particularly related to the rejection of the homemaking role. Discussion and Conclusion: Based on our findings, early therapeutic interventions aimed at improving social and problem-solving skills are deemed necessary for individuals with ADHD. Evaluating the personality traits of individuals with ADHD and providing appropriate interventions may positively contribute to decision-making styles, irritability, and problem-solving skills.
Benzer Tezler
- Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde zihin kuramı becerilerilerinin ve duyusal işlemleme hassasiyet özelliklerinin irritabilite düzeyleri ve davranış profili ile ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship between theory of mind skills, sensory processing sensitivity, irritability levels and behavior profile in children and adolescents with Attention Deficit Hyperactivity Disorder
BURAK DEMİRCİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Psikiyatriİstanbul Medeniyet ÜniversitesiTıp Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALPEREN BIKMAZER
PROF. DR. VAHDETTİN GÖRMEZ
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde görülen saldırgan davranışların narsisistik belirtiler ve benlik saygısı ile olan ilişkisi
The relationship between aggressive behaviors in children and adolescents with attention deficit hyperactivity disorder and narcissistic traits and self-esteem
GÖKÇE KIRLI ÖCAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriAkdeniz ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGE GİZLİ ÇOBAN
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, karşıt olma karşı gelme bozukluğu ve bu ikisinin birlikte bulunduğu durumların davranışsal sorunlar, aile ilişkileri ve kognitif fonksiyonlar açısından karşılaştırılması
Başlık çevirisi yok
ARZU ÖNAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2007
Psikiyatriİstanbul ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF.DR. M. LEVENT KAYAALP
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuk veergenlerde eşik altı bipolar semptomatolojisininnöropsikolojik profillere etkisi
The effect of subthreshold bipolar disorder symptomatologyon neuropsychological profiles in children and adolescents withattention deficit and hyperactivity disorder
VOLKAN ŞAHİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriBursa Uludağ ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Psikiyatrisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERKAN TURAN
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı alan çocuklarda dissosiyatif ve diğer belirtilerin ilişkisi
The association of dissociative symptoms and others among children with attention deficiency and hiperactivity disorder
BETÜL GÜL ALIÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA AYLA AYSEV